درباره انتخاب رشته، باید به چندین عامل تعیین کننده توجه داشت:

۱ – تفاوت استعداد و علاقه افراد،

۲ – حساسیت خانواده و اطرافیان،

۳ – انتظارات از زندگی آینده (هدف معین داشتن)،

۴ – توانایی تحمل مشکلات،

۵ – نیاز جامعه.

در توضیح مختصر عوامل فوق باید گفت: اول آن که همه ما باید بپذیریم که هر کسی درجه خاصی از هوش را داراست که امروز در مباحث روان شناسی به تفصیل از انواع و اقسام آن بحث می شود و نباید کسی از خودش توقع اضافه داشته باشد.

دوم آن که خوب است افراد حتی الامکان با هماهنگی و توافق خانواده دست به انتخاب رشته مورد نظر بزنند، این به معنای تحمیل نیست اما قطعاً هماهنگی درون خانوادگی باعث حمایت خانواده در دوران تحصیل خواهد شد.

نکته سوم آن که هدف روشن و مشخص داشتن، انسان را از آرمان های خیالی به سمت واقع گرایی خواهد کشاند.

چهارم آن که اگر شخص با هدف مشخص به رشته جدید قدم بگذارد طبیعی است که تحمل سختی های مسیر نیز برای او آسان خواهد شد.

نکته پنجم آن که، در نظر داشته باشیم ما انسان ها به صورت زنجیروار در کنار هم قرار گرفته ایم و به هم نیازمندیم چه خوب است رشته ای را برگزینیم که مشکلی را از هم نوعان و جامعه خویش مرتفع کنیم.

از آنجا که عوامل پنج گانه فوق برای بسیاری از جوانان با شور و شوق قابل اندازه گیری دقیق نیست، پیشنهاد می شود به طور تدریجی و پله ای مسیر مناسب انتخاب گردد. نه تنها در انتخاب رشته بلکه در همه تصمیم گیری های مربوط به زندگی مانند: اشتغال و ازدواج به سه اصل مهم و بنیادین که بر هم مترتب هستند نیز توجه داشته باشیم:

۱ – آرمانی فکر کنیم،

۲ – واقعی عمل کنیم،

۳ – به نتیجه راضی باشیم.

درباره آرمانی فکرکردن، از مشورت دیگران و الگوهای ممتاز سرمشق بگیریم. درباره واقعی عمل کردن نیز به توانمندی های خود و امکانات خانواده و حساسیت اطرافیان توجه کنیم. و درباره رضایت از نتیجه نیز بدانیم که «رضایت» با «وازدگی» تفاوت دارد. وازدگی، رضایت انفعالی است اما رضای خدا، «رضایت فعال» است. به این معنا که در تمامی مراحل هم چنان به فکر آرمانی خود ادامه دهیم و به تلاش خود در همراه سازی واقعیات ادامه دهیم و در پایان به هر نتیجه ای که حاصل شد راضی باشیم و هنر زندگی مؤمنان در همین است که بتوانند هم آرمانی فکر کنند و هم واقعی تلاش کنند و هم به نتیجه تقدیر شده از سوی خدا راضی باشند. البته باید در زندگی مسیری را انتخاب کرد که حداقل ریسک را داشته باشد و در همه مراحل از خدا بخواهیم که فکر صحیح و امکانات مناسب پیش روی ما بگذارد.

در پایان با یادآوری حدیث آغازین بحث، تأکید می شود که در کنار جنبه های فردی و اجتماعی پیش گفته، رعایت سلامت اخلاقی و شرافت انسانی، در انتخاب رشته و همچنین شغل مناسب، باید اولویتی مهم در زندگی جوان امروز باشد.