شیخ مفید با سند متصل از عبدالله بن عبّاس نقل می‌کند:
چون رسول خدا (ص) وفات یافت، امیر المؤمنین علی بن ابی‌طالب (ع)، عهده‌دار غسل آن حضرت شد، عبّاس و فصل بن عبّاس هم باوی بودند. چون علی (ع) از غسل آن حضرت فارغ شد، کفن را از صورت آن حضرت کنار زد و گفت: پدر و مادرم فدایت باد، به هنگام زندگی و مرگ پاک و پاکیزه بودی. با مرگ تو رشته‌ای گسسته شد که با مرگ هیچ کس به جز تو، گسسته نمی‌شد؛ رشته نبوّت و اخبار [آسمانی]. آن چنان عظمت یافتی که مصیبت‌های دیگران را آسان نمودی و فراگیر شدی به گونه‌ای که همه مردم در مصیبت تو یکسان مصیبت زده‌اند.
اگر نبود که خود به شکیبایی امر کردی و از بی‌تابی نهی، اشک‌های چشمه‌ی چشمان را در مصیبت تو جاری می‌ساختیم؛ ولی آن چه هرگز از میان نمی‌رود، اندوه و غصّه است که هماره توأم و تنها چاره‌ی مرگ‌اند، و همه‌ی این‌ها در مصیبت تو چه ناچیز و اندک است!
پدر و مادرم فدایت باد! نزد پروردگار خود ما را یادآور و در خاطر خویش نگه دارد.
سپس خود را روی بدن افکند و صورت آن حضرت را بوسید. آن‌گاه برخاسته کفن را روی صورت آن حضرت کشید.
قال المفید:
قَالَ أَخْبَرَنِی أَبُو نَصْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَیْنِ الْمُقْرِی الْبَصِیرُ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ یَحْیَى الْقَطَّانُ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ الْقُرَشِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبِی، قَالَ: حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ مُخَارِقٍ، عَنْ عَبْدِ الصَّمَدِ بْنِ عَلِیٍّ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَبَّاسِ قَالَ: لَمَّا تُوُفِّیَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) تَوَلَّى غُسْلَهُ [أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ] عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (ع) وَ الْعَبَّاسُ مَعَهُ وَ الْفَضْلُ بْنُ الْعَبَّاسِ، فَلَمَّا فَرَغَ عَلِیٌّ (ع) مِنْ غُسْلِهِ کَشَفَ الْإِزَارَ عَنْ وَجْهِهِ ثُمَّ قَالَ: بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی طِبْتَ حَیّاً وَ طِبْتَ مَیِّتاً، انْقَطَعَ بِمَوْتِکَ مَا لَمْ یَنْقَطِعْ بِمَوْتِ أَحَدٍ مِمَّنْ سِوَاکَ مِنَ النُّبُوَّهِ وَ الْإِنْبَاءِ، خَصَّصْتَ حَتَّى صِرْتَ مُسَلِّیاً عَمَّنْ سِوَاکَ، وَ عَمَّمْتَ حَتَّى صَارَ النَّاسُ فِیکَ سَوَاءً، وَ لَوْ لَا أَنَّکَ أَمَرْتَ بِالصَّبْرِ، وَ نَهَیْتَ عَنِ الْجَزَعِ لَأَنْفَدْنَا عَلَیْکَ مَاءَ الشُّئُونِ[۱] [وَ لَکِنْ مَا لَا یُرْفَعُ کَمَدٌ وَ غُصَصٌ مُحَالِفَانِ، وَ هُمَا دَاءُ الْأَجَلِ وَ قَلَّا لَکَ[۲]] بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی اذْکُرْنَا عِنْدَ رَبِّکَ، وَ اجْعَلْنَا مِن هَمِّکَ ثُمَّ أَکَبَّ عَلَیْهِ فَقَبَّلَ وَجْهَهُ وَ مَدَّ الْإِزَارَ عَلَیْهِ.[۳]
[۱] ـ ای لافنینا علی فراقک ماء عیوننا الجاری من شؤونه و هی منابع الدمع من الرأُس.
[۲] ـ الکمد: الحزن الشدید، و المحالف: المعاهد و الملازم. و فی بعض النسخ: «مخالقان» و المخالق: المعاشر بالحسن. و «قلا» فعل ماض متصل بعلامه التثنیه أی الکمد و الغصص قلیلان فی جنب مصیبتک. و ما اوردناه فی المعقوفین هو فی النسخ و البحار، و الظاهر ان فیه تصحیف کما نبه علیه العلامه المجلسی (ره) و اورده فی النهج قسم الخطب تحت رقم ۲۳۵ و فیه بعد کلمه الشؤون: «ولکان الداء مماطلا و الکمد محالفاً و قلا لک ولکنه ما لا یملک رده ولا یستطاع دفعه». و مما طلا أی یماطل ف الذهاب و لا یذهب. و الضمیر فی «لکنه» للموت أو الحزن.
[۳] ـ الامالی : ۱۰۲ ح ۴، نهج البلاغه صبحی الصالح: ۳۵۵ خ ۲۳۵ مع اختلاف فی بعض الالفاظ، البحار ۲۲: ۵۲۷ ح ۳۳ عن الامالی و ۵۴۲ ح ۵۵ مع اختلاف فی الالفاظ.
پاسخ دهید