یکی از مستحبات تشهد در نزد اهل‌سنت، اشاره کردن با انگشت سبّابه (انگشت اشاره) است که هنگام شهادت دادن به وحدانیت و یکتایی خداوند، صورت می گیرد.

مذاهب چهارگانه اهل‌سنّت در کیفیت اشاره کردن با انگشت سبّابه اختلاف نظر دارند. مذهب مالکی حرکت دادن انگشت سبابه در تشهد به سمت چپ و راست را مستحب می داند، ولی مذهب حنبلی و شافعی تصریح می کنند که انگشت اشاره را نباید حرکت داد و تنها باید با انگشت سبابه اشاره کرد.

همچنین، مذهب شافعی بر آن است که هنگام ذکر «الاّ الله» انگشت اشاره را بالا می بریم و تا آخر تشهد همان‌طور آن را ثابت نگه می داریم؛ ولی حنفی ها برآنند که هنگام نفی الوهیت از غیر خدا انگشت سبّابه را بالا می بریم و هنگام اثبات الوهیت برای خداوند آن را پایین می آوریم.

از آنچه گفته شد سرّ بلند کردن انگشت اشاره در نماز روشن گردید؛ این عمل در واقع هنگام ذکر لفظ جلاله (الله) یا هنگام شهادت به یکتایی و وحدانیت خداوند انجام می گیرد، که در واقع بیانگر اعتقاد نمازگزار به یکتایی و الوهیت وحدانیت خداوند متعال است.

در مذهب اهل بیت(علیهم السلام)، استحباب اشاره کردن با انگشت سبّابه در حالت تشهد، ثابت نشده است، و روایاتی در این زمینه، وجود ندارد.[۱]

علاوه بر آن که اختلاف در کیفیت اشاره با انگشت سبابه در میان مذاهب مختلف اهل سنت، خود بهترین گواه بر عدم مشروعیت این عمل است. 

پی نوشت

[۱] – کتاب الفقه علی المذهب الأربعه و مذهب أهل البیت(علیهم السلام)، ج ۱، ص ۳۷۹٫