«الَّذینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ یَرْتابُوا» پس قدم اوّل، بُعد اثباتی ایمان است که شخص مؤمن، از کوه محکم‌تر است. ایمان شخص مؤمن بسیار ریشه‌دار است. ایمان، آن‌چنان درون جان او نفوذ کرده است که هیچ کسی نمی‌تواند ریشه‌های ایمان را از جان او در بیاورد، او محکم و مستحکم است. اگر او را شکنجه کنند، به او پول بدهند، او را تهدید کنند، علیه او شعار بدهند، در روزنامه‌ها در مورد او چیزی بنویسند باکی ندارد، هر چیزی می‌خواهند بگویند. این آیات کریمه‌ی سوره‌ی مبارکه‌ی مائده که صفات مهدی‌یاوران است کما این‌که همین آیه هم به اعتبار این‌که جمع آمده، برداشت ما این است که ناظر به جامعه‌ی مهدوی است و فراتر از فرد را بیان می‌کند. می‌فرماید: «إنَّمَا المؤمِنونَ» نمی‌گوید، مؤمن چنین کسی است، می‌گوید: «مؤمنون» جامعه‌ی ایمانی، آن جامعه‌ای است که قدرت‌های بزرگ، ثروت‌های زیاد نمی‌تواند آن‌ها را در وضعیت بی‌ثباتی قرار بدهد و جامعه گروه، گروه بشود، مدام ریزش کنند و در آخر چیزی نماند.
«إنَّمَا المؤمِنونَ» جامعه‌ی ایمانی آن‌ها هستند که جامعه، فضای نوری خود را حفظ می‌کند، طوفان‌ها، تهدیدها، گرفتاری‌ها، این افراد را متزلزل نمی‌کند، آن‌ها را متغرّق نمی‌کند، آن‌ها را از صحنه بیرون نمی‌کند امّا در آن آیه‌ی کریمه‌ی سوره‌ی مبارکه‌ی مائده که مربوط به حوادث بعد از رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و جریان تنها ماندن امیر المؤمنین صلوات الله علیه را خدای متعال در این آیات مورد اشاره قرار می‌دهد، فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ»[۱] همین کسانی که در رکاب پیغمبر صلّی الله علیه و آله و سلّم در جنگ‌های متعدد رزمنده بودند، بعضی از آن‌ها جانباز شده بودند، برخی از آن‌ها از نظر صفات انسانی و ارزشی به قدری اوج گرفته بودند و اخلاقی بودند که مهاجرین را در اموال خود سهیم کردند. در سوره‌ی مبارکه‌ی حشر، پروردگار متعال می‌فرماید: «وَ الَّذینَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإیمانَ مِنْ قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَیْهِمْ وَ لا یَجِدُونَ فی صُدُورِهِمْ حاجَهً مِمَّا أُوتُوا وَ یُؤْثِرُونَ عَلى أَنْفُسِهِمْ»[۲] این‌ها کسانی هستند که به کسانی که هجرت کردند، پناه دادند. «وَ الَّذینَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإیمانَ» کسانی که هم ایمان داشتند و هم خانه داشتند به مهاجرین پناه دادند. آن‌ها حتّی خانه نداشتند، عدّه‌ای دچار جلای وطن شده بودند و به خاطر ایمان آن‌ها، فضای مکّه برای آن‌ها ناامن شده بود لذا ناچار شدند تا جان خود را بردارند، خانه و زندگی خود را در اختیار مشرکین بگذارند و بدون هیچ دارایی از مکّه به مدینه آمدند.
[۱]– سوره‌ی مائده، آیه ۵۴٫
[۲]– سوره‌ی حشر، آیه ۹٫
پاسخ دهید