‏«لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ» امامت عهد الله است. عهد النّاس نیست که آراء مردم بتواند امام درست بکند، بتواند رهبر درست بکند؛ لذا اگر در وجود رهبر آن ویژگی‌هایی که امام صادق و امام زمان علیهم السّلام برای رهبری شیعه فرمودند، نباشد نمی‌تواند حجّت امام زمان (علیه السّلام) باشد. اگر عدالت او ضعیف باشد، اگر فقاهت او ضعیف باشد، نمی‌تواند باشد؛ باید در وجود او باشد و الّا با آراء مردم یک آدم عوضی را بیاورند یک جاسوس را، یک نفوذی را بیاورند در حوزه تربیت بکنند، باسواد بشود فقیه بشود، خیلی هم نابغه باشد، حقّ حکومت ندارد. این فرمایش امام حسن عسکری (علیه السّلام) است: «فَأَمَّا مَنْ کَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِینِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِیعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ یُقَلِّدُوهُ»[۱] امام صادق علیه السّلام فرمود: «مَنْ کَانَ مِنْکُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوَى حَدِیثَنَا»[۲] علم این را باید داشته باشد، باید علم الحدیث داشته باشد. «قَدْ رَوَى حَدِیثَنَا وَ نَظَرَ فِی حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا» صرف مسئله‌گویی ما قبول نداریم. باید نگهبان باشد، باید ناظر دین ما باشد. «نَظَرَ فِی حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْکَامَنَا» مجتهد باشد. صرف روایت که کفایت نمی‌کند. حدیث بلد بودن کفایت نمی‌کند. باید عارف باشد، باید مجتهد باشد. «وَ عَرَفَ أَحْکَامَنَا … فَإِنِّی قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حَاکِماً» همه‌ی مردم می‌خواهند رأی بدهند، می‌خواهند رأی ندهند؛ من او را حاکم قرار دادم. کسی حکومت این را قبول نکند، حکومت من را قبول نکرده است و کسی حکومت من را قبول نکند، حکومت خدا را قبول نکرده است. عین شیطانی است که آن‌جا سجده نکرد و این کسانی که انقیاد دارند، مثل ملکی هستند که پشت سر شیث نماز می‌خواند و خود او جلو نمی‌افتد.


[۱]– وسائل الشیعه، ج ‏۲۷، ص ۱۳۱٫

[۲]– الکافی (ط – الإسلامیه)، ج ‏۱، ص ۶۷٫