حق جویی و حقیقت طلبی در قرآن و روایات

آیا در آیات قرآن و روایات به حقجویی و حقیقت طلبی اشاره شده است؟
زیان کارترین مردم براساس قرآن و روایات

براساس قرآن و روایات، زیانکارترین مردم چه افرادی هستند؟
درک قرآن باید با استفاده از روایات

آیا قرآن را باید با استفاده از روایات فهمید و یا آنکه روایات را باید با استفاده از قرآن ارزیابی کرد؟
روایات قرآنی

برخی از آنچه در قرآن و روایات آمده، مشابه آموزههایی است که از افرادی چون افلاطون نقل شده است. آیا این بدان معنا نیست که مسلمانان از این سخنان، کپیبرداری کردهاند؟!
بررسی و تحلیل روایات جمعیت غدیرخم

در نظام فکری و اعتقادی شیعه، مسئله جانشینی امام علی(ع) بهعنوان امام جامعه با هدف هدایت دینی و سیاسی مردم، امری الهی و وصایت پیامبر اکرم(ص) بر آن در روز غدیرخم امری قطعی و متواتر است. برخی مورخان در ثبت گزارشهای جزئی واقعه غدیر اهتمام داشته و برخی دیگر آن را بهصورت کلی نقل کردهاند. ازجمله امور جزئی این واقعه، جمعیت حاضر در روز غدیر و یا جمعیت همراه پیامبر در سفر از مدینه به مکه است که مورخان و محدثان در آن اختلافنظر دارند. ازاینروی، منابع روایی و تاریخی فریقین درباره تعداد جمعیت حاضر در این رویداد مهم و تاریخی اقوال و روایات متفاوتی را نقل کردهاند. این اختلافنظر قابل بررسی است تا روشن شود کدام گزارش صحیح بهنظر میرسد. اهمیت این موضوع بهعلت تبیین دقیقتر جزئیات مسئله، روشن شدن تواتر خبر و اعلان و ابلاغ آن است تا بعدها کسی منکر آن نشود. بنابراین در این نوشتار تلاش بر آن است تا با ملاحظه شواهد و قراین، با روش توصیفی و تحلیلی، جمعیت حاضر در غدیرخم از نگاه فریقین بررسی شود.
بررسی و تحلیل روایات جمعیت غدیرخم

در نظام فکری و اعتقادی شیعه، مسئله جانشینی امام علی(ع) بهعنوان امام جامعه با هدف هدایت دینی و سیاسی مردم، امری الهی و وصایت پیامبر اکرم(ص) بر آن در روز غدیرخم امری قطعی و متواتر است. برخی مورخان در ثبت گزارشهای جزئی واقعه غدیر اهتمام داشته و برخی دیگر آن را بهصورت کلی نقل کردهاند. ازجمله امور جزئی این واقعه، جمعیت حاضر در روز غدیر و یا جمعیت همراه پیامبر در سفر از مدینه به مکه است که مورخان و محدثان در آن اختلافنظر دارند. ازاینروی، منابع روایی و تاریخی فریقین درباره تعداد جمعیت حاضر در این رویداد مهم و تاریخی اقوال و روایات متفاوتی را نقل کردهاند. این اختلافنظر قابل بررسی است تا روشن شود کدام گزارش صحیح بهنظر میرسد. اهمیت این موضوع بهعلت تبیین دقیقتر جزئیات مسئله، روشن شدن تواتر خبر و اعلان و ابلاغ آن است تا بعدها کسی منکر آن نشود. بنابراین در این نوشتار تلاش بر آن است تا با ملاحظه شواهد و قراین، با روش توصیفی و تحلیلی، جمعیت حاضر در غدیرخم از نگاه فریقین بررسی شود.
عوامل مؤثر در بروز مصیبت و نقش عدالت از دیدگاه آیات و روایات

هدف از ابتلای پيامبران و اولیای الهی به مصایب، استحقاق بيشتر آنان براي کسب درجات است، اما هدف از ابتلاي انسانهاي عادي، تذكر، توبيخ و كفارۀ گناهان یا آزمون الهی و یا رشد و تکامل آنهاست. پس حوادث و مصایب تلخ و ناگوار زندگی، افراد را در مسیر رشد و کمال، یا زیان و ضلال قرار میدهند تا سره از ناسره شود جدا و تمامی شعارها و ادعاها با اعمال آزموده، درجه صبر و شكيبايي آشكار و عيار ايمان افراد معلوم گردد. در اين مقاله، عوامل مصیبت با استناد به آيات قرآن و روايات معصومين: بررسي ميشود تا روشن گردد که آيا مصيبت از جانب خداوند بوده و با عدالت او ناسازگار است و يا خود انسان نيز در آن نقش دارد؟ و مهمترين عوامل مؤثر در بروز مصايب كداماند؟
كاوشى در دعاى ام داوود

ادعيه مأثور از گنجينههاى معنوى و ميراث فرهنگى شيعه است كه در بنيانهاى اعتقادى و زيرساختهاى فرهنگى انديشه شيعى و در تقويت اركان ايمانى و تحكيم پايههاى معرفتى انسان نقش شايسته و مؤثّر دارد. يكى از اين دعاها، دعاى استفتاح معروف به ام داوود است كه به خواندن اين دعا، به همراه اعمال ويژه آن در نيمه ماه رجب توصيه شده است. اين دعا را بزرگانى چون شيخ طوسى، ابن طاووس و علامه مجلسى از نظر تأثير براى رسيدن به حاجت و رفع گرفتارى و برطرف شدن ظلم و ستم، معتبر دانستهاند.
در اين نوشتار كه تحقيقى پيرامون دعاى شريفه است، تلاش بر اين بوده كه پس از آشنايى اجمالى با دعاى ام داوود، صحت صدور آن از معصوم به يكى از سه شيوه ارزش منابع و صحت سند و قابليت انطباق بر قرآن و سنّت و عقل سنجيده شود.
نگاهی به تفسیر منهج الصادقین

تفسير منهجالصادقين از مشهورترين تفسيرهاي فارسي است كه ملافتحالله كاشاني دانشمند شيعه قرن دهم (م 988) آن را نوشته است. نگارنده در اين گفتار، به شرح حال مختصر كاشاني، استاد مشهور او عليبن حسن زوارهاي و آثارش، تأليفات كاشاني و ويژگيهاي تفسير منهجالصادقين پرداخته است.
انسان در عالم ذرّ: نتایج و تواتر روایات

نويسنده در اين مقاله، نتايج به دست آمده از آيات و روايات عالم ذرّ را در بيست عنوان، عرضه مىكند. وى سپس خاطرنشان مىكند كه براى فهم ارتباط برخى از روايات به عالم ذرّ، بايد آنها را در كنار يكديگر نهاد و به آنها به شكل يك مجموعه نگريست.
توجّه به ساختار منظّم روايى درباره چگونگى خلقت انسان، به عنوان شرط لازم فهم درست آيات و روايات خلقت، نكته ديگرى است كه نويسنده بدان اشاره مىكند. وى در پايان، تواتر روايات عالم ذرّ را براساس بيان هفت تن از فقهاء و محدّثان، نشان ميدهد.
قرآن کریم در آیینه روایات «اصول کافی»

نويسنده در اين گفتار، مطالب مربوط به قرآن را بر اساس دو باب از كتاب اصول كافى، نوشته ثقة الاسلام كلينى، در سه محور بررسى می كند: اعتقادات و مفاهيم برگرفته از قرآن، پرورش احساسات در قرآن، الگوى رفتارى در قرآن. تأكيد در بخش اوّل، بر توحيد و نتايج آن در باب معرفت و درك درست است.
در بخش دوم، پرورش احساسات انسانى در پرتو قرآن را می بينيم. و در بخش سوم، معيار برخوردهاى انسانى بر اساس قرآن بحث مىشود. پايانبخش مقاله، بررسى تهمت نسبت تحريف قرآن به نويسنده كتاب كافى است كه نويسنده مقاله، نادرستىِ اين نسبت را نشان ميدهد.
همه چیز به دست اوست!

در برخی از آیات و روایات آمده است که عزت و ذلت همه مردم به خواست خدا است! آیا انسان در سرنوشت خود اختیار ندارد؟
عزادارى در روايات

آيا در مورد برپايى مراسم عزادارى براى اهلبيت (عليهمالسلام) روايتى وجود دارد؟
روایات جعلی در فضائل صحابه

در میزان الاعتدال ج1 ص 413 . روایتی آمده که آن را بررسی می کنیم أصحابی کالنجوم بأیهم أقتدیتم اهتدیتم یعنی پیامبر فرمود یاران من مانند ستاره هستند به هرکدام که اقتدا کنید هدایت شده اید.