عداد اسرا:
مورّخان در تعداد اسرای اهل‌بیت و برخی از بازماندگان اصحاب امام، اتفاق نظر ندارند و هر یک به نام چند نفر از اسرا اشاره کردهاند. اما مجموع این افراد عبارتند از:
الف ـ مردان
در مجموع با جستجو و بررسی در منابع کهن، مردان ذیل که بیشتر آنها کم سن بودند، از حادثه کربلا جان سالم به در بردند:
۱ – امام سجاد†،

۲ –  حضرت باقر†،

۳ –  عمر بن حسین بن علی بن ابی‌طالب†[۱]

‎۴ –  محمد بن حسین بن علی‡[۲]

۵ – زید بن حسن بن علی بن ابی‌طالب[۳]

۶ – عمرو بن حسن بن علی بن ابی‌طالب[۴]

۷ – محمد بن عمرو بن حسن بن علی بن ابی‌طالب‡[۵]

۸و ۹ – دو فرزند جعفر بن ابی طالب[۶]

۱۰ – عبدالله بن عباس بن علی‡[۷]

۱۱ – قاسم بن عبدالله بن جعفر[۸]

۱۲ – قاسم بن محمد بن جعفر[۹]

۱۳ – محمد اصغر بن عقیل[۱۰]

۱۴ – عُقبه بن سِمعان، غلام رَباب[۱۱]

۱۵ – غلام عبدالرحمان بن عبد ربّه انصاری[۱۲]

۱۶ – مسلم بن رباح، غلام امیرالمؤمنین†[۱۳]

۱۷ – علی بن عثمان مغربی.[۱۴]

 


ب ـ زنان


ابن سعد، تعداد زنان اهل بیت [به غیر از کنیزانشان] را که اسیر شدند، ۶ نفر[۱۵]، قاضی نعمان مغربی، ۴ نفر[۱۶] و ابوالفرج اصفهانی، ۳ نفر دانستهاند.[۱۷] نام این زنان عبارتند از:
۱
، ۲، ۳ و ۴ـ زینب (کبریٰ) [۱۸]، فاطمه[۱۹]، امّ‌کلثوم[۲۰] (صغری = نفیسه[۲۱] یا زینب صغری) و امّ حسن[۲۲] (دختران امیرالمؤمنین†)؛ ۵ و ۶ـ فاطمه[۲۳] و سکینه[۲۴] (دختران امام حسین†)؛ ۷ ـ رَباب[۲۵] (همسر امام† و مادر سکینه و عبدالله [رضیع])؛ ۸ ـ امّ محمد[۲۶] (فاطمه :دختر امام حسن بن علی‡ ، همسر امام سجاد †و مادر امام باقر†)؛ ۹ـ کنیزان حضرت زینب.[۲۷]

 

 

منبع:پرسمان


[۱] . دینوری، الاخبار الطوال، ص۳۸۲؛ مستوفی هروی، ترجمه الفتوح، ص ۹۰۸؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج ۸، ص ۲۱۲.
[۲] .
بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص ۴۱۱؛ دینوری، الامامه و السیاسه، ج ۲، ص ۱۲.
[۳] .
ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۱۱۹؛ سید ابن طاووس، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۱۹۱
[۴] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص ۱۸۶؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۲ و۴۶۹.
[۵] .
فضیل بن زبیر، تسمیه من قتل مع الحسین، فصلنامه تراثنا، شماره۲، ۱۴۰۶ق، ص۱۵۰ و ۱۵۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۱.
[۶] .
ابن قتبیه دینوری، الامامه و السیاسه، ج۲، ص ۸ .
[۷] .
قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، ج۳، ص ۱۹۸.
[۸] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص۱۸۷؛ قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۹۷.
[۹] .
قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، ج۳، ص ۱۹۷.
[۱۰] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص۱۸۷؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۵۷، ص۱۷۶.
[۱۱] .
بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۱۱؛ دینوری، الاخبار الطوال، ص۳۸۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۵۴.
[۱۲] .
ر.ک: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۲۳.
[۱۳] .
ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۴، ص۲۱۶.
[۱۴] .
شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ص ۵۴۶.
[۱۵] .
ر.ک: ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص ۱۸۷؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۱۵۴.
[۱۶] .
شرح الاخبار، ج۳، ص ۱۹۸ ـ ۱۹۹.
[۱۷] .
مقاتل الطالبیین، ص۱۱۹..
[۱۸] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۱.
[۱۹] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۱.
[۲۰] .
ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۱۱۹؛ قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبارفی فضائل الائمه الاطهار‰، ج۳، ص ۱۹۸.
[۲۱] .
نسابه علوی، نفیسه را همان ام‌کلثوم صغری دانسته است (علی بن محمد علوی (عمری)، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۲۰۰).
[۲۲] .
ق قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، ج۳، ص ۱۹۸.
[۲۳] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص۱۸۷؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۳، ص ۱۰۴.
[۲۴] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص۱۸۷؛ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۱۱۹.
[۲۵] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص ۱۸۷.
[۲۶] .
ابن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره۱۰، ص ۱۸۷.
[۲۷] .
طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۵۷؛ شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص ۱۱۵.