بهترین آیه قرآن کدام است؟ آیا می توان گفت به این علت که این آیه یا همه آیات بسته به مقصودی که دارند بهترین اند؟

پاسخ اجمالی

قبل از پرداختن به اصل پاسخ باید گفت؛ همان گونه که خود قرآن کریم بهترین و برترین کتاب آسمانی است، تمام آیاتش در نهایت حسن و برتری هستند؛ از این رو نمی توان فرقی بین آنها قائل شد و گفت این آیات از مقام بالایی برخودارند و آن آیات در درجه پایین ترند. قرآن کریم تمام آیاتش سراسر نور است. بر این اساس، نمی توان به صورت کلی آیه  ای را به صورت مطلق و از همه جهات برتر از دیگر آیات دانست.

 اما در عین حال ممکن تعدادی از آیات یا سوره ها از جنبه ای بر آیه دیگر برتری داشته باشد. به عنوان نمونه برخی سوره های قرآن؛ مانند سورۀ یوسف از جنبۀ ارائۀ زیبای داستان های تاریخی، زیباتر از دیگر سوره ها است.

در همین راستا برخی سوره ها با عنوان «ام الکتاب»، «قلب القرآن» و … سوره های برتر اعلام شده اند.

۱ – «أَنَّ النَّبِیَّ(ص) قَالَ لِجَابِرٍ أَ لَا أُعَلِّمُکَ أَفْضَلَ سُورَهٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِی کِتَابِهِ قَالَ (بَلَى) عَلِّمْنِیهَا فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْکِتَاب‏»؛[۱]پیامبر اسلام(ص) فرمود: آیا می خواهی بدانی با فضیلت ترین سوره ای که خداوند در کتابش نازل کرده کدام است؟! جابر گفت بلی، آن را به من بیاموز، پیامبر فرمود سوره حمد ام الکتاب است.

۲ – « عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قَالَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ قَلْباً وَ إِنَّ قَلْبَ الْقُرْآنِ یس….‏»؛[۲]از امام صادق(ع) روایت شده است، برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره «یس= یاسین» است.

۳ – «وَ عَنْهُ (ص)‏ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَرُوسٌ وَ عَرُوسُ‏ الْقُرْآنِ‏ الرَّحْمَن‏»؛[۳]از پیامبر(ص) نقل شده است برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است.

۴ – صاحب مجمع البیان روایتی را نقل می کند که در آن پیامبر اکرم(ص) برترین آیه را آیه ۳۰ سوره شوری، اعلام می فرمایند: «وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَهٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثیر»؛[۴]هر مصیبتى به شما رسد در برابر اعمالى است که انجام داده ‏ اید، و بسیارى را نیز عفو مى ‏ کند!

متن روایت این گونه است: «و روی عن علی(ع) أنه قال، قال رسول الله(ص) خیر آیه فی کتاب الله هذه الآیه یا علی ما من خدش عود و لا نکبه قدم إلا بذنب و ما عفا الله عنه فی الدنیا فهو أکرم من أن یعود فیه و ما عاقب علیه فی الدنیا فهو أعدل من أن یثنی على عبده»؛[۵] امام علی(ع) می فرماید: رسول خدا(ص) فرمود بهترین آیه در قرآن این آیه(۳۰، شوری) است. یا علی، هیچ خراش چوبى، و هیچ زمین خوردنى نیست، مگر آن که به واسطه گناهى است که انسان انجام داده است. خداوند بزرگ تر از آن است که هر گناهى را که در دنیا عفو کرده، در آخرت انسان را برای آن مجازات فرماید، و گناهانى را که در دنیا مکافات فرموده، عادل ‏تر از آن است که در آخرت انسان را دوباره به خاطر آن مجازات نماید.

همانگونه که مشاهده می فرمایید، برتری این آیه بر دیگر متون قرآنی نیز ناظر به جنبۀ رحمانیت پروردگار است .

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، محقق، مصحح، رسولى محلاتى، هاشم،‏ ج ‏۱، ص ۲۰، المطبعه العلمیه، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۰ ق‏.

[۲] ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۱۱۱، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق.

[۳] کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للکفعمی (جنه الأمان الواقیه)، ص ۴۴۶، دارالرضی، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق.

[۴] شوری، ۳۰٫

[۵] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏۹، ص ۴۷، ناصر خسرو، تهران، ۱۳۷۲ش.