امام کاظم علیه السلام و هدایت و مراقبت از افکار شیعیان

حجت الاسلام کاشانی روز جمعه مورخ 01 فروردین 1399 بمناسبت شهادت امام کاظم علیه السلام در جلسه ای (که این جلسه بخاطر جلوگیری از شیوع بیماری کرونا بصورت خیلی محدود (چند نفر) برگزار شد که هدفِ آن انتشار بصورت اینترنتی بوده است) به سخترانی با موضوع «امام کاظم علیه السلام و هدایت و مراقبت از افکار شیعیان» پرداختند که مشروح این جلسه تقدیم می شود.

قرآن در سیره و سخن امام کاظم علیه السلام (2)

بسیاری از پرسشگران، سوالات خود را به گونه ای تنظیم و طرح می کنند که مطلب ندانسته ای را در زندگی خود به علم مفید تبدیل کنند، اما برخی دیگر نه تنها به دنبال پاسخ نیستند، بلکه قصدشان ریختن آبروی طرف مقابل است؛ گرچه آبروی خودشان هم در معرض خطر باشد. در دوران زندگی معصومان، به ویژه در زندگی امام موسی بن جعفر علیه السلام نمونه های فراوانی می بینیم که گاهیی سوالات دشمنان به این منظور بوده است. اما تاریخ گواه است که آنان در برابر پاسخ های کوبنده و دندان شکن حضرت کاظم علیه السلام به شدت سرافکنده و خجل گشته اند.

خردمندان در قرآن از نگاه امام موسی کاظم (ع)

برسی اندیشه های تفسیری امامان معصوم(ع)و دریافت معارف ناب قرآنی از حکمت های ژرف آنها،زمینه ای است تا معارف قرآنی اهل بیت عصمت وطهارت در صدف کتابها و گنجینه کتابخانه ها نهفته نمایند و با آشکار شدن آنها اندیشه عطشناک از مخازن بی بدیل علوم و معارف قرآن بهره مند گردند وگل های معرفت در بوستان با طراوت معنویت و محضر پر فیض ارباب عصمت و طهارت شکوفا گردد و حلاوت شهید جان پرور آن نجیب رهپویان حیات طیبه قرآنی بر مذاق جان آنان بنشینید.

قرآن در سیره و سخن امام کاظم علیه السلام (1)

یکی از نشانه های عظمت اهل بیت علیهم السلام این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آنها را عِدل کتاب خدا قرار داده است و از این که قرآن بیانگر همه چیز است، معلوم می شود معصومین که عدل قرآن هستند باید بیان کننده تمام نیازهای بشری باشند.

با امام كاظم علیه السلام در سايه قرآن

عالم بزرگوار شيخ مفيد(ره) مى‏نويسد: طبق ادله گذشته،آن حضرت دانشمندترين مردم زمانه بود و بيش از همه حافظ كتاب الهى وخوش‏ صداترين آنان در قرائت قرآن بود. هنگام قرائت، آهسته و حزن‏ آور مى‏ خواند ومى ‏گريست و شنوندگان هم گريه مى ‏كردند، اهل مدينه او را «زين المجتهدين‏»مى ‏ناميدند. (1)
در روايتى ديگر آمده است:(و كانت قراته حزنا) يعنى قرائت آن‏حضرت حزن ‏آوربود. (2) به ابرهه مسيحى فرمود: «با كتاب خودت چقدر آشنايى؟ پاسخ ‏داد: به متن و تاويل آن آگاهم، هشام مى‏گويد: حضرت كاظم(ع) شروع كرد به قرائت‏انجيل، آنگاه ابرهه گفت: «حضرت مسيح اين‏چنين مى‏خوانند و جز او هيچ كسى چنين‏نخوانده است و از پنجاه سال پيش تا كنون در جستجوى چنين شخصيتى بودم‏» و دراين هنگام، ابرهه به دست امام مسلمان شد. (3)

امامت در نگره قرآنی امام کاظم علیه السلام

در این مقاله، زوایایی از امامت، در نگاه امام موسی بن جعفر علیه‏السلام و با توجه به تفسیر آیاتی از قرآن کریم، تبیین می‏گردد و تفسیر قرآن کریم توسط ائمه اطهار علیهم‏ السلام سلاحی برّنده در تبلیغ امامت معرفی می‏ شود.
برخی از مباحث این نوشتار، چنین است: تفسیر قرآن، سلاحی برّنده در تبلیغ امامت، جایگاه امامت، امامت در عینیت جامعه، رحمت الهی بر مردم، امانت الهی، نعمت الهی، لزوم پیوند با امام، تحقق عینی رسالت در آینه ولایت، محوری استوار، مرجعیت دینی و علمی، مشعل های جاوید، امام و مسائل اقتصادی و… .

فرزندان امام كاظم علیه السلام

حضرت امام كاظم (ع) دارای فرزندان پسر و دختر فراوانی بوده‌اند كه اطلاعات چندانی از بیش‌تر آن‌ها در دست نیست. در منابع و كتب تراجم ائمه (ع)، در تعداد و اسامی این فرزندان اختلاف‌نظر وجود دارد و شمار آن‌ها بین سی تا شصت فرزند تعیین شده است. در این نوشتار، ابتدا بر اساس منابع درجه‌یک تاریخ و مناقب ائمه (ع)، نظیر «ارشاد» شیخ مفید، «اعلام‌الوری» شیخ طبرسی، «الهدایه‌الكبری» خصیبی، «دلائل‌الامامه» طبری، «مناقب» ابن شهرآشوب، «تاریخ ابن خشاب» و «تذكره‌الخواص» سبط‌ابن‌جوزی، و نیز كتب انساب نظیر «لباب‌الانساب» بیهقی، «شجره‌المباركه» فخر رازی و «عمده‌الطالب» ابن‌عنبه، اسامی فرزندان امام كاظم (ع) و موارد اختلاف میان این منابع استخراج شده است. هم‌چنین کوشیده تا آگاهی‌های پراكنده موجود درباره برخی فرزندان آن حضرت، از سایر منابع معتبر استخراج گردد.