روز شنبه مورخ ۱۶ فروردین ماه ۱۴۰۴ جلسه درس اخلاق «آیت الله صدیقی» از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۱:۰۰ در مسجد امام رضا(علیه السلام) حوزه علمیه امام خمینی(ره) برگزار شد که مشروح آن تقدیم می گردد.
«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری * وَ یَسِّرْ لی أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی * یَفْقَهُوا قَوْلی[۱]».
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».
مُقدّمه
خیر مَقدم عرض می‌کنم به بزرگان خودمان، مَشعل‌های درخشان حوزه‌های علمیه، اَساتید بزرگوار، مدیران و مُربیان و مُتحملین پیشرفت سربازان امام زمان (ارواحنا فداه)، اداره‌کنندگان پایگاه و پادگان امام عصر (ارواحنا فداه) و به شما جوان‌ها، نوجوان‌ها، دلدادلگان به آقایمان، صاحبان هِمَم عالیه که برای نجات از نَفْس اَمّاره و فرار از مَنجلاب‌های هوی و هَوس کَمر بستید و قَصد رسیدن به قُلّه‌ی کمال که قَطع همهی علایق به غیرِ خداست، با همهی وجودم مَرحبا و خوشامد می‌گویم و خوشحال هستم که خداوند دوباره این عُمر را به ما داد تا سیمای نورانی شما آینده‌سازان، زمینه‌سازان ظُهور و در راه نشستگان و چشم به راهان، اُنسی طلبگی داشته باشیم.
انسان باید توجّه همیشگی نسبت به مسأله‌ی مرگ داشته باشد
حقّ این بود که این جلسه حضرت آقای «مُرادی» عزیزمان که با جمع نورانی‌شان توفیق حُضور در خانهی امام زمان (ارواحنا فداه)، زادگاه امام عصر (ارواحنا فداه) در مَحضر پدر آقا، جَدّ آقا، مادر آقا، عَمّه‌ی آقا را داشتند و آنجا توفیق روزه‌داری در کنار مَناسک و عبادات رسمی داشتند و بحمدالله از عبادت علم هم محروم نبودند، ان‌شاءالله همگی دوست داریم که استفاده کنیم و به جا هم بود که امروز را به ایشان واگذار کنیم. بنده هم دیر آمدم، خداوند ما را بیدار کند؛ یکی از رُفقای خیلی قدیمی ما که از همان روزهای اوّل طلبگی با ایشان مأنوس بودیم، سفرهای تبلیغی را با هم بودیم، جُزء خط‌شکن‌های مُقابله‌ی با نِفاق بود، برادر دو شهید بود که برای یکی از برادرانشان قبل از شهادت مُکاشفه‌ای پیش آمده است که قاعدتاً خوانده باشید به نام «شهید نیّری» که که خواندن حالات ایشان دیدنی است. خداوند رحمت کند که پدر مُتدیّن و خیّری داشتند، خانواده‌ی اَصیلی بودند، پسرعموهای شهیدی داشت و امروز در تشییع جنازه‌ی ایشان بودیم. تا چه زمانی ما را بَدرقه کنید و به اَربابمان بسپارید. هیچ توجّه نداریم که مرگ حقّ است و انسان فاصله‌ای با مرگ ندارد و حقّ این است که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام)، امام حسن مجتبی (علیه السلام) و همهی ائمه (سلام الله علیهم اجمعین) اصرار داشتند که آماده باشید. رفتنی هستیم، آمده‌ایم که برویم. «اِسْتَعِدَّ لِسَفَرِکَ وَ حَصِّلْ زَادَکَ قَبْلَ حُلُولِ أَجَلِکَ[۲]»؛ دستمان خالی است. به این قیل و قال و ظواهر هم دل خوش نکنید. تا از طریق مَعصوم (علیه السلام) امضاء نشود، ما نمی‌دانیم که اصلاً یک عمل قبول هم داریم یا نداریم؟! مرحوم «آیت الله العظمی بروجردی» (اعلی الله مقامه الشریف) در بستر ارتحالشان سخت اشک می‌ریختند؛ با این‌که از مراجع مُوفّق و آدم خودساخته بوده است. به ایشان گفته بودند: شما چرا گریه می‌کنید؟ عُمرتان را در خدمت به فقه و فقاهت و زِعامت شیعه و احیاء حوزه‌ها و احیاء تُراث ائمه (سلام الله علیهم اجمعین) گذراندید، همهی عُمرتان نور بوده است. گریه‌ی ایشان شدیدتر شده بود و گفته بودند: «وَ أَخْلِصِ اَلْعَمَلَ فَإِنَّ اَلنَّاقِدَ بَصِیرٌ[۳]»؛ چه کسی می‌داند عملش قاطی ندارد؟ کدام عمل‌مان هست که حُضور قلب باشد؟ ما از حجاب‌های نَفْس عبور کرده باشیم، از پیرایه‌های ذهن خودمان به حقّ رسیده باشیم، حالت بندگی، فقر و ذلّت خودمان را یافته باشیم، ما نباشیم و او باشد. خیلی مشکل است و این تشییع جنازه‌ها تا حَدّی برای آدم مُذکّر است. «و انّ فى السّفر اذ مضوا مهلا[۴]»؛ این‌ها رسیده‌اند، شما هم در راه هستید؛ فاصله‌ای ندارید.
یکی از مهم‌ترین آثار ماه مبارک رمضان قدرت بر تَرک گناه است
اما نکته‌ای که به جا می‌دانم عاجزانه از بارگاه حضرت حقّ (سبحانه و تعالی) درخواست داشته باشم، این است که اگر در ماه رمضان قدمی پیش رفته باشیم، در مُضیف‌خانه‌ی خداوند چیزی به ما رسیده باشد، بتوانیم این را حفظ کنیم. این‌که ماه مبارک رمضان ماه ضیافت الهی است یعنی ماه تَحوّل است. آدم ۱۱ ماه یک‌گونه زندگی کرد، یک ماه بَنا شد که یک زندگی جدیدی را تجربه کند. ۱۱ ماه برحَسب ظاهر سر سُفره‌ی خودش بوده است، یک ماه شب و روز میهمان خداوند بوده است. «نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَهٌ[۵]» یعنی چه؟ «أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ[۶]» یعنی چه؟ یعنی خداوند همهی وجودت را قبول کرده بود. هیچ لحظه‌ای نبود که شما میهمان خداوند نباشید؛ سر سُفره‌ی نور و هدایت حقّ نباشید؛ مَشمول لُطف خاصّ خداوند برای میهمان‌هایش نباشید. ماه مبارک رمضان ماهِ اصرار بر تَرک‌ها بوده است. ما همه‌جا فعل‌هایمان را مورد توجّه قرار می‌دهیم و همین‌ها را هم نشان می‌دهیم؛ در حالی‌که مهم‌ترین نقش ماه مبارک رمضان قدرت بر تَرک است. نَفْس آدم ۱۱ ماه از ما کار کشیده است، هرچه گفته است ما هم «بله» گفته‌ایم؛ اما یک ماه به نَفْس خودمان «نه» گفته‌ایم. بتوانیم این را ادامه بدهیم. «فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ[۷]»؛ یک ماه دَربست مأمور خدا بودیم؛ مأمور نَفْس نبودیم، مأمور هوی و هَوس نبودیم. یک ماه به شیطان «نه» گفتیم، به نَفْس «نه» گفتیم. یک ماه با خدا بودیم. باز هم همین مقام احسان را حفظ کنیم. «وَ الَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ[۸]»؛ مِصداق روشن این «وَ الَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا» ماه مبارک رمضان است که عَبد زمینه دارد همهی لحظاتش نزد خداوند باشد، سر سُفره‌ی حقّ (سبحانه و تعالی) باشد. یعنی دل هنگام خواب هم نزد اوست. دل ما را قبول کرده است. میزبان خانهی دل خداوند بود. خودش خانهی خودش را اداره می‌کرد. ۱۱ ماه دل که خانهی خداست محلّ رفت و آمد اَغیار بود، یک ماه این خانه را خلوت کرده‌ایم و گفته‌ایم برای خودت است. غیر به این دل راه نداشت. بتوانیم این خلوت با خداوند را همچنان که در ماه رمضان خداوند به ما داده بود، هچنان با او باشیم و لاغیر. یک «لا اله الا الله» را در عُمرمان راست گفته باشیم.
از دیگر آثار مهم ماه مبارک رمضان شکستن بُت نَفْس است
یک دعای افطاری بود که مرحوم «سیّد بن طاووس» (اعلی الله مقامه الشریف) برای آن خیلی فضیلت و اَثر در کتاب «اقبال» نَقل کرده است که عرضه می‌داریم: «یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ أَنْتَ إِلَهِی لَا إِلَهَ لِی غَیْرُکَ اغْفِرْ لِیَ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِلَّا الْعَظِیمُ[۹]»؛ «لَا إِلَهَ لِی غَیْرُکَ»؛ بیش از یک مَحبوب نداریم و آن هم تو هستی. بتوانیم این توحید را حفظ کنیم. آن «الذَّنْبَ الْعَظِیمَ» هم خودمان هستیم. آن ذَنب عظیم «وُجُودُکَ ذَنْبٌ[۱۰]»؛ تا ما هستیم نمازهایمان هم بوی خودمان را می‌دهد. «مِنِّى مَا یَلِیقُ بِلُؤْمِى[۱۱]»؛ هرچه غیر خداست پَست است، بی‌ارزش است. ارزش همهی موجودات به ارتباط الهی آن‌هاست. هرجا مرتبط نبودیم بی‌ارزش هستیم؛ «إِلهِى مِنِّى مَا یَلِیقُ بِلُؤْمِى». و چون مَعمولاً خودمان با غفلت زندگی کرده‌ایم، خیلی وَضع‌مان خراب است. لذا برداشتن خود از مَسیر رفتن به سوی خدا که آدم مانعی غیر از خودش ندارد. سِیر اِلی‌الله سِیر فیزیکی نیست؛ سِیر قلبی است و مانع خودمان هستیم، خودبینی هست. ما در همهی کارهای خوبمان هم خودمان را می‌بینیم. لذا اَعمال‌مان بوی خودمان را می‌دهد و خودمان هم خیلی پایین هستیم. خیلی وَضع‌مان خراب است. خیلی جای خجالت دارد که ما چگونه میهمان خدا بودیم؟ با چه رویی میهمان خدا بودیم؟ چگونه رویمان شد که کنار سفرهای که امام زمان (ارواحنا فداه) نشسته است، ما هم بر سر آن سُفره نشسته‌ایم؟ خیلی جای خجالت دارد. این‌که در نماز شب می‌گوییم: «هذا مَقامُ الْعائِذِبِکَ مِنَ النّارِ[۱۲]» و در دعای ابوحمزه و دعاهای مختلف در مقام گناه نمی‌گوییم «هذا مَقامُ الْعائِذِبِکَ مِنَ النّارِ»؛ گاهی اعمال خوب ما بدتر از گناه ما را بدبخت می‌کند. خیال می‌کنیم که ما درست هستیم؛ ما را بُت می‌کنند. شکستن این بُت خیلی کار سختی است و ابراهیم (علیه السلام) را می‌خواهد. و در میان بُت‌ها سخت‌ترین بُت هم بُت نَفْس است؛ «اُمّ الأصْنَام صَنَمُ النَفْسِکْ». مادر بُت‌ها بُت نَفْس است.
تمرکز در عُبودیّت در ماه مبارک رمضان
و باید در مقام عُبودیّت و بندگی که آدم اُمید دارد در مقام بندگی باشد، باید از نمازهای خودمان و از خوبی‌های خودمان پَناه به خدا ببریم که یک پوششی است که بدی‌هایمان دیده نمی‌شود و چون دیده نمی‌شود، مُعالجه نمی‌شود. آدم در حال عبادت فکر می‌کند کارها درست شد. «صلاحِ کار کجا و منِ خراب کجا؟[۱۳]». خیلی مشکل است. ماه مبارک رمضان ماهِ تَرک‌هاست، ماهِ «نه» گفتن به غیرِ خداست و اُوج آن هم شب قدر است. شب قدر شبِ تمرکز عالَم در یک نُقطه است. قرآن کریم مقام اِنزال شب قدر است؛ توحید است، یکپارچه شدن است. اگر توانستید این تمرکز را از خدا بخواهید و از نداشتن آن شرمنده باشید. آدم وقتی نماز می‌خواند و قلبش در جای دیگری است، صورت حِماری پیدا می‌کند. «وَ هَا أنا مُقبِلٌ عَلَیک مُلتجأٌ إلَیک»؛ خدایا! آمده‌ام که رو به تو کرده باشم، به پَناهت آمده‌ام. لذا این تمرکز را تمرین بکنیم؛ ولو شده است روزی ۵ دقیقه با خدا باشیم. در نمازهایمان هم با خدا نیستیم، ولی از یک ۵ دقیقه‌ای شروع کنیم از طُرُقی که برایتان ممکن است. توصیه‌ی بعضی‌ها این است که در کلمه‌ی «الله» مُتمرکز بشوید. ۵ دقیقه فقط با این لَفظ باشید و به ذهنتان اجازه ندهید به جای دیگری برود. فکر در مرگ هم تمرکز می‌آورد. نُسخه‌ی مرحوم آقای «میرزا جواد آقای ملکی» (اعلی الله مقامه الشریف) که اوّل فکر در مرگ است. در حقیقت مرگ، در استعداد به مرگ، در لوازم انتقال به مرحله‌ی بالاتر، قطع عَلایقی که مرگ را آسان کند. شب بیست و هفتم تا صبح دعای حضرت امام زین‌العابدین (علیه السلام) در حالات مختلف این بود: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَهَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ[۱۴]»؛ یعنی استمرار ضیافت الهی که در ضیافت الهی آدم خودش کارهای نیست. میهمان است و او اداره‌اش می‌کند تا به مقام توکُّل برسد. مقام ضیافت همان مقام توکُّل است. همهی کارهایتان را به او بدهید. خودتان را کنار بکشید. مقام خودتان مقام اِمتثال به مأموریت باشد و لاغیر. و ان‌شاءالله بر روی آن حالتِ تمرکز و توحید هم حساب باز کنید، این آغازتان یک آغاز متفاوتی با سال‌های قبل باشد ان‌شاءالله.
طلبه باید نوکر حضرت حُجّت (ارواحنا فداه) باشد
آن شب قدر شبِ توحید مَحض است که اسم اعظم خداوند که حضرت حُجّت (ارواحنا فداه) هست، همهی عوالِم را در وجود خودشان متمرکز می‌کنند و بعد منتشر می‌شود. او کلمه‌ی تامّه است؛ وقتی باز می‌شود کتاب تکوین می‌شود، کتاب اَنفُسی و آفاقی می‌شود. بازشدن یک کلمه است. «وَ مَا أَمْرُنَا إِلَّا وَاحِدَهٌ[۱۵]»؛ آن واحده وجود نازنین امام زمان (ارواحنا فداه) است. لذا این‌که شب قدر با امام زمان (ارواحنا فداه) بودید، این را همیشه داشته باشید. امام زمان (ارواحنا فداه) جَمال الهی است. دلی که دوست دارد همیشه عاشق باشد، باید با امام زمان (ارواحنا فداه) باشد. و اُمیدوارم ان‌شاءالله در روز مُحاسبه داشته باشید؛ «لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ[۱۶]»؛ صبح و شام عُمرمان را حساب و کتاب بکنیم. ببینیم سود کردیم یا زیان کردیم؟ به خدا نزدیک شدیم و یا دورتر شدیم؟ تا ان‌شاءالله به جایی برسید که مُطمئن بشوید دیگر شیطان سُراغ شما را نمی‌گیرد، از شما مأیوس شده است، خودش را دور کرده است. تا به آنجا نرسیده‌اید، «مَا دُمْتَ لاَ تَرَى اَلشَّیْطَانَ مَیِّتاً فَلاَ تَأْمَنْ مَکْرَهُ[۱۷]»؛ تا شیطان را در وجود خودتان نکُشید، امنیّت ندارید؛ همیشه نااَمن هستید. اگر روی این‌ها حساب باز کنیم یک آغاز جدیدی در رفتارمان، در مُعاشرت‌مان، در نظافت‌مان، در نثارمان، در ایثارمان که زیّ ما زیّ نوکری باشد، زیّ خدمتگزاری هست. از هم‌حجره‌ی خودمان شروع کنیم، از حجره‌ی خودمان و از محیط اطراف خودمان آغاز کنیم. ببینیم به چند نفر می‌توانیم کمک کنیم که آن هم کمک خادمانه‌ای که وظیفه‌مان هست؛ نه این‌که کمک می‌کنیم که «تو نیکی می‌کُن و در دجله انداز». آن خدمت نیست، آن تجارت است. وظیفه‌ی خودتان را نوکری طلبه‌ها و سربازان امام زمان (ارواحنا فداه) بدانید. یک شیوه‌ی جدیدی، یک فضای جدیدی را ارائه کنید که ان‌شاءالله ما هم مَجذوب شما بشویم؛ دستِ من پیر را هم بگیرید و ان‌شاءالله با خودتان نزد خداوند ببرید. همه با هم به سوی خدا برویم که نشانه‌ی آن هم تَحصیل رضایت حضرت حُجّت امام زمان (ارواحنا فداه) است که ان‌شاءالله برای نوکری آقا سر از پا نشناسید.
روضه و توسّل به حضرت سیدالشهدا (علیه السلام)
«اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا بَقِیَّهَ اللَّهِ»
«سَیِّدَنا! سَاعَدَ اللهُ قَلْبَکْ»؛ چه مُصیبت‌هایی را نظاره می‌کنید. چه کودکانی، چه زنانی، چه مریض‌هایی، چه بی‌گناهانی! به طور فَجیع ظالمین بدون هیچ مُلاحظه‌ای که در دنیا همه مَشغول تماشا هستند و این‌ها جلوی چشم همهی عالَمیان دارند این‌جور قَتل فَجیع را انجام می‌دهند. آدم این جمله‌ی امام رضا (علیه السلام) را در این‌جا مُتوجّه می‌شود که فرمودند: «یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ کُنْتَ بَاکِیاً لِشَیْءٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَإِنَّهُ ذُبِحَ کَمَا یُذْبَحُ اَلْکَبْشُ[۱۸]»؛ می‌دانید دلِ امام رضا (علیه السلام) از کجا می‌سوزد؟ همین‌که الآن می‌بینید وقتی یک قصاب گوسفندی را می‌کُشد هیچ‌کسی او را مَلامت نمی‌کند، دلش هم نمی‌سوزد. می‌گویند حقّ اوست و گوسفند را باید سر بُرید. پسر پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را در مقابل چشم ۳۰ هزار ناظر بی‌رَحمانه سر بُریدند. هیچ‌کسی برایش گریه نکرد، هیچ‌کسی برایش ناراحتی نکرد. الآن این بَچّه‌ها را که می‌کُشند در دنیا یک عکس‌العملی هست. در همه‌جای دنیا دارند محکوم می‌کنند، به ظالم نفرین می‌کنند؛ ولی آنجا کف می‌زدند، می‌خندیدند، به هم تبریک می‌گفتند. امان از دل زینب (سلام الله علیها)! بالای تَلّ زینبیه تماشا می‌کرد. دید: «وَ الشِّمْرُ جالِسٌ عَلى صَدْرِه[۱۹]»؛ چه موجودِ پَست پَلید نجسی بر روی سینه‌ی عَرشی امام حسین (علیه السلام) قرار گرفت. جلوی چشم خواهر «قَابِضٌ عَلَى شَیْبَتِکَ بِیَدِهِ ذَابِحٌ لَکَ بِمُهَنَّدِهِ[۲۰]»؛ اضطرار حضرت زینب (سلام الله علیها) در آنجا این بود، فریاد برآورد: «أما فیکُم مُسلِم؟»؛ همه دارند نگاه می‌کنند. دارند پسر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را سر می‌بُرند…
لا حول و لا قوّه الّا بالله العلیّ العظیم
اَلا لَعنَتُ الله عَلی القُومِ الظّالِمین
دعا
«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ» * «أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ[۲۱]».
خدایا! امام زمان‌مان (ارواحنا فداه) را برسان.
خدایا! با این همه داغ و این همه اندوهی که ظالمین به قلب امام زمان‌مان (ارواحنا فداه) گذاشته‌اند، سکینه‌ی لازم را بر قلب مبارک ایشان اَرزانی بفرما.
خدایا! به محمّد و آل محمّد (سلام الله علیهم اجمعین) قَسمت می‌دهیم ما را مایه‌ی آرامش حضرت حُجّت (ارواحنا فداه) قرار بده.
خدایا! نیّات ما را مورد پَسند آن آقا مُقرّر بفرما.
خدایا! همهی کارهایمان را برای خودت بخواه.
خدایا! به محمّد و آل محمّد (سلام الله علیهم اجمعین) قَسمت می‌دهیم ما را از همهی عوارض، از همهی مَعاصی و از همهی ظاهرسازی‌ها دور بدار.
خدایا! به ما حقیقت عنایت بفرما.
خدایا! عاقبت اَمرمان را به شهادت مَختوم بگردان.
خدایا! مَشایخ‌مان و گذشتگانمان را بر سر سُفره‌ی امام حسین (علیه السلام) ببخش و بیامُرز.
خدایا! طَبق‌هایی از نور به روحِ امام (رضوان الله تعالی علیه) و همهی شهیدان و همهی حق‌دارانمان نازل بفرما.
خدایا! توفیق اُنس با قرآن کریم، توفیق فَهم این کتاب نوریِ آسمانی، محبّت قرآن، عمل به رَهنمودهای قرآن کریم، ارتقاء مَعرفت با سِیر قرآنی به ما مَرحمت بفرما.
خدایا! اُنس قرآن کریم را همراه اُنس امام زمان (ارواحنا فداه) همواره نَصیب ما بگردان.
خدایا! ما را آنی مُبتلا به غفلت مَگردان.
بارالها! پروردگارا! سایه‌ی رهبر عزیزمان را با اقتدار و عزّت، کرامت و کفایت مُستدام بدار و جبهه‌ی مُقاومت را از این مَظلومیّت با اقتدارِ روزاَفزون ایشان و دَرب‌های جدیدی که بر رویشان باز می‌کنی بیفزا.
خدایا! به محمّد و آل محمّد (سلام الله علیهم اجمعین) قَسمت می‌دهیم ملّت ما را از این نگرانی‌ها در مسائل اقتصادی و مهم‌تر از مسائل اقتصادی در مسائل فرهنگی، این نَنگ بی‌حجابی، این نَنگ بر جُرأت بر مَعاصی آشکار، به حُرمت خون شهیدانمان این‌ها را از این مَملکت برطرف بفرما.
خدایا! ما را در اصلاح اُمور سَهیم قرار بده.
بارالها! پروردگارا! همهی دل‌ها را در گروی محبّت امام زمان (ارواحنا فداه) یکدل قرار بده.
خدایا! آنچه خواستیم و نخواستیم، خیر دین و دنیای ما هست به ما مَرحمت بفرما.
غفرالله لنا و لکم
والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آلِ مُحمّد وَ عَجِّل فَرَجّهُم
[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸.
[۲] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام، جلد ۴۴، صفحه ۱۳۸.
«نص، [کفایه الأثر]، مُحَمَّدُ بْنُ وَهْبَانَ عَنْ دَاوُدَ بْنِ اَلْهَیْثَمِ عَنْ جَدِّهِ إِسْحَاقَ بْنِ بُهْلُولٍ عَنْ أَبِیهِ بُهْلُولِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ طَلْحَهَ بْنِ زَیْدٍ اَلرَّقِّیِّ عَنِ اَلزُّبَیْرِ بْنِ عَطَاءٍ عَنْ عُمَیْرِ بْنِ مَانِی اَلْعَبْسِیِّ عَنْ جُنَادَهَ بْنِ أَبِی أُمَیَّهَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فِی مَرَضِهِ اَلَّذِی تُوُفِّیَ فِیهِ وَ بَیْنَ یَدَیْهِ طَسْتٌ یُقْذَفُ عَلَیْهِ اَلدَّمُ وَ یَخْرُجُ کَبِدُهُ قِطْعَهً قِطْعَهً مِنَ اَلسَّمِّ اَلَّذِی أَسْقَاهُ مُعَاوِیَهُ لَعَنَهُ اَللَّهُ فَقُلْتُ یَا مَوْلاَیَ مَا لَکَ لاَ تُعَالِجُ نَفْسَکَ فَقَالَ یَا عَبْدَ اَللَّهِ بِمَا ذَا أُعَالِجُ اَلْمَوْتَ قُلْتُ إِنّٰا لِلّٰهِ وَ إِنّٰا إِلَیْهِ رٰاجِعُونَ. ثُمَّ اِلْتَفَتَ إِلَیَّ فَقَالَ وَ اَللَّهِ لَقَدْ عَهِدَ إِلَیْنَا رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَنَّ هَذَا اَلْأَمْرَ یَمْلِکُهُ اِثْنَا عَشَرَ إِمَاماً مِنْ وُلْدِ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهَ مَا مِنَّا إِلاَّ مَسْمُومٌ أَوْ مَقْتُولٌ ثُمَّ رُفِعَتِ اَلطَّسْتُ وَ بَکَى صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَیْهِ وَ آلِهِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ عِظْنِی یَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ قَالَ نَعَمْ اِسْتَعِدَّ لِسَفَرِکَ وَ حَصِّلْ زَادَکَ قَبْلَ حُلُولِ أَجَلِکَ وَ اِعْلَمْ أَنَّکَ تَطْلُبُ اَلدُّنْیَا وَ اَلْمَوْتُ یَطْلُبُکَ وَ لاَ تَحْمِلْ هَمَّ یَوْمِکَ اَلَّذِی لَمْ یَأْتِ عَلَى یَوْمِکَ اَلَّذِی أَنْتَ فِیهِ وَ اِعْلَمْ أَنَّکَ لاَ تَکْسِبُ مِنَ اَلْمَالِ شَیْئاً فَوْقَ قُوتِکَ إِلاَّ کُنْتَ فِیهِ خَازِناً لِغَیْرِکَ وَ اِعْلَمْ أَنَّ فِی حَلاَلِهَا حِسَابٌ وَ فِی حَرَامِهَا عِقَابٌ وَ فِی اَلشُّبُهَاتِ عِتَابٌ فَأَنْزِلِ اَلدُّنْیَا بِمَنْزِلَهِ اَلْمَیْتَهِ خُذْ مِنْهَا مَا یَکْفِیکَ فَإِنْ کَانَ ذَلِکَ حَلاَلاً کُنْتَ قَدْ زَهِدْتَ فِیهَا وَ إِنْ کَانَ حَرَاماً لَمْ یَکُنْ فِیهِ وِزْرٌ فَأَخَذْتَ کَمَا أَخَذْتَ مِنَ اَلْمَیْتَهِ وَ إِنْ کَانَ اَلْعِتَابُ فَإِنَّ اَلْعِتَابَ یَسِیرٌ وَ اِعْمَلْ لِدُنْیَاکَ کَأَنَّکَ تَعِیشُ أَبَداً وَ اِعْمَلْ لآِخِرَتِکَ کَأَنَّکَ تَمُوتُ غَداً وَ إِذَا أَرَدْتَ عِزّاً بِلاَ عَشِیرَهٍ وَ هَیْبَهً بِلاَ سُلْطَانٍ فَاخْرُجْ مِنْ ذُلِّ مَعْصِیَهِ اَللَّهِ إِلَى عِزِّ طَاعَهِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذَا نَازَعَتْکَ إِلَى صُحْبَهِ اَلرِّجَالِ حَاجَهٌ فَاصْحَبْ مَنْ إِذَا صَحِبْتَهُ زَانَکَ وَ إِذَا خَدَمْتَهُ صَانَکَ وَ إِذَا أَرَدْتَ مِنْهُ مَعُونَهً أَعَانَکَ وَ إِنْ قُلْتَ صَدَّقَ قَوْلَکَ وَ إِنْ صُلْتَ شَدَّ صَوْلَکَ وَ إِنْ مَدَدْتَ یَدَکَ بِفَضْلٍ مَدَّهَا وَ إِنْ بَدَتْ عَنْکَ ثُلْمَهٌ سَدَّهَا وَ إِنْ رَأَى مِنْکَ حَسَنَهً عَدَّهَا وَ إِنْ سَأَلْتَهُ أَعْطَاکَ وَ إِنْ سَکَتَّ عَنْهُ اِبْتَدَأَکَ وَ إِنْ نَزَلَتْ إِحْدَى اَلْمُلِمَّاتِ بِهِ سَاءَکَ مَنْ لاَ تَأْتِیکَ مِنْهُ اَلْبَوَائِقُ وَ لاَ یَخْتَلِفُ عَلَیْکَ مِنْهُ اَلطَّرَائِقُ وَ لاَ یَخْذُلُکَ عِنْدَ اَلْحَقَائِقِ وَ إِنْ تَنَازَعْتُمَا مُنْقَسِماً آثَرَکَ قَالَ ثُمَّ اِنْقَطَعَ نَفَسُهُ وَ اِصْفَرَّ لَوْنُهُ حَتَّى خَشِیتُ عَلَیْهِ وَ دَخَلَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ اَلْأَسْوَدُ بْنُ أَبِی اَلْأَسْوَدِ فَانْکَبَّ عَلَیْهِ حَتَّى قَبَّلَ رَأْسَهُ وَ بَیْنَ عَیْنَیْهِ ثُمَّ قَعَدَ عِنْدَهُ فَتَسَارَّا جَمِیعاً فَقَالَ أَبُو اَلْأَسْوَدِ – إِنّٰا لِلّٰهِ إِنَّ اَلْحَسَنَ قَدْ نُعِیَتْ إِلَیْهِ نَفْسُهُ وَ قَدْ أَوْصَى إِلَى اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ تُوُفِّیَ یَوْمَ اَلْخَمِیسِ فِی آخِرِ صَفَرٍ سَنَهَ خَمْسِینَ مِنَ اَلْهِجْرَهِ وَ لَهُ سَبْعٌ وَ أَرْبَعُونَ سَنَهً وَ دُفِنَ بِالْبَقِیعِ».
[۳] کلیات حدیث قدسی، جلد ۱، صفحه ۱۶۱.
«وَ رَوَى اَلشَّیْخُ اَلْأَوْحَدُ بَهَاءُ اَلدِّینِ مُحَمَّدٌ فِی اَلْمُجَلَّدِ اَلثَّالِثِ مِنَ اَلْکِشْکُولِ ، قَالَ: فِی اَلتَّوْرَاهِ مَنْ لَمْ یُؤْمِنْ بِقَضَائِی وَ لَمْ یَصْبِرْ عَلَى بَلاَئِی وَ لَمْ یَشْکُرْ نَعْمَائِی فَلْیَتَّخِذْ رَبّاً سِوَائِی. مَنْ أَصْبَحَ حَزِیناً عَلَى اَلدُّنْیَا فَقَدْ أَصْبَحَ سَاخِطاً عَلَیَّ، مَنْ تَوَاضَعَ لِغَنِیٍّ لِأَجْلِ غِنَاهُ ذَهَبَ ثُلُثَا دِینِهِ. یَا اِبْنَ آدَمَ، مَا مِنْ یَوْمٍ جَدِیدٍ إِلاَّ وَ یَأْتِی فِیهِ رِزْقُکَ مِنْ عِنْدِی، وَ مَا مِنْ لَیْلَهٍ إِلاَّ وَ تَأْتِی اَلْمَلاَئِکَهُ مِنْ عِنْدِکَ بِعَمَلٍ قَبِیحٍ، خَیْرِی إِلَیْکَ نَازِلٌ، وَ شَرُّکَ إِلَیَّ صَاعِدٌ. یَا بَنِی آدَمَ، أَطِیعُونِی بِقَدْرِ حَاجَتِکُمْ إِلَیَّ، وَ اِعْصُونِی بِقَدْرِ صَبْرِکُمْ عَلَى اَلنَّارِ، وَ اِعْمَلُوا لِلدُّنْیَا بِقَدْرِ لَبْثِکُمْ فِیهَا، وَ تَزَوَّدُوا لِلْآخِرَهِ بِقَدْرِ مَکْثِکُمْ فِیهَا. یَا بَنِی آدَمَ، زَارِعُونِی وَ عَامِلُونِی وَ أَسْلِفُونِی أُرْبِحْکُمْ عِنْدِی، مَا لاَ عَیْنٌ رَأَتْ، وَ لاَ أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَ لاَ خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ. یَا اِبْنَ آدَمَ، أَخْرِجْ حُبَّ اَلدُّنْیَا مِنْ قَلْبِکَ، فَإِنَّهُ لاَ یَجْتَمِعُ حُبُّ اَلدُّنْیَا وَ حُبِّی فِی قَلْبٍ وَاحِدٍ أَبَداً. یَا اِبْنَ آدَمَ، اِعْمَلْ بِمَا أَمَرْتُکَ وَ اِنْتَهِ عَمَّا نَهَیْتُکَ، أَجْعَلْکَ حَیّاً لاَ تَمُوتُ أَبَداً. یَا اِبْنَ آدَمَ، إِذَا وَجَدْتَ قَسَاوَهً فِی قَلْبِکَ وَ سُقْماً فِی جِسْمِکَ وَ نَقِیصَهَ فِی مَالِکَ وَ حَرِیمَهً فِی رِزْقِکَ فَاعْلَمْ أَنَّکَ قَدْ تَکَلَّمْتَ فِیمَا لاَ یَعْنِیکَ. یَا اِبْنَ آدَمَ، أَکْثِرْ مِنَ اَلزَّادِ إِلَى طَرِیقٍ بَعِیدٍ، وَ خَفِّفِ اَلْحَمْلَ فَالصِّرَاطُ دَقِیقٌ، وَ أَخْلِصِ اَلْعَمَلَ فَإِنَّ اَلنَّاقِدَ بَصِیرٌ، وَ أَخِّرْ نَوْمَکَ إِلَى اَلْقُبُورِ، وَ فَخْرَکَ إِلَى اَلْمِیزَانِ، وَ لَذَّاتِکَ إِلَى اَلْجَنَّهِ، وَ کُنْ لِی أَکُنْ لَکَ، وَ تَقَرَّبْ إِلَیَّ بِالاِسْتِهَانَهِ بِالدُّنْیَا تَبْعُدْ عَنِ اَلنَّارِ. یَا اِبْنَ آدَمَ، لَیْسَ مَنِ اِنْکَسَرَ مَرْکَبُهُ وَ بَقِیَ عَلَى لَوْحَهٍ فِی اَلْبَحْرِ بِأَعْظَمَ مُصِیبَهً مِنْکَ، لِأَنَّکَ مِنْ ذُنُوبِکَ عَلَى یَقِینٍ، وَ مِنْ عَمَلِکَ عَلَى خَطَرٍ».
[۴] ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم بحرانى، تألیف محمدى مقدم و نوایى، جلد ۱، صفحه ۱۵۱٫
«انّ محلا و انّ مرتحلا ***** و انّ فى السّفر اذ مضوا مهلا».
[۵] بحارالانوار، جلد ۹۶، صفحه ۱۵۷؛ عیون اخبار الرضا، جلد ۱، صفحه ۲۹۵؛ بخشی از خطبه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در آستانه ی ماه رمضان.
«عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وآله خَطَبَنَا ذَاتَ یَوْمٍ فَقَالَ: أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَهِ وَ الرَّحْمَهِ وَ الْمَغْفِرَهِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ. هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَی ضِیَافَهِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَهِ اللَّهِ أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَهٌ وَ عَمَلُکُمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَهٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَهٍ أَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَهِ کِتَابِهِ. فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیَامَهِ وَ عَطَشَهُ وَ تَصَدَّقُوا عَلَی فُقَرَائِکُمْ وَ مَسَاکِینِکُمْ وَ وَقِّرُوا کِبَارَکُمْ وَارْحَمُواصِغَارَکُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکُمْ. وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَ غُضُّوا عَمَّا لَا یَحِلُّ النَّظَرُ إِلَیْهِ أَبْصَارَکُمْ وَ عَمَّا لَا یَحِلُّ الِاسْتِمَاعُ إِلَیْهِ أَسْمَاعَکُمْ وَ تَحَنَّنُوا عَلَی أَیْتَامِ النَّاسِ یُتَحَنَّنْ عَلَی أَیْتَامِکُمْ وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکُمْ. وَ ارْفَعُوا إِلَیْهِ أَیْدِیَکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی أَوْقَاتِ صَلَاتِکُمْ فَإِنَّهَا أَفْضَلُ السَّاعَاتِ یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهَا بِالرَّحْمَهِ إِلَی عِبَادِهِ یُجِیبُهُمْ إِذَا نَاجَوْهُ وَ یُلَبِّیهِمْ إِذَا نَادَوْهُ وَ یُعْطِیهِمْ إِذَا سَأَلُوهُ وَ یَسْتَجِیبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْهُ…».
[۶] همان.
[۷] سوره مبارکه هود، آیه ۱۱۲٫
«فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَ مَنْ تَابَ مَعَکَ وَ لَا تَطْغَوْا ۚ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ».
[۸] سوره مبارکه عنکبوت، آیه ۶۹٫
[۹] اقبال الاعمال، ج ۱، ص ۱۱۴.
عَنِ النَّبِیِّ صَلَّی الله عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم أَنَّهُ قَالَ مَا مِنْ عَبْدٍ یَصُومُ فَیَقُولُ عِنْدَ إِفْطَارِهِ «یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ أَنْتَ إِلَهِی لَا إِلَهَ لِی غَیْرُکَ اغْفِرْ لِیَ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِلَّا الْعَظِیمُ» إِلَّا خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّه.
[۱۰] رساله سیر و سلوک منسوب به علامه بحرالعلوم، ص۹۶.
«وُجُودُکَ ذَنْبٌ لًایُقاسَ بِهِ ذَنْب».
[۱۱] مفاتیح الجنان، فرازی از دعای عرفه امام حسین (علیه السلام).
«…إِلهِى أَنَا الْفَقِیرُ فِى غِناىَ فَکَیْفَ لَاأَکُونُ فَقِیراً فِى فَقْرِى؟! إِلهِى أَنَا الْجاهِلُ فِى عِلْمِى فَکَیْفَ لَاأَکُونُ جَهُولاً فِى جَهْلِى؟! إِلهِى إِنَّ اخْتِلافَ تَدْبِیرِکَ وَ سُرْعَهَ طَواءِ مَقادِیرِکَ مَنَعا عِبادَکَ الْعارِفِینَ بِکَ عَنِ السُّکُونِ إِلى عَطاءٍ، وَ الْیَأْسِ مِنْکَ فِى بَلاءٍ. إِلهِى مِنِّى مَا یَلِیقُ بِلُؤْمِى وَ مِنْکَ مَا یَلِیقُ بِکَرَمِکَ؛ إِلهِى وَ صَفْتَ نَفْسَکَ بِاللُّطْفِ وَ الرَّأْفَهِ لِى قَبْلَ وُجُودِ ضَعْفِى أَفَتَمْنَعُنِى مِنْهُما بَعْدَ وُجُودِ ضَعْفِى؟ إِلهِى إِنْ ظَهَرَتِ الْمَحاسِنُ مِنِّى فَبِفَضْلِکَ وَ لَکَ الْمِنَّهُ عَلَىَّ، وَ إِنْ ظَهَرَتِ الْمَساوِئُ مِنِّى فَبِعَدْلِکَ وَ لَکَ الْحُجَّهُ عَلَىَّ. إِلهِى کَیْفَ تَکِلُنِى وَ قَدْ تَکَفَّلْتَ لِى؟ وَ کَیْفَ أُضامُ وَ أَنْتَ النَّاصِرُ لِى؟ أَمْ کَیْفَ أَخِیبُ وَ أَنْتَ الْحَفِىُّ بِى؟ ها أَنَا أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِفَقْرِى إِلَیْکَ، وَ کَیْفَ أَتَوَسَّلُ إِلَیْکَ بِمَا هُوَ مَحالٌ أَنْ یَصِلَ إِلَیْکَ؟ أَمْ کَیْفَ أَشْکُو إِلَیْکَ حالِى وَ هُوَ لَایَخْفى عَلَیْکَ؟ أَمْ کَیْفَ أُتَرْجِمُ بِمَقالِى وَ هُوَ مِنْکَ بَرَزٌ إِلَیْکَ؛ أَمْ کَیْفَ تُخَیِّبُ آمالِى وَ هِىَ قَدْ وَفَدَتْ إِلَیْکَ؟ أَمْ کَیْفَ لَاتُحْسِنُ أَحْوالِى وَ بِکَ قامَتْ؟…».
[۱۲] بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۲۸۷٫
«قالَ اَبُوعَبْدِاللّهِ علیه السلام : اِسْتَغْفِرِاللّهَ فِى الْوَتْرِ سَبْعینَ مَرَّهً، تَنْصِبُ یَدَکَ الیُسْرى وَتَعِدُّ بِالْیُمْنى اَلاِْسْتِغْفارَ. وَکانَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله یَسْتَغْفِرُ فِى الْوَتْرِ سَبْعینَ مَرَّهً وَیَقُولُ: «هذا مَقامُ الْعائِذِبِکَ مِنَ النّارِ» سَبْعَ مَرّاتٍ».
[۱۳] حافظ، غزلیات، غزل شماره ۲.
[۱۴] مفاتیح الجنان، دعای امام سجاد (علیه السلام) در شب بیست و هفتم رمضان.
«اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَهَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الاِسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ».
[۱۵] سوره مبارکه قمر، آیه ۵۰٫
«وَ مَا أَمْرُنَا إِلَّا وَاحِدَهٌ کَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ».
[۱۶] محاسبه النفس، جلد ۱، صفحه ۱۳.
«وَ رَوَیْتُ مِنْ کِتَابِ مُحَمَّدِ بْنِ یَعْقُوبَ اَلْکُلَیْنِیِّ فِی کِتَابِ اَلْإِیمَانِ وَ اَلْکُفْرِ بِإِسْنَادِهِ إِلَى أَبِی اَلْحَسَنِ اَلْمَاضِی صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ: لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ فَإِنْ عَمِلَ حَسَناً اِزْدَادَ اَللَّهَ شُکْراً وَ إِنْ عَمِلَ سَیِّئاً اِسْتَغْفَرَ اَللَّهَ وَ تَابَ إِلَیْهِ».
[۱۷] کلیات حدیث قدسی، جلد ۱، صفحه ۱۰۷.
«وَ قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ اَلْحَسَنِ اَلْقَطَّانُ قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدٍ اَلْهَمْدَانِیُّ قَالَ: حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مَرْوَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ ثَابِتِ بْنِ أَبِی صَفِیَّهَ عَنْ سَعْدٍ اَلْخَفَّافِ عَنِ اَلْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَهَ ، قَالَ: قَالَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ : قَالَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِمُوسَى عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ : یَا مُوسَى ، اِحْفَظْ وَصِیَّتِی لَکَ بِأَرْبَعَهِ أَشْیَاءَ: أَوَّلُهُنَّ: مَا دُمْتَ لاَ تَرَى ذُنُوبَکَ تُغْفَرُ فَلاَ تَشْتَغِلْ بِعُیُوبِ غَیْرِکَ. وَ اَلثَّانِیَهُ: مَا دُمْتَ لاَ تَرَى کُنُوزِی قَدْ نَفِدَتْ فَلاَ تَغْتَمَّ بِسَبَبِ رِزْقِکَ. وَ اَلثَّالِثَهُ: مَا دُمْتَ لاَ تَرَى زَوَالَ مُلْکِی فَلاَ تَرْجُ أَحَداً غَیْرِی. وَ اَلرَّابِعَهُ: مَا دُمْتَ لاَ تَرَى اَلشَّیْطَانَ مَیِّتاً فَلاَ تَأْمَنْ مَکْرَهُ».
[۱۸] عیون أخبار الرضا علیه السلام، جلد ۱، صفحه ۲۹۹.
«حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَضِیَ اَللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ اَلرَّیَّانِ بْنِ شَبِیبٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى اَلرِّضَا عَلَیْهِ السَّلاَمُ فِی أَوَّلِ یَوْمٍ مِنَ اَلْمُحَرَّمِ فَقَالَ یَا اِبْنَ شَبِیبٍ أَ صَائِمٌ أَنْتَ قُلْتُ لاَ فَقَالَ إِنَّ هَذَا اَلْیَوْمَ هُوَ اَلْیَوْمُ اَلَّذِی دَعَا فِیهِ زَکَرِیَّا عَلَیْهِ السَّلاَمُ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّهً طَیِّبَهً إِنَّکَ سَمِیعُ اَلدُّعٰاءِ فَاسْتَجَابَ اَللَّهُ لَهُ وَ أَمَرَ اَلْمَلاَئِکَهَ فَنَادَتْ زَکَرِیَّا وَ هُوَ قٰائِمٌ یُصَلِّی فِی اَلْمِحْرٰابِ أَنَّ اَللّٰهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحْیىٰ فَمَنْ صَامَ هَذَا اَلْیَوْمَ ثُمَّ دَعَا اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ اِسْتَجَابَ اَللَّهُ لَهُ کَمَا اِسْتَجَابَ اَللَّهُ لِزَکَرِیَّا ثُمَّ قَالَ یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنَّ اَلْمُحَرَّمَ هُوَ اَلشَّهْرُ اَلَّذِی کَانَ أَهْلُ اَلْجَاهِلِیَّهِ یُحَرِّمُونَ فِیهِ اَلظُّلْمَ وَ اَلْقِتَالَ لِحُرْمَتِهِ فَمَا عَرَفَتْ هَذِهِ اَلْأُمَّهُ حُرْمَهَ شَهْرِهَا وَ لاَ حُرْمَهَ نَبِیِّهَا لَقَدْ قَتَلُوا فِی هَذَا اَلشَّهْرِ ذُرِّیَّتَهُ وَ سَبَوْا نِسَاءَهُ وَ اِنْتَهَبُوا ثَقَلَهُ فَلاَ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُمْ ذَلِکَ أَبَداً یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ کُنْتَ بَاکِیاً لِشَیْءٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَإِنَّهُ ذُبِحَ کَمَا یُذْبَحُ اَلْکَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ ثَمَانِیَهَ عَشَرَ رَجُلاً مَا لَهُمْ فِی اَلْأَرْضِ شَبِیهُونَ وَ لَقَدْ بَکَتِ اَلسَّمَاوَاتُ اَلسَّبْعُ وَ اَلْأَرَضُونَ لِقَتْلِهِ وَ لَقَدْ نَزَلَ إِلَى اَلْأَرْضِ مِنَ اَلْمَلاَئِکَهِ أَرْبَعَهُ آلاَفٍ لِنَصْرِهِ فَلَمْ یُؤْذَنْ لَهُمْ فَهُمْ عِنْدَ قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ إِلَى أَنْ یَقُومَ اَلْقَائِمُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَیَکُونُونَ مِنْ أَنْصَارِهِ وَ شِعَارُهُمْ یَا لَثَارَاتِ اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ یَا اِبْنَ شَبِیبٍ لَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَلَیْهِمُ اَلسَّلاَمُ أَنَّهُ لَمَّا قُتِلَ جَدِّیَ اَلْحُسَیْنُ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَیْهِ أَمْطَرَتِ اَلسَّمَاءُ دَماً وَ تُرَاباً أَحْمَرَ یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ بَکَیْتَ عَلَى اَلْحُسَیْنِ حَتَّى تَصِیرَ دُمُوعُکَ عَلَى خَدَّیْکَ غَفَرَ اَللَّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتَهُ صَغِیراً کَانَ أَوْ کَبِیراً قَلِیلاً کَانَ أَوْ کَثِیراً یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَلْقَى اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لاَ ذَنْبَ عَلَیْکَ فَزُرِ اَلْحُسَیْنَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَسْکُنَ اَلْغُرَفَ اَلْمَبْنِیَّهَ فِی اَلْجَنَّهِ مَعَ اَلنَّبِیِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَالْعَنْ قَتَلَهَ اَلْحُسَیْنِ یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ یَکُونَ لَکَ مِنَ اَلثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اُسْتُشْهِدَ مَعَ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَقُلْ مَتَى ذَکَرْتَهُ یٰا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً یَا اِبْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَکُونَ مَعَنَا فِی اَلدَّرَجَاتِ اَلْعُلَى مِنَ اَلْجِنَانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنَا وَ اِفْرَحْ لِفَرَحِنَا وَ عَلَیْکَ بِوَلاَیَتِنَا فَلَوْ أَنَّ رَجُلاً أَحَبَّ حَجَراً لَحَشَرَهُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَعَهُ یَوْمَ اَلْقِیَامَهِ».
[۱۹] بحارالأنوار، مجلسی، ج ۹۸، ص ۳۲۲، باب ۲۴؛ کیفیت زیارت عاشوراء، ص ۲۹۰٫
«وَ الشِّمْرُ جَالِسٌ عَلَى صَدْرِکَ وَ مُولِغٌ سَیْفَهُ عَلَى نَحْرِکَ قَابِضٌ عَلَى شَیْبَتِکَ بِیَدِهِ ذَابِحٌ لَکَ بِمُهَنَّدِهِ».
[۲۰] همان.
[۲۱] سوره مبارکه نمل، آیه ۶۲٫
«أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ وَ یَجْعَلُکُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ ۗ أَإِلَٰهٌ مَعَ اللَّهِ ۚ قَلِیلًا مَا تَذَکَّرُونَ».
پاسخ دهید