در پاسخ به سوال شما باید گفت: با توجّه به آن که کهنترین و معتبرترین منابع و نیز اکثر آنها، قاتل امام†را سنان دانستهاند، به نظر میرسد که بُرنده سر مطهّر امام†، سنان بن‌انس بوده است، امّا شمر در مقام فرمانده بخشی از لشکر، سنان را که به تعبیر گزارشهای تاریخی، فردی احمق و جسور[۱] بوده است، مأمور این کار کرده است و او این مأموریت را پذیرفته و اجرا کرده است. چنان که یکی از مورخان مشهور به نام «ابن‌اثیر» پس از نقل برخی اقوال در این باره، گفته است: صحیح آن است که حسین بن‌علی ‡را سنان بن‌انس، کشت. [۲]

 


از اینرو اگر در زیارت عاشورا و امثال آن، شمر مورد لعن قرار گرفته است، میتواند به اعتبار دستور مستقیم وی به سنان برای انجام این کار و سایر خصومت‌های او، و نیز مخالفت وی با پیشنهاد مصالحهآمیز عمر‌سعد به امام حسین ـ ع ـ و تحریک وی عبیدالله بن‌زیاد را مبنی بر عدم پذیرش پیشنهاد عمرسعد در باره به پایان رساندن این نزاع از طریق مذاکره و مصالحه، باشد.[۳]

در ادامه درباره «روایت بوسه حضرت محمد (ص) و حضرت زینب (س) به جای مادرش حضرت زهرا (س) و عمل نکردن خنجر از جلو» پرسیده بودید که در این‌باره باید گفت: روایت یا منبع معتبری که دلالت بر این مطلب کند در میان منابع کهن و معتبر وجود ندارد. به نظر می رسد اولین کسی که این مطلب را نقل کرده است محمدمهدی حائری مازندرانی (۱۳۰۰ـ ۱۳۸۵ ق) در کتابش به نام: معالی السِّبْطَیْن فی احوال السِّبْطَیْن الامامَیْن الحسن و الحسین†، می‌باشد و قبل از ایشان این مطلب در کتاب دیگری وجود ندارد.[۴]

 

 

در باره بریدن سر از قفا نیز باید گفت:
یکی از مسائلی که در باره چگونگی شهید کردن امام حسین† مطرح است، بریدن سرِ امام† از قفا است. گرچه گزارشی در این باره، در منابع اولیه وجود ندارد، اما در منابع قرن ششم به بعد این مطلب تصریحاً یا تلویحاً بیان شده است: خوارزمی اگرچه تصریح به این امر ندارد، اما بنابر نقل وی و برخی دیگر، وقتی نگاه حضرت زینبƒ به بدن مطهَّر برادرش امام حسین† افتاد، امام† را سربریده از قفا توصیف کرد[۵]، و امام سجّاد† در خطبهاش در شام نزد یزید، خود را فرزند کسی دانست که سرش از قفا بریده شده است.[۶]

 

 

منبع:پرسمان


[۱] . طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۵۴.
[۲] .
اسد الغابه فی معرفه الصحابه، ج۱، ص ۴۹۸.
[۳] .
طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۱۴.
[۴] .
محمّدمهدی حائری مازندرانی، مَعَالِی السِّبْطَیْن فی احوال السِّبْطَیْن، ج۲، ص۲۴.
[۵] . …
و صاحت زینب یا محمداه صلی علیک ملیک السماء … هذا ابنک محزوز الرأس من القفا … . (خوارزمی، مقتل‌الحسین، ج۲، ص ۳۹؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ج ۴، ص۱۲۲؛ سید‌بن‌طاووس، اَلْمَلْهُوف عَلیٰ قَتْلَی الطُّفُوف، ص ۱۸۱).
[۶] . …
انا ابن‌المقتول ظلماً انا ابن‌مجزوز الرأس من القفا … (ابن‌شهرآشوب، پیشین، ج۴، ص۱۸۲؛ مجلسی، بِحار الانوار، ج۴۵، ص۱۷۴).