آیه ۴۶ سوره انعام این گونه آغاز می‏شود: «قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللّهُ…»، اما آیه ۴۷ به این نحو: «قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتاکمْ عَذابُ اللّهِ…». این تفاوت تعبیر بین «أَرَأَیْتُمْ» و «أَرَأَیْتَکمْ» برای چیست و از نظر معنا چه تفاوتی می‏کند؟

پاسخ اجمالی

«رأیتم» در آیه شریفه: «قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللّهُ»،[۱] صیغه مفرد مخاطب و ضمیر تاء، فاعلِ فعل «رأی» است، و «میم» در آن علامت جمع است.[۲] همچنین، «رَأَیْتَکُمْ» در آیه «قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتاکمْ عَذابُ اللّهِ»،[۳] صیغه مفرد مخاطب و ضمیر تاء، فاعلِ فعل «رأی» است، و لفظ «کُم»، علامت خطاب و به جاى ضمیر متّصل فعل در تثنیه، جمع و مفرد، ضمیر متّصل مفعولی است و صیغه مفرد فعل و فاعل به حال خود باقى مى ‏مانند.[۴]

«أرأیتم» و «رَأَیْتَکُمْ»، در هر دو آیه، اشاره به تأکید و توجّه دادن بیشتر و تنبیه مخاطب است که به دقّت بررسى کرده و ببینند که در مقابل اراده خداوند متعال هیچگونه قدرتی ندارند.[۵]

 

منبع:اسلام کوئست


پی نوشت:

[۱]. انعام، ۴۶.

[۲]. دعاس،حمیدان، قاس، اعراب القرآن الکریم، ج ۱، ص ۳۰۳، دارالمنیر و دارالفارابی، دمشق، چاپ اول، ۱۴۲۵ق.

[۳]. انعام، ۴۷.

[۴]. مصطفوى، حسن، تفسیر روشن، ج ۷، ص ۳۶۸ و ۳۷۹، مرکز نشر کتاب، تهران، ۱۳۸۰ ش.

[۵]. ر.ک: همان، ص ۳۶۸.