عنایت الهی در توفیقات انسان
ایمان معطّر است، ایمان نور است. عطر جاذبه دارد. امّا عفونت دافعه دارد، گناه عفونت است، بداخلاقی عفونت است، نیش زبان عفونت است، کم تحمّلی عفونت زدن است، علیه همدیگر تهمت زدن، پرونده درست کردن عفونت است، این‌ها عفونت‌های جامعه است، این‌ها دفع می‌کند، جذبی در آن نیست. اخوتی در آن نیست، با هم پیوستنی […]
تقوا و عمل دلیل باز شدن درهای رحمت و برکت
در سورهی مبارکه‌ی اعراف آیات 94، 95، 96 اوّلین آن کلید است، راه نجات است، دو آیه‌ی بعدی هشدار زلزله‌ها است. در آیه‌ی 96 فرمایند: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» اگر ایمان داشتند -مردم ایران، مردم کشورها- اگر ایمان را تحصیل می‌کردند و اگر این […]
اثرات سوء خود بزرگ‌بینی انسان
در سورهی مبارکه‌ی اعراف که هم با این بحث ما و هم با این زلزله‌هایی که مملکت را دارد تهدید می‌کند، همه‌ی ما هم بنا نیست علاج واقع قبل از وقوع داشته باشیم. نه دولت، دولتی است که به فکر آینده باشد و برنامه داشته باشد، کفایت داشته باشد، دلسوزی داشته باشد و نه خود […]
ایمان زمینه‌ی آرامش در انسان
ایمان برای انسان امنیت می‌آورد، آرامش می‌آورد: «أَلَّذينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ»[1] کسانی که ایمان دارند، دل آن‌ها طمأنینه دارد، اضطراب پیدا نمی‌کند. خدا یک آرامشی هم در وجود آن‌ها قرار داده است. علّامه آیت الله مصباح اطال الله عمره شریف فرمودند: ما 40 سال خدمت آیت الله بهاء الدینی بودیم، یک بار […]
رابطه‌ی دل و عمل پاکیزه
باطن آدم درست باشد، ظاهر قهراً درست می‌شود. بعضی‌ها که می‌گویند: دل باید پاک باشد یا نادان هستند یا این‌که مأمور شیطان هستند. می‌گویند: فلانی چرا بدحجاب است، فلانی چرا بی‌حجاب است، فلانی چرا فلان کار را انجام می‌دهد؟ می‌گویند: دل تو پاک باشد. این حرف، حرف دروغی است. اگر دل پاک باشد، عمل هم […]
علائم ایمان در دل و قلب
آدم از کجا بداند که ایمان در قلب او داخل شده است یا نشده است؟ یکی از علائم آن این است فعل او، قولش را تأیید کند. آدم حرف که می‌زند، می‌گوید: من مؤمن هستم، در کسب و کار او معلوم بشود که ربا نمی‌گیرد، این بی‌انصافی نمی‌کند. مردم را فریب نمی‌دهد، این در کسب […]
ایمان نوری در قلب
ایمان ادّعا نیست، ایمان تظاهر نیست، ایمان قرارداد نیست، ایمان توهّم نیست، خیال نیست. ایمان یک حقیقت تکوینی است که پروردگار متعال کرم می‌کند، کسی که دل او آماده باشد این دل را روشن می‌کند؛ وجود آدم، نفس آدم، روح آدم، قلب آدم یک روحی که نداشت، حالا دارا روح جدیدی می‌شود؛ یک حقیقت است. […]
توصیه به پاک کردن آلودگی‌های دل
وقتی که خدای متعال در مورد کسی غضب کند او را با چون قساوت می‌زند. فرمود: «مَا ضُرِبَ عَبْدٌ بِعُقُوبَةٍ أَعْظَمَ مِنْ قَسْوَةِ الْقَلْبِ»،[1] هیچ یک از تازیانه‌های خدا به اندازه‌ی تازیانه‌ی قساوت او خطرناک نیست، دل را از زمینه‌ی پذیرش حق خارج می‌کند، این دل دیگر خاصیت دلی ندارد. در این آیه‌ی کریمه، این […]
شدّت و اثر گناه
امّا گناهی که کیفیت بالاتری دارد، مثل بی‌ادبی در برابر مقدّسات، کسی به امام جسارت کند، به پیغمبر صلّی الله علیه و آله و سلّم جسارت کند، کسی به خون شهدا جسارت کند، به مقدّسات توهین کند، «ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذينَ أَساؤُا السُّواى»،[1] «سوای» مونّث «أسْوَء» است، «أسْوَء» یعنی بدترین. گاهی گناه، سوء است، گاهی […]
اثر تدریجی دوری و نزدیکی نسبت به گناه
امّا اگر این‌طور چیزها پیش نیامد و گناه، متراکم شد، وقتی گناه متراکم شد، نفس و جان انسان را خطیئه احاطه می‌کند. این یک نوع است، نوع دیگر این است که گناه از نظر تعداد زیاد نیست ولی کیفیت گناه طوری است که به همان یک گناه، آدم از چشم خدا می‌افتد. خدا درِ دل […]
چگونگی از بین رفتن اثر گناه
گاهی اوقات گناه کثرت گناه، دل را مالامال از گناه می‌شود، صفحه‌ی دل، پر می‌شود. در کافی شریف روایت دارد که وقتی انسان گناه می‌کند، یک لکه‌ی سیاه در دل انسان ایجاد می‌شود؛ اگر توبه کرد، این لکه پاک می‌شود، اگر توبه نکرد -به تعبیر امروز ما- عین ویروسی است که تکثیر می‌شود، عین میکروب […]
قسمت دوم – آشکار کردن هویت نفاق در قرآن
امّا کسی که قلبش مملو از حقد است، قلب او مالامال و پر از کینه است، آدم تنگ نظری است و از همه نفرت دارد، زودرنج است، تصمیم دارد اگر بتواند زهر خود را نسبت به همه خالی کند. این دلی که جای خالی ندارد با چه چیزی پر می‌شود؟ ظرف آدم باید یک مقدار […]
قسمت اول – آشکار کردن هویت نفاق در قرآن
خدای متعال هم خواست این‌ها را متنبّه کند؛ حالا که آمدید، آمده باشید، چرا ظاهرسازی می‌کنید؟ حساب خدای متعال در مورد نفاق با سایر گناهان فرق دارد. از این رو خدای متعال هم مسئله‌ی ایمان را برای ما روشن کرد که ایمان تنها به گفتن به زبان نیست؛ ایمان، تظاهر نیست؛ ایمان، تزویر نیست؛ ایمان، […]
حکمت‌های آیه‌ی 14 سورهی حجرات
در این آیه نه این‌که خدای متعال خلاف ستّاریت عمل می‌کند، بلکه چند نکته در این آیه قابل توجّه است: یکی این است که با دین خدا، با پیغمبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم، با خود خدا، نمی‌شود با فریب‌کاری رابطه داشت، آدم می‌تواند به مردم دروغ بگوید امّا به خدا و […]