چگونه انتقادپذیر و انتقاد کننده خوبى باشیم؛ که هم انتقادم واقعاً سازنده باشد و هم در آنها تأثیر مثبت ایجاد کند؟
چگونگى انتقاد از دیگران، بیشتر مربوط به بحث مخاطب شناسى و تأثیرگذارى است. اگر از اصول روان شناختى در تأثیرگذارى، آگاهى کافى داشته باشید و به آن پایبند بمانید، به هدف مورد نظر خواهید رسید. به همین دلیل نکاتى درباره نحوه تأثیرگذارى ارائه مىگردد.
مسئله تأثیرپذیرى یا تأثیرگذارى در حدود کیفیت آن، بستگى به توانایى و قابلیتهاى انسان در ابعاد مختلف دارد. مهمترین امورى که در تأثیرگذارى دخالت دارد، ویژگىهاى روحى – از قبیل اراده استوار، اخلاق نیکو، حسن معاشرت و آگاهىها و توانایىهاى علمى بالا – است. تأثیرپذیرى مثبت نیز تا حدودى، به این امور و میزان انعطاف پذیرى و حقیقتطلبى شخص ارتباط دارد؛ اما تأثیر پذیرىهاى منفى برخاسته از ضعف آگاهى و اراده است. بنابراین به هر اندازه در تقویت اراده خود، گسترش صفات حسنه و خلق و خوى پسندیده و افزونسازى آگاهى و دانش خود تلاش کنید، به تدریج توان تأثیرگذارى بیشترى خواهید داشت.[۱]
با رعایت اصول و نکات فوق، مىتوانید میزان تأثیرگذارى خویش را افزایش دهید:
۱ – کار خود را با تحسین و قدردانى صمیمانه از طرف مقابل شروع کنید.
۲ – برنامه خود را با برجسته کردن یک یا چند نکته مثبت و ارزشمند در طرف مقابل و تحسین صادقانه از وى، به خاطر وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با وى پىگیرى کنید.
۳ – در صورتى که اشتباه و لغزشى در وى مشاهده کردید، مستقیما از او گلایه نکنید و وى را مورد انتقاد مستقیم و سرزنش خود قرار ندهید.
۴ – قبل از انتقاد از دیگران، درباره اشتباهات خود حرف بزنید.
۵ – شنونده خوبى باشید و دیگران را تشویق کنید درباره خود براى شما حرف بزنند.
۶ – صمیمانه دیگران را دوست داشته باشید و به آنها این محبت باطنى خود را اعلام دارید.
۷ – به دیگران اعتبار بدهید و کارى کنید که احساس کنند مهم هستند.
۸ – در مخاطب خود، نسبت به کارى که مىخواهید انجام دهد، میل شدیدى ایجاد کنید و فضاى روانى لازم را براى انجام آن عمل فراهم سازید.
۹ – هر رفتارى را که از دیگران نسبت به خود انتظار دارید، همان را با ایشان در پیش گیرید.
۱۰ – نقطه نظرات و دیدگاههاى خویش را بر دیگران تحمیل نکنید؛ زیرا مردم سخن کسى را که بخواهد عقیدهاش را بر آنان تحمیل کند، نمىپذیرند و با کسى که همچون یک سرپرست با ایشان رفتار مىکند، دوستى نمىورزند و به او اعتماد نمىکنند.[۲]
پی نوشت ها
[۱] – براى مطالعه بیشتر ر.ک: معراج السعاده، بحث غضب و حلم.
[۲] – ر.ک:
الف. محمد محمدى رى شهرى، دوستى در قرآن، ترجمه سید حسن اسلامى، انتشارات مؤسسه فرهنگى دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۹٫
ب. دیل کارنگى، آئین دوستیابى، ترجمه ریحانه جعفرى – پروین قائمى، انتشارات نشر پیمان، چاپ اول، ۱۳۷۸٫
پاسخ دهید