آیا ممکن است که وقایع نقل شدۀ روز عاشورا در مدت زمان بین ظهر تا غروب اتفاق افتاده باشد؟
در این پرسش چند مطلب ذکر شده که با بررسی آنها به پاسخ خواهیم رسید:
الف. درگیری بین سپاه امام حسین(ع) و لشکر اموی، اوایل صبح روز عاشورا آغاز شد. البته قرار بود که کوفیان روز نهم محرّم حمله را شروع کنند. اما امام از آنها یک شب را مهلت گرفت.[۱] بنا بر این، مقدار زمانی که جنگ به تأخیر افتاد فقط یک شب بود و فردای آن روز جنگ شروع شد. در بین کسانی که پیش از ظهر به شهادت رسیدند، میتوان به افرادی مثل حرّ بن یزید ریاحی، مسلم بن عوسجه و جون غلام امام حسین(ع)، اشاره کرد.[۲]
ب. با مراجعه به مقاتل، معلوم میشود که همهی افراد به صورت تن به تن و تک نفره به جنگ نرفتهاند، بلکه برخی از اصحاب امام به صورت دستهجمعی و در گروههای ده یا یازده نفره به دشمن حمله ور شدهاند.[۳]
ج. ثابت نیست که امام حسین(ع) بر بالین همهی شهدا حاضر شده و یا اگر هم حاضر شده باشد، مدّت زیادی در آنجا توقّف کرده باشد.
با توجه به مطالب ذکر شده، وقوع جریانات روز عاشورا امکان پذیر بوده است.
منبع: اسلام کوئست
[۱]. سید ابن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص ۵۴، انوار الهدی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
[۲]. همان، ص ۶۲ – ۶۴٫
[۳]. شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج ۲، ص ۱۰۵، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
پاسخ دهید