لطفاً اضطراب را تعریف و فرق آن را با ترس بیان کنید.
اضطراب یک علامت هشدار دهنده است که خبر از خطرى قریب الوقوع مىدهد و شخصى را براى مقابله آماده مى سازد. همه انسانها اضطراب را تجربه مىکنند و اگر در حد اعتدال باشد، نه تنها مضر نیست، بلکه به عنوان پاسخى سازش یافته تلقى مىشود و باعث مىگردد انسان، همواره خود را براى مقابله با خطرات ناگهانى و تهدید کننده آماده سازد. این نوع اضطراب را مىتوان امرى طبیعى، مفید، سازنده و در عین حال یکى از مؤلفههاى ساختار شخصیت به حساب آورد. اما در مقابل، اضطرابى مرضى نیز وجود دارد که باعث شکست، ناکامى و مانع فعالیتهاى عادى و بهنجار مى شود.
نشانه هاى این اضطراب عبارت است از:
«احساس ناخوشایند و نوعى دلواپسى مبهم که با چند احساس جسمى، مانند احساس خالى شدن سردل، تنگى قفسه سینه، تپش قلب، تعریق، سردرد یا میل جبرى و ناگهانى براى دفع ادرار، بىقرارى و میل براى حرکت»[۱] همراه است.
بنابراین اضطراب دو قسم است:
۱ – اضطراب طبیعى که هیچ گونه اختلالى در فعالیتهاى روزمره به وجود نمىآورد ؛ بلکه بخشى از زندگى هر انسان و آمادگى او براى انجام مسئولیتهاى فردى و اجتماعى است.
۲ – اضطراب مرضى که موجب کاهش سطح عملکرد و حتى اختلال در انجام مسئولیتهاى فردى و اجتماعى است و اختلالهاى متعددى؛ مانند هراس، اضطراب تعمیم یافته، وسواس فکرى – عملى و اختلال وحشتزدگى را موجب مىشود.
اما فرق اضطراب با ترس، این است که ترس، واکنش به تهدیدى معلوم، خارجى و از نظر منشأ بدون تعارض است؛ در حالى که اضطراب مرضى، واکنش در مقابل خطرى نامعلوم، درونى، مبهم و از نظر منشاء همراه با تعارض است.[۲]
به عبارت دیگر اضطراب ناشى از یک تعارض مبهم درونى است که موجب نگرانى و دلواپسى فرد مىشود، ولى ترس، ناشى از یک منبع تهدید کننده خارجى است و فرد دچار هیچگونه تعارضى درونى نیست. مانند: ترس از تاریکى، ترس از سوسک، ترس از حیوان درّنده و…
پی نوشت ها
[۱] – اقتباس از: کاپلان سادووک، خلاصه روانپزشکى، ج ۲٫
[۲] – همان.
پاسخ دهید