همه مراجع (به جز وحید): تبعیض در تقلید در صورت تساوى دو یا چند مجتهد جایز است ؛ به عنوان مثال مى توان در مسائل نماز و روزه، از مجتهدى و در خمس از مجتهد دیگر و در ازدواج از شخص سومى تقلید کرد. اما در مسائلى که به هم مربوط است – چنانچه اخذ به فتواى آنان باعث بطلان عمل و یا مخالفت قطعى شود – تبعیض جایز نیست ؛ مانند اینکه در احکام نجاست بدن و لباس، به فتواى مجتهدى و در احکام لباس نماز گزار به فتواى دیگرى عمل کند.[۱]

آیه اللّه  وحید: تبعیض در تقلید جایز نیست و در صورت تساوى دو یا چند مجتهد، باید به فتواى کسى عمل کند که نظرش مطابق با احتیاط است. در غیر این صورت بین آن دو جمع کند (مثل اینکه یکى به شکسته شدن نماز و دیگرى به تمام فتوا داده است که بین آن دو جمع مى کند). اگر احتیاط ممکن نبود و یا مشقّت داشت، مى تواند از یکى از آنان تقلید کند.[۲]

 تبصره ۱٫ حکم بالا در تبعیض ابتدایى است ؛ یعنى، جایگاه این اختیارى که براى مقلّد منظور شده، به پیش از عمل باز مى گردد و اگر بخواهد بعد از عمل، به فتواى مجتهد دیگر رفتار نماید، در این صورت حکم رجوع و عدول را پیدا مى کند.

تبصره ۲٫ طبق فتواى آیه اللّه  بهجت و آیه اللّه  سیستانى، در صورتى تبعیض در تقلید جایز است که مجتهدان در تقوا و ورع نیز مساوى باشند.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف: سید مجنبی حسینی

[۱] – نورى، استفتاءات، ج ۲، س ۱۱ و ج ۱، س ۴ ؛ امام، استفتاءات، ج ۱، س ۸ و ۹ ؛ مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۱۱ ؛ تبریزى، استفتاءات، س ۴۲ ؛ فاضل، جامع‏المسائل، ج ۱، س ۱۱ و ۱۲ ؛ صافى، جامع‏الاحکام، ج ۱،۱۳ و ۱۴، خامنه‏اى، اجوبه الاستفتاءات، س ۱۸ ؛ بهجت، وسیله‏النجاه، ج ۱، م ۴ و توضیح‏المسائل، م ۵ ؛ سیستانى، تعلیقات على العروه، م ۱۳ و ۳۳٫

[۲] – وحید، توضیح‏المسائل، م ۴٫