برابر دعاى حضرت ابراهیم (علیه السلام)  همه ذریه صالح و عادل آن حضرت به مقام امامت رسیدند. البته امامت دو قسم است: امامت ملکوتى که به ولایت مربوط است؛ و امامت ملکى که رهبرى و اداره امور را بر عهده دارد.

مهم ترین مقام همان امامت ملکوتى است. امامت ملکوتى به این معنا است که عقاید، اخلاق، اعمال و عبادات انسان ها که به عالم بالا صعود مى کند: «إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ».[۱] یک سلوک معنوى است که مسلک و راهنما و صراط مستقیم و رهبر مى خواهد. صراط مستقیم همان حق ممتد است که بین عبد و مولا کشیده شده و راهنماى قافله عظیم عقاید و اخلاق و عبادات، عقیده و خُلق و عبادت معصوم است.

یعنى نماز امام پیشاپیش نمازها است. و نمازهاى امت به دنبال آن بالا مى رود؛ عقیده امام پیشاپیش حرکت مى کند و عقاید امت به دنبال آن است. این که گفته مى شود اگر کسى نماز اول وقت بخواند به امام زمانش اقتدا کرده است، ناظر به این است که چون امام زمان (علیه السلام)  اول وقت نماز مى خوانند مثل این است که انسان به آن حضرت اقتدا کرده است؛ وگرنه امکان دارد امام در جایى تشریف داشته باشند که افق آن متفاوت باشد. بنابراین، در شرق و غرب عالم هر کس نماز اول وقت بخواند به امام زمانش اقتدا کرده است.

پس امامت ملکوتى یعنى رهبرى اخلاق، عقاید و اعمال و بالاتر از همه این ها رهبرى ارواح، موصوف به عقیده و خُلق و عمل امام است؛ چون تمام این موارد صفات ارواح است و ارواح اگر بخواهند صعود کنند، روح طیب امام ـ صلوات الله و سلام علیه ـ پیشاپیش و راهنماى این کاروان است.پس امام ارواح، روح امام است و امام عقاید و اخلاق، عقیده و خُلق امام است.

چنین امامت ملکوتى را تمام ذریّه صالح و معصوم ابراهیم (علیه السلام) دارا هستند و بالاترین و برجسته ترین آن مربوط به اهل بیت (علیهم السلام) است که وجود مبارک صدیقه کبرى (علیهاالسلام) از مصادیق بارز این انوار پاک به شمار مى آید. اما امامت مُلکى به معناى رهبرى امور اجرایى که تماس با مردم و شرکت در جنگ و صلح لازم دارد، به مردها مربوط است و زن ها را شامل نمى شود.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی

[۱] – سوره فاطر۳۵: آیه ۱۰٫