عاملِ حرکتِ حضرت موسی علیه السلام در این لیالیِ ذی القعده حبّ خدای متعال بود، دلیلِ آن هم این بود که لحظه‌ای به هیچ یک از نیازهای بدنی توجّه نکرده‌اند، نه یک لقمه غذا خورده‌اند، نه یک جرعه آب خورده‌اند، و نه شبی خوابیده‌اند.

 

ان شاء الله خدای متعال مرحوم آیت الله بهجت اعلی الله مقامه الشّریف را رحمت کند، ایشان به یک طلبه‌ای فرمودند که مواظب باش همیشه باوضو باشی، فکر نکن اگر همیشه باوضو بودی فرشته می‌شوی و اگر فرشته شدی از غذا بی‌نیاز می‌شوی، و اگر غذا نخوری می‌میری، نخیر! اینطور نیست، می‌شود انسان به حالتی برسد که غذا نخورد و نمیرد، این دهان بستی دهانی باز کن، خدای متعال یک غذای دیگری به انسان می‌دهد، آن غذا انسان را از همه‌ی ماسوی بی‌نیاز می‌کند، خدای متعال در کامِ او یک جرعه می‌ریزد و انسان انقطاع پیدا می‌کند، در این صورت این خودِ خدای متعال است که «ساقیِ» او شده است، این خودِ خدای متعال است که برای او سفره پهن می‌کند.

 

حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: «أَبِیتُ عِنْدَ رَبِّی وَ یُطْعِمُنِی وَ یَسْقِینِی»[۱]، بیتوته‌ی من در شب‌ها نزدِ خدای متعال است، خودِ خدای متعال به من هم شرابِ محبّت می‌دهد، هم به من لقمه می‌دهد… اگر انسان از غیرِخدا قطع کرد خدای متعال همه چیزِ او را تأمین می‌کند، لازم نیست ما به دنبالِ غذا و … باشیم، ما باید به دنبالِ وظیفه باشیم، ما باید به دنبالِ بندگی باشیم، باید دل به خدای متعال بدهیم، باید هم دلبرِ ما خدای متعال باشد و هم دلدارِ ما.

 

آن وقت زمانی که حضرت موسی علیه السلام در سی شب خوب و عاشقانه مناجات و سیر الی الله داشت خدای متعال ده روزی را هم اضافه کرد، کما اینکه کسانی که نمازِ خوبی بخوانند خدای متعال یک تعقیباتِ خوب هم به آن‌ها می‌دهد، کسانی که واجباتِ خوبی داشته باشند خدای متعال مستحبّات را در کنارِ آن واجبات قرار می‌دهد، توفیقِ نوافل برای هر کسی نیست، قربِ نوافل انسان را به رنگِ خدای متعال درمی‌آورد، ولی آیا مگر هر کسی موفقِ به نماز شب می‌شود؟ اگر واجباتِ ما زیبا بود خدای متعال مستحبّاتِ زیبا هم به ما می‌دهد.

 

این سی شبِ زیبای حضرت موسی علیه السلام باعث شد که ایشان معلّمِ اربعین باشند، این چلّه‌نشینی‌ها با آموزگاریِ حضرت موسی علیه السلام انجام شده است، «وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ»، حضرت موسی علیه السلام سی شب زیبا آمدند. این می‌تواند یک کلاسِ خوبی باشد، «چلّه» کمالِ همه چیز است، کارِ انسان در یک چلّه کامل می‌شود، خودِ انسان کامل می‌شود، حرکتِ انسان جلوه می‌کند، لذا حضرت موسی علیه السلام سی شب سیر کردند ولی خدای متعال خواست که او را صاحبِ سفره‌ی اربعین کند و این کار را انجام داد.


[۱] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام، جلد ۱۶، صفحه ۴۰۲