حضرت آیت الله صدیقی روز چهارشنبه مورخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ مصادف با شب سوم ماه مبارک رمضان بعد از نماز مغرب و عشاء در «مسجد شهید بهشتی تهران» به سخنرانی پرداختند که مشروح این جلسه تقدیم می گردد.
مقدّمه
اَلسَّلامُ عَلَى الْمَهْدِی
ماه مبارک رمضان است، میهمان خدای متعال هستیم، سفرهی خدای متعال هم حجّت خدای متعال اداره میکند، امام زمان ارواحنا فداه…
اَلسَّلامُ عَلَى الْمَهْدِیِّ الَّذی وَعَدَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ الاُْمَمَ اَنْ یَجْمَعَ بِهِ الْکَلِمَ، وَیَلُمَّ بِهِ الشَّعَثَ، وَیَمْلاََ بِهِ الاَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً، وَیُمَکِّنَ لَهُ وَیُنْجِزَ بِهِ وَعْدَ الْمُؤْمِنینَ
السلامُ عَلَیکَ یا بَقیّه الله مَولانا سیّدنا یابن الحسن، یابنَ فاطِمَه، یابن الحجج البالغات، یا صاحب الزّمان أغِثنی، أدرکنی، نَحنُ المُضطَرّون، نَحنُ المُنتَظِرونَ لِقدومِک وَ لِعِنایَتِک
جهت تعجیل در ظهور حضرت، سلامتیِ وجود مبارک ایشان، رفعِ آلام و احزان و بلاها از نفسِ نفیسِ ایشان و ثباتِ قدمِ ما در مسیرِ ولایت صلوات ختم بفرمایید.
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم
نثار ارواحِ تابناکِ شهیدان، خصوصاً حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، امامانِ شهیدمان علیهم السلام، در خون خفتگانِ این سرزمین و آب و خاک و مدافعان سرافرازِ حرم صلواتِ دیگری ختم بفرمایید.
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم
جهت آمرزشِ همهی گناهانمان، ریز و درشت، کهنه و نو، آشکار و پنهان، از یاد رفته و به یاد مانده، خصوصاً خلاصیِ ذمّههایمان از حقوق النّاس صلواتِ دیگری ختم بفرمایید.
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ عَجِّل فَرَجَهُم
«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری * وَ یَسِّرْ لی أَمْریَ * وَ احْلُلْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی * یَفْقَهُوا قَوْلی»[۱].
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».
ماهِ خدای متعال ماهِ خودسازی است، ماهِ بیداری است، ماهِ جهاد و قیامِ علیهِ هوسها، گرایشهای شیطانی و مقابلهی با نفسِ أمّاره است که از تبعاتِ آزادگی و رهایی از شیطانِ نفس، استکبارستیزی، شجاعت، اقتدار، نترسیدن از قدرتهای باطل و تکیه زدن به قدرتِ خدای متعال است.
برخی از مجزات قرآن کریم
خدای متعال که خود هدایتِ بشر را بعهده گرفته است، هم قرآن کریم را کتاب هدایت معرّفی فرمود… قرآن کریم معجزهی همیشگی است و غیر از قرآن کریم بقاء و مصونیّتِ هیچ کتابی از کتبِ آسمانی تضمین نشده بود، خدای متعال قرآن کریم را هم در مقام نزول، هم در مقام تثبیت در قلب نازنین رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم، هم در مقامِ ابلاغ، هم در مقامِ ابقاء تضمین فرموده است، «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»[۲].
این قرآن کریم معجزاتِ متعدّدی از ابعادی مختلف دارد، هم کتابی است که مرورِ زمان آن را کهنه نکرده است… اگر انسان هر کتابی را چند مرتبه بخواند دیگر جاذبهای برای انسان ندارد ولی قرآن کریم را هم نسلهای گذشته و هم پیروانِ عصرِ ما همیشه تلاوت میکنند، هر سال چندین مرتبه قرآن کریم را ختم میکنند، لکن قرآن کریم همچنان طراوت دارد، حلاوت دارد، جاذبه دارد.
معجزهی دیگرِ قرآن کریم تأثیرِ شگرفی است که اگر کسی اهلِ انصاف باشد، اگر کسی آلوده نشده باشد قرآن کریم آنچنان بر دلِ او مینشیند، تا اعماقِ وجودِ او نفوذ میکند، فراوان اتّفاق افتاده است که فردی با شنیدنِ یک آیه از آیات قرآن کریم مسیرِ زندگیِ خود را تغییر داده است، به کلّی هویّتِ جدیدی پیدا کرده است، نور گرفته است، در مسیرِ درستِ زندگی قرار گرفته است.
انسجامِ قرآن کریم؛ که فرمود: «لَوْ کَانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلَافًا کَثِیرًا»[۳]، اگر این کتاب از جانبِ غیر الله بود در آن اختلاف میدیدید، هم اختلافِ محتوایی…
یک دانشمند کتابی را مینویسد، در موضوعی نظریهپردازی میکند، میبینید که گاهی تا پایانِ کتاب نظرِ او چندین مرتبه تغییر میکند، یا یک ادیب کتابِ ادبی و هنری مینویسد و گاهی خیلی اوج دارد و گاهی هم خیلی پایین است و به او نمیخورد که اینطور ضعیف شعر گفته باشد، یا حرف زده باشد…
قرآن کریم کتابی است که از ابتدا تا انتها یک آهنگِ خاصّی دارد، موزون است، دلنشین است و هیچ کجای آن با جای دیگر ناهمگونی ندارد، هم از نظرِ ظاهری و هنری خیلی هنرمندانه است و اگر تمامِ متخصصینِ هنر جمع بشوند در آهنگِ قرآن کریم، موزون بودنِ قرآن کریم، هماهنگ بودنِ قرآن کریم، انسجامِ الفاظ و آیاتِ قرآن کریم هیچ خللی پیدا نمیکنند.
و هم از نظرِ معنا «القرآن یفَسِّر بعضُه بعضاً»، نه تنها آیاتِ آن با یکدیگر تضاد ندارند، بلکه یک نوع پشتیبانی از یکدیگر دارند، بگونهای که آیاتِ محکم آیاتِ متشابه را تبیین میکنند و آیات نسبت به یکدیگر آینهوار روشنگر و تبیین کننده هستند.
یکی از ابعادِ اعجازیِ این قرآن کریم قدرتِ تربیتیِ آن است.
روزی دهندهی فرزندان ما کیست؟
یک ملّتِ مرده، یک ملّتِ بی فرهنگ، یک ملّتِ بهم ریخته، یک ملّتِ وحشی، یک ملّتِ قسیّ القلبی که به صغیر و کبیرِ خودشان رحم نمیکردند، فرزندانِ خودشان را، دخترانِ خودشان را بخاطرِ مسائلِ جاهلی میکشتند، که دختر را برای خودشان ننگ میدانستند، تحمّل نمیکردند که دختری در خانوادهی آنها باشد، پسرهای خود میکشتند «خَشیَهَ إملاقٍ»، که خدای متعال فرمود: «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَهَ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ»[۴]، پسرهای خودتان را بخاطرِ فقر نکشید! میکشتند که نکند فردا از عهدهی تأمینِ معیشت برنیایند، خدای متعال هم صریحاً نهی میکند، شما فکر میکنید که روزیِ فرزندتان بعهدهی شماست؟ اینطور نیست! هم روزیِ خودتان و هم روزیِ فرزندانتان…
قرآن کریم زنده است، حرفِ روز است، امروز هم بعضیها برای تکثیرِ نسل، برای اولادِ بیشتر همین تفکّراتِ جاهلی را دارند، میگویند: ما که نمیتوانیم اداره کنیم، ما درآمد نداریم، خدای متعال صریحاً با این فکر مقابله میکند، مگر شما روزیِ فرزندانتان را میدهید؟ مگر شما روزیِ خودتان را خودتان درمیآورید؟ رزقِ شما و رزقِ فرزندانِ شما بعهدهی ماست، «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»، خودِ شما را هم ما اداره میکنیم! «وَإِیَّاکُمْ»،وقتی ما به شما فرزند میدهیم شما که خالقِ بچّه نیستید، من خالقِ بچّه هستم، «أَفَرَأَیْتُم مَّا تُمْنُونَ * أَأَنتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ»[۵]، این سوره مبارکه واقعه را زیاد بخوانید، برای توسعهی رزق هم برای ما طلبهها تجربه شده است، حدیث هم هست، کسی که تداوم بر خواندنِ سوره مبارکه واقعه داشته باشد و خصوصاً شبهای جمعه این کار را ترک نمیکند خدای متعال او را به فقر مبتلا نمیکند و همچنین سرمایهی ولایت حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام را با خود به خانهی قبر میبرد و شیطان نمیتواند او را غارت کند، شیطان نمیتواند او را بی ولایت کند، خیلی اسرار آمیز است، آیاتِ توحیدِ افعالیِ خدای متعال در این سوره فراوان به چشم میخورد.
این سوره مبارکه واقعه در مورد خلقِ فرزند میگوید: شما فقط ازدواج میکنید، شما فقط هیجانِ غریزیِ خودتان را اطفاء میکنید، ولی شما بچّه نمیآفرینید، ما خالقِ بچّه هستیم، این خالقی که آفریده است، خودِ او آفریدهی خود را اداره میکند.
لذا در این آیه فرمود: «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ» خودِ ما به شما رزق میدهیم و به فرزندانِ شما هم ما رزق میدهیم.
گاهی انسان تا زمانی که بچّهدار نشده است یک زندگیِ نکبتی دارد، هیچ گشایشی ندارد، هر کجا که میرود در به روی او بسته است، ولی گاهی میبینید که قدومِ بچّه برکت میآورد، گشایش میآورد، نشاط میآورد، ابتکار میآورد، خلّاقیّت میآورد، به انسان پویایی میدهد، تحرّک میدهد، انسان دست و پا میزند و خدای متعال هم… از تو حرکت و از خدا برکت!
خداوند علی أعلی این جمعیّتِ جاهلیّت که فکرِ اینقدر کوتاه و عملِ فاسدی داشتند که به پارهی تنِ خودشان هم رحم نمیکردند و دختران و پسرانِ خود را به دلایلِ مختلفی میکشتند، خدای متعال از این جمعیّت چه جمعیّتی ساخت؟ اینها دارای چه ایثارهایی شدند…
این سوره مبارکه حشر جایگاه خیلی عظیمی دارد، سه آیهی آخر سوره مبارکه حشر منطقهی اسم اعظم پروردگار متعال است، ما اشخاصی را سراغ داریم که اینها برای برآورده شدنِ حاجاتشان در قنوتهای نمازشان این سه آیهی آخرِ سوره مبارکه حشر را میخوانند و حاجتروا میشوند، افراد متعددی به ما اطلاع دادهاند که این موضوع را تجربه کردهاند و از آن نتیجه گرفتهاند.
زنده شدنِ ملّتِ مُرده با قرآن کریم
خدای متعال در سوره مبارکه حشر مردمِ مدینهی عصر رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم را میستاید، مدینه که مدینه نبود، یثرب بود، با قدوم مبارک رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم مدنیّت پیدا کرد، تمدّن پیدا کرد، فرهنگ پیدا کرد و قرآن کریم در مورد مردم مدینه میفرماید: «وَالَّذِینَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِن قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَهً مِّمَّا أُوتُوا وَیُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَهٌ»[۶]، این آیه در حالِ بیانِ برجستگیِ اخلاقیِ مردمِ مدینه است، همین مردمی که اوس و خزرج امنیّتِ کلّیِ جامعهی مدینه را سلب کرده بودند، حال به برکتِ اسلام و قرآن کریم نه تنها خودشان آرامش پیدا کردهاند بلکه پناهی بیپناهان شدند، «وَالَّذِینَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِن قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ»، محبوبِ این مردمِ مدینه این بود که مردمِ بیپناه و آوارهی مدینه در آغوش آنها قرار بگیرند، درِ خانهها به سوی مهاجرین باز بود، «وَیُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ»، اینها مردمِ مکّه را در اموالِ خودشان سهیم کردند، ایثار میکردند، خودشان از اموال و داراییِ خودشان آن مقداری که به مهاجرینِ مکّه میدادند استفاده نمیکردند.
آن دختر کشی کجا؟ آن پسر کشی کجا و این رحم و عاطفهی ایثار و گذشت در حدّ فوق تصوّر کجا؟
این اثر و نقش و رسالتِ قرآن کریم است.
اهمیّتِ کار کردن در قرآن کریم
قرآن کریم از چه طریقی بندگان خدای متعال را هدایت کرد و این تحوّلِ عظیمِ اخلاقی اجتماعی سیاسی فرهنگی مدنی برای آنها به ارمغان آورد؟
اولین مسئله معرّفیِ خودِ خدای متعال است، نحوهی ارتباطِ خدای متعال با بندگان و مجاریِ هدایتی که خدای متعال برای بشر گمارده است، آیاتی از قرآن کریم را در شبهای گذشته به محضرِ شما تلاوت کردیم، امشب هم یکی دو آیه که اگر کسی دل داشته باشد یا گوشِ شنوا داشته باشد به تعبیرِ خودی قرآن کریم «لِمَنْ کَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِیدٌ»[۷]، اگر گوشِ کسی باز باشد یا دل داشته باشد قرآن کریم در وجودِ انسان غوغا میکند.
یکی از آیاتی که میتواند خیلی در تربیتِ انسان نقش داشته باشد، برای صاحب دل، برای صاحب فکر و خرد و اندیشه و گوشِ شنوا، این آیه کریمه است: «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ»[۸].
«وَقُلِ اعْمَلُوا» یعنی حبیبِ من! به این بندگانِ من بگو بالنده باشند، پویا باشند، کاری باشند، مجدّ باشند، جهادگر باشند، تنبلی در اسلام ممنوع است، بیمبالاتی در اسلام ممنوع است، وازدگی در اسلام ممنوع است، بیعرضگی در اسلام جایگاهی ندارد، مؤمن باید در همهی صحنهها پرچمدار باشد، پیشگام باشد، نفرِ اول باشد، قرآن کریم هم دستورِ ایمان میدهد، هم دستورِ عملِ صالح میدهد و به مؤمنی که دارای عملِ صالح است… به حدّاقل قانع نیست، هم دستورِ سبقت میدهد و هم دستورِ سرعت، هم «فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ»[۹] دارد و هم «سَابِقُوا إِلَىٰ مَغْفِرَهٍ مِّن رَّبِّکُمْ وَجَنَّهٍ عَرْضُهَا کَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ»[۱۰] دارد و هم «سارِعوا»[۱۱] دارد.
هم از ما خواسته است که در کارها کارِ امروز را به فردا نیندازیم، همانگونه که در موردِ نماز که خیرالعمل است، که وصل شدن با خدای متعال است، که پناه بردن به خدای متعال است، که صفای دل است، که خلوت با یار است، آنجا در اذان و اقامه میگوییم: «حیّ علی خیرالعمل»، یعنی بشتابید، بدو، زود، این بهترین عمل است، برای چه معتّل هستی؟
تنها در مسئلهی نماز نیست که باید کارِ امروز را به فردا نینداخت، این مسئلهی اقتصادِ کشورِ ما… اگر به انتظارِ برجام نمینشستند، اگر آبِ خوردنِ ما را مرتبط نمیکردند، اگر همان روزهای اول کمر میبستند و برای اقتصادِ مقاومتی همّت به خرج میدادند امروز این تعهدِ یک طرفه که پیشاپیش برای اعلان حسن نیّت به قولِ خودشان تمامِ محدودیتها را برای هستهایِ ما عملی کردند، بتن ریختند و کاهش دادند و آنها هم هیچ وقت به تعهدِ خودشان عمل نکردند، اینطور یک طرفه، دست پاچه شدن، تسلیم شدن، عمل کردن و اعتماد به دشمن کردن و به حرفِ عالیترین مقامِ دینی و اجتماعی و سیاسی که نایبِ امام زمان ارواحنا فداه است… هر چه فرمود به اینها اعتماد نکنید، من به اینها اعتماد ندارم… آیا الآن زمانِ آن است که بیایند و بگویند چنین و چنان؟ اینقدر تأخیر شد! این فرصتها از دست رفت…
این قرآن کریم است که میفرماید: «وَقُلِ اعْمَلُوا» یعنی بپا خیزید، کارِ امروزتان را به فردا نیندازید، اگر کارِ امروزتان ماند به کارِ فردایتان هم ضربه میخورد، کسی که امروز ندارد فردا هم نخواهد داشت.
لذا این دستورِ خیزش، این دستورِ کوشش، این دستورِ انگیزش، این دستورِ مجاهدت در همهی ابعاد، هم در مقامِ بندگی… نکند در این یک ماهی که میهمان خاصّ خدای متعال هستید نماز شب نخوانید، سحرها بیدار هستید، مگر نماز شب چقدر از شما وقت میگیرد؟ نماز شب بدل ندارد، نماز شب در روز قیامت در قبر چراغِ شماست، «صَلَاهُ اللَّیْلِ سِرَاجٌ لِصَاحِبِهَا فِی ظُلْمَهِ الْقَبْرِ»[۱۲]، نماز شب چراغِ عالَمِ برزخِ ماست، اگر کسی این ماه مبارک رمضان هم نماز شب نخواند چه فرصتی را از دست داده است؟ مگر دیگر این دعاهای زیبای ماه مبارک رمضان را بدست میآورید؟ این دعای افتتاح را وجود نازنین حضرت مهدی ارواحنا فداه… ما یک آقایی داریم، جانِ ماست، جانِ جانِ ماست، اینقدر به ما مهربان است، آنچه لازمهی ترقّیِ ماست ائمهی ما علیهم السلام و امام زمانِ ما ارواحنا فداه به ما القاء فرمودهاند، امام زمان ارواحنا فداه چه سفرهای تحت عنوان دعای افتتاح برای ما باز کرده است…
که در این دعای شریف افتتاح هم آهنگِ معرفتی دارد و هم آهنگِ عرفانی و عشقی دارد، «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَهٍ کَرِیمَهٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ، وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ»[۱۳]، دعای افتتاح اینقدر زیباست… دعای افتتاح برای آقای ما امام زمان ارواحنا فداه است، حضرت در نامهی شریفشان مرقوم فرمودند که شیعیانِ ما هر شب این دعای افتتاح را بخوانند…
این دعای ابوحمزه ثمالی، حال اگر شبها فرصت ندارید یک فراز یا یک خط از آن را بخوانید.
مرحوم آقا سید جمال گلپایگانی در قنوتِ نماز شبِ خود، نه در ماه مبارک رمضان، در تمام سال همهی دعای ابوحمزه ثمالی را با گریه میخواندند.
مرحوم آیت الله العظمی آقای بهجت روحی فداه دارند بر اینکه من یک زمانی سحر به حرم حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام رفتم تا ببینم چه تعدادی نماز شب میخوانند و در قنوتِ نماز شبِ خود از دعای ابوحمزه ثمالی بهره میگیرند، بیش از ۷۰ نفر را در حرم حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام دیدم که در نماز شبِ خود از دعای ابوحمزه ثمالی استفاده میکنند.
هم از این فرصتها «وَقُلِ اعْمَلُوا»… اگر این دعاها در ماه مبارک رمضان برای شما چراغ راه نباشد دیگر چه زمانی میخواهید از این دعاها استفاده کنید؟ ماهِ ضیافتِ خدای متعال است، اینها غذاهای روح است که خدای متعال برای شما آماده کرده است، اینها خورشتِ روحِ شماست، اینها نعمتهای بیبدیل است و در ماهِ دیگر نمیتوانید آنها را بدست بیاورید، هم در بُعدِ عبودیّت، خلوت با خدای متعال، مناجات، گریه، زاری، تباکی، سجدههای طولانی، استفاده از این دعاهای معجزهآسای ائمه اطهار علیهم السلام… «وَقُلِ اعْمَلُوا»، عمل کنید، این فرصتها را از دست ندهید.
و هم در مقامِ اقتصاد، در مقامِ کار، فرمود: اگر کسی زمین داشته باشد و آب هم داشته باشد و مبتلا به فقر باشد خدای متعال او را لعنت کرده است، این جمعیّت جمعیّتِ ملعونی هستند، چرا برای تأمینِ استقلالِ اقتصادی اینقدر کوتاهی کرده باشیم که اگر امروز بوی یک تحریم بیاید یک عدّهای حاضر هستند همه چیزِ خود را به دشمن بدهند، دشمن هم همه چیز را میگیرد اما هیچ چیزی به شما نمیدهد، این برجام یک نمونه بود، علّتِ اینکه حضرت آقا با مسئلهی برجام مقابله نکردند، شرایطی گذاشتند و به این شرایط عمل نکردند، یکی از علل همین بود که برای اینهایی که اینقدر امریکا را بزک میکنند و به رُخِ ما میکشند، تا به اینها ثابت کنند که شما همه چیزِ خودتان را میدهید اما آنها هیچ چیزی به شما نمیدهند، دیدید که ندادند!
حال این برجامِ بعدی، مذاکراتِ بعدی… میخواهید چند مرتبه از یک سوراخ گزیده بشوید که «اف ای تی اف» و سایرِ قراردادها… اینها مسئلهی موشک و انواعِ امکاناتی که خدای متعال به قیمتِ هزاران خونِ شهید به ما داده است… بعضی از این مسئولین وسوسه میشوند که همهی اینها را از دست بدهند، ولی اگر از دست دادید چیزی بدست نخواهید آورد، آن چیزی که مسلّم است این است که گاهی مردم را فریب میدهند که اگر مذاکره کردیم اقتصاد درست میشود، الآن که بدتر شد! گرانتر شد! در این مسائلی که شما وعده داده بودید اوضاع بدتر بحرانی شد! یکی از وعدههای شما عملی نشد!
این است که خدای متعال در مسئلهی اقتصاد از ما خواسته است که ما مبتلا به فقر نشویم، جامعهی اسلامی اگر با داشتنِ زمین و آب فقیر شد از رحمتِ خدای متعال به دور است.
از آن طرف میفرمایند: «اَلکادُّ عَلَی عِیالِهِ کَالْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ»[۱۴]، کسی که برای تأمینِ معیشتِ عائلهی خود کار میکند و زحمت میکشد مثلِ رزمندهای است که سینهی خود را در مقابلِ گلولهها قرار داده است.
در مسائلِ علمی… امام صادق علیه السلام فرمودند: «لَیتَ السِّیاطُ عَلی رُؤوس أصحابی حَتّی یَتَفَقَّهُوا فی الحَلالِ وَ الحَرامِ»[۱۵]، ای کاش حکومت داشتم، به قیمتِ تازیانه اجازه نمیدادم اینها بیسواد بمانند، همه را دینشناس میکردم.
باید دین را شناخت، در بُعدِ فرهنگی، در بُعدِ علمی، در بُعدِ صنعتی، در بُعدِ کشاورزی و در بُعدِ اقتصادی و در بُعدِ سیاسی «وَقُلِ اعْمَلُوا»، کمر ببندید، بلند بشوید و خودتان را آباد کنید، قدرت پیدا کنید «وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّهٍ»[۱۶]…
این دستوراتِ صریحی که در قرآن کریم و در فرمایشات رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم و ائمه علیهم السلام است، بطورِ کلّی در این آیه است، «وَقُلِ اعْمَلُوا»، بپا خیزید، کار کنید، «فَسَیَرَى اللَّهُ»، حال در حالِ تشویق کردن یا هشدار دادن است، «فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ» نمیدانید که خدای متعال در حالِ دیدنِ عملِ شماست.
پدری که مشق نوشتنِ فرزندِ خود را، تحقیقات و تجاربِ او را تماشا میکند تا او تشویق بشود! پسرم! مشقهای تو را دیدم، چقدر زیبا نوشته بودی! پسرم! خودم میایستم و تو را کمک میکنم تا کارهای تو زیبا بشود…
خدای متعال میفرماید: شما کار کنید من به شما نظر دارم، «فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ» خدای متعال محققاً عملِ شما را زیر نظر دارد، خودِ خدای متعال نمازِ شما را میبیند، در روایت هم داریم وقتی مشغولِ نماز میشوید اگر میدانستید در حالِ نماز چه کسی در حالِ تماشای شماست حاضر نبودید دست از نماز بردارید.
همهی کارهای مؤمن آهنگِ نماز دارد، صنعتِ مؤمن عبادت است، کشاورزیِ مؤمن عبادت است، تجارتِ مؤمن عبادت است، اگر عبادت شد
خوشا آنان که الله یارشان بی که حمد و قل هو الله کارشان بی
خوشا آنان که دائم در نمازند بهشتِ جاودان بازارشان بی
«حَتّی تَکُونَ اَعْمالی وَ اَوْرادی کُلُّها وِرْداً واحِداً»[۱۷]…
بدنِ مبارک امام جعفر صادق علیه السلام نسبت به سایرِ ائمه مقداری ثمین و چاقتر بود، در سنین بالای عمرشان میرفتند که در مزرعه کار کنند، یکی از این مدّعیان جلوی امام صادق علیه السلام را گرفت و گفت: اگر با این حال که شما به سراغ دنیا میروید حضرت عزرائیل به سراغ شما بیاید و مرگ سراغِ شما را بگیرد چه پاسخی دارید؟
حضرت فرمودند: اگر در این حال بمیرم در حالِ عبادت مردهام، میخواهم بروم کار کنم تا زن و بچّهی من احساسِ عزّت کنند و به مثلِ تو محتاج نشوم! این هم برای ما عبادت است.
بنابراین مؤمن در تمامِ کارهای خود مشغولِ عبادت است، و وقتی مؤمن عبادت میکند خدای متعال عاشقِ این مؤمن است، خدای متعال در حالِ نگاه کردن به مؤمن است، گویا خدای متعال در حال مبتهج شدن است، خدای متعال این کارِ شما را دوست دارد، حال که خدای متعال شما را تماشا میکند شما تشویق نمیشوید؟
دیدهاید در این مسابقات گاهی عدّهای از ایران به کشورِ دیگری میروند که این فوتبالیستها در آنجا تشویق بشوند و بگویند هموطنهای ما در حالِ دیدنِ ما هستند و تشویق بشوند، یا میگویند هشتاد میلیون جمعیّت در حالِ نگاه کردنِ فوتبالِ ما هستند، ما طوری کار کنیم که برای اینها عزّت درست کنیم…
تماشای تماشاچیان افراد را تشویق میکند، آیا تماشای خدای متعال ما را تشویق نمیکند؟
خودِ خدای متعال میگوید وقتی شما برای من کار میکنید من در حالِ دیدنِ شما هستم، من شما را دوست دارم…
«وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ»… تنها خودم نیستم، من برای شما تماشاچی آوردهام، رسولِ خود را هم آوردهام، «وَ رَسولُهُ» رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم درحالِ دیدنِ شماست، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم نمرده است، بدنِ شریفِ ایشان زیر خاک است اما آن نبوّتِ ایشان، آن رسالتِ ایشان، آن روح قدسیِ ایشان عالمگیر است، «وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَهً لِّلْعَالَمِینَ»[۱۸]، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم رحمه للعالمین است…
خدای متعال میفرماید هم خودِ من در حالِ دیدنِ شما هستم… کار کن، من از کار کردنِ تو لذّت میبرم… هم رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم را به تماشای کارِ تو آوردهام… دیگر چه کسی؟ «وَالْمُؤْمِنُونَ»… که در روایت دارد ائمهی معصومین علیهم السلام مؤمن را تماشا میکنند، کارِ مؤمن زیباست، دلِ مؤمن زیباست، اخلاقِ مؤمن زیباست، بزل و بخششِ مؤمن زیباست، مؤمن کارِ زشت نمیکند، کارهای تولیدیِ مؤمن محکم و قابلِ ارائه است، تمامِ کارهای مؤمن زبده است، چون کارهای مؤمن زیباست، چون برنده است، چون ممتاز است هم خدای متعال او را تماشا میکند و هم رسولِ خود را به تماشا آورده است و هم حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام را…
نادِ عَلیاً مَظهَرَ العَجائِب تَجِدهُ عَوَناً لَکَ فِی النَوّائِب…
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام شیعیانِ خود را دوست دارند، شیعهی بیکار حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام را ناراحت میکند، شیعهی کاری، شیعهی با عُرضه، شیعهی عزّتخواه، شیعهی سرافراز مایهی خوشحالیِ حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام است، حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام چشم دوختهاند که ببینند در حالِ چه کاری هستید، این آیهی قرآن کریم است، «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ».
این نوع آیات که نظارتِ خدای متعال را، تشویقِ خدای متعال را، محبّتِ خدای متعال را در جانِ ما آنچنان ایجادی هیجان و ابتهاج میکند که ما در کارمان خستگی به خودمان راه ندهیم، نستوه باشیم، خستگیناپذیر باشیم و کارهایمان را در نهایتِ اقتدار و سداد و استحکام انجام بدهیم.
روضهی وداع امام حسین علیه السلام
صلی الله عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللَّهِ وَ عَلَى الاَْرْواحِ الَّتى حَلَّتْ بِفِناَّئِکَ عَلَیْکَ مِنّى سَلامُ اللَّهِ (اَبَداً) ما بَقیتُ وَ بَقِىَ اللَّیْلُ وَ النَّهار
اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلى اَوْلادِ الْحُسَیْنِ وَ عَلى اَصْحابِ الْحُسَیْنِ
حضرت سیّدالشّهداء علیه السلام به مقابل خیمهی حضرت زینب سلام الله علیها آمدند، همهی جوانها در خون خفته بودند، همهی یارانِ ایشان به شهادت رسیده بودند، تنها امیدِ این بانوان و این دختران و این بچّههای بیابانی سالار شهیدان اباعبدالله علیه السلام بود که ایشان هم برای خداحافظی آمده است…
حضرت سیّدالشّهداء علیه السلام نامی همه را به زبان آوردند و صدا زدند، یا زینب! یا ام کلثوم! یا رباب! یا سکینه! یا رقیّه! یا فضّه! علیکُنَّ مِنّی السَّلام… عزیزانِ من! من هم رفتم، خداحافظ…
اهل حرم از خیمه بیرون آمدند، بعضیها چنگ به صورت میزدند، بعضیها لباسِ خودشان را پاره میکردند، در این میان نازدانهی امام حسین علیه السلام آمدند و پای رکاب امام حسین علیه السلام را گرفتند…
پدر! آیا میروی و دیگر برنمیگردی؟ این دیگر آخرین خداحافظی است؟…
امام جوابی دادند که امیدِ این بچّه ناامید شد…
نازدانه گفت: پدر جان! نمیگویم نرو! اما حال که قصدِ رفتن داری «رُدَّنا إلی حَرَم جَدّنا»… بابا! ما را در این بیابان نگذار… ما را به مدینه برگردان…
لا حول و لا قوّه الا بالله العلی العظیم
دعا
خدایا! تو را به عظمت و وجاهتِ حضرت اباعبدالله علیه السلام قسم میدهیم امام زمان ارواحنا فداه را برسان.
خدایا! مشکلاتِ کشورمان را با قدرتِ حکیمانهی خودت، با رحمتِ واسعهی خودت به دستِ متدیّنینِ داخل جوانهای جهادیِ ما برطرف بفرما.
خدایا! ما را از وابستگی در همهی ابعادِ زندگی به وارستگی مبدّل بفرما.
خدایا! خیر و برکت به معیشتِ ما، به نظامِ ما، به ایمانِ ما، به فرهنگِ ما، به تشیّعِ ما، به عبادتهای ما، به روزههای ما، به اطاعتهای ما، به فرزندان و عائله و زندگیِ ما نازل بفرما.
خدایا! حاجاتِ همهی حاجتمندان و منظورین و کسانی که با ما عهدِ دعا دارند برآورده بفرما.
خدایا! عمومِ مریضها، مریضهای سفارش شده، مریضهای مورد نظر به کَرَمِ خودت عافیت بفرما.
خدایا! نعمتِ عافیت و امنیت و نظامِ اسلامی و ولایت را به کَرََمَت به قیمتِ خونِ شهدا دادهای، آنها را از ما زوال نیاور.
خدایا! ما را دشمن شاد نکن.
خدایا! دشمنانِ غدّارِ ما خصوصاً استکبارِ عالمی، صهیونیزم بین الملل، جریانِ خبیثِ وهابیّت، حکومتهای شیعهکُشِ منطقه، خدایا! آنها را سرنگون بگردان.
خدایا! تو را به محمد و آل محمد علیهم السلام قسم میدهیم برای ما عاقبت به خیری مقدّر و محتوم بگردان.
خدایا! روح بلندِ امام، گذشتگانمان، شهیدانمان را بر سرِ سفرهی امام حسین علیه السلام متنعّم و از ما همیشه راضی بفرما.
خدایا! سایه پُر برکتِ مقام معظم رهبری را با اقتدار و عزّت و کفایت تا ظهور حضرت مهدی ارواحنا فداه و کتر حضرت مهدی ارواحنا فداه مستدام بفرما.
غفرالله لنا و لکم
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
پی نوشت:
[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸
[۲] سوره مبارکه حجر، آیه ۱۰
[۳] سوره مبارکه نساء، آیه ۸۲ (أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ ۚ وَلَوْ کَانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلَافًا کَثِیرًا)
[۴] سوره مبارکه اسراء، آیه ۳۱ (وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَهَ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ ۚ إِنَّ قَتْلَهُمْ کَانَ خِطْئًا کَبِیرًا)
[۵] سوره مبارکه واقعه، آیات ۵۸ و ۵۹
[۶] سوره مبارکه حشر، آیه ۹ (وَالَّذِینَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِن قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَهً مِّمَّا أُوتُوا وَیُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَهٌ ۚ وَمَن یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ)
[۷] سوره مبارکه ق، آیه ۳۷ (إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَذِکْرَىٰ لِمَنْ کَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِیدٌ)
[۸] سوره مبارکه توبه، آیه ۱۰۵ (وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَهِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ)
[۹] سوره مبارکه بقره، آیه ۱۴۸ (وَ لِکُلٍّ وِجْهَهٌ هُوَ مُوَلِّیها فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعاً إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ)
[۱۰] سوره مبارکه حدید، آیه ۲۱ (سَابِقُوا إِلَىٰ مَغْفِرَهٍ مِّن رَّبِّکُمْ وَجَنَّهٍ عَرْضُهَا کَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ۚ ذَٰلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ)
[۱۱] سوره مبارکه مؤمنون، آیه ۶۱ (أُولَٰئِکَ یُسَارِعُونَ فِی الْخَیْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ)
[۱۲] إرشاد القلوب إلى الصواب، جلد ۱، صفحه ۱۹۰ (رُوِیَ عَنِ النَّبِیِّ (ص) قَالَ صَلَاهُ اللَّیْلِ سِرَاجٌ لِصَاحِبِهَا فِی ظُلْمَهِ الْقَبْرِ وَ قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ یَطْرُدُ الشَّیْطَانَ عَنْ قَائِلِهَا.)
[۱۳] دعای افتتاح
[۱۴] کافی، جلد ۵، صفحه ۸۸
[۱۵] المحاسن، جلد ۱، صفحه ۳۵۸
[۱۶] سوره مبارکه انفال، آیه ۶۰ (وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّهٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِن دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنفِقُوا مِن شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنتُمْ لَا تُظْلَمُونَ)
[۱۷] دعای کمیل
[۱۸] سوره مبارکه انبیاء، آیه ۱۰۷
پاسخ دهید