برچسب: وهابیت

سلسله گزارش‌هایی از آثار اهل ‌سنّت در نقد افکار وهابیت (5)

یکی از مسائل مهمی که از دیرباز مورد هجمه وهابیت قرار گرفته مسأله زیارت قبور بوده است از این رو علماء اسلام در نقد افکار وهابیت نسبت به مساله زیارت قبور کتابهای بسیاری نگاشته اند، ابن حجر هیتمی یکی از علماء بزرگ مکه در سفری که مدینه داشت کتابی با نام الجوهرالمنظم في زیارة قبر الشریف النبوي المکرم نگاشت تا به نوعی جواب از شبهات واهی وهابیت باشد که در این مقاله به گزارشی از این کتاب می پردازد.

اندیشه‌های حسن بن فرحان مالکی

پژوهش حاضر، اندیشه‌های حسن بن فرحان مالکی، یکی از محققان معاصر سلفی را که دیدگاه‌هایی نسبتاً معتدل‌تر نسبت به سلفی‌ها و وهابیت دارد، بررسی کارشناسی کرده و آرای وی درباره عدالت صحابه، شکل‌گیری اهل سنت، محمدبن عبدالوهاب و تعصبات برخی مسلمانان را تبیین می‌سازد. نویسنده عقاید این متفکر و محقق سلفی را در سه بخش فراروی مخاطبان می‌نهد. بخش اول به بررسی دیدگاه‌های مالکی در مورد صحابه پیامبر اسلام(ص) پرداخته و نظر وی را مبنی بر این که: طبق شواهد متعدد قرآنی و روایی همه صحابه عادل نیستند و نباید آن‌ها را همرتبه و همگی را عادل خواند، بلکه باید آنان را به صحابه خاص و عام تقسیم کرده، شرح می‌دهد. نگارنده در این زمینه نخست به بیان تعریف صحابه در لغت، اصطلاح، قرآن و سایر نصوص شرعی پرداخته، سپس عدالت صحابه را نقد و آن را بی‌منطق و قول زور تلقی کرده است. او در بخش دوم از نوشتار خویش با ارزیابی مذهب حنبلی و ریشه‌های شکل‌گیری این مذهب بر اثر حمایت خلفای اموی و عباسی، تناقض‌گویی های حنابله در مسایل اعتقادی و تندروی آنان در تکفیر سایر فرقه‌های مسلمان را شرح می‌دهد. نویسنده در این زمینه دیدگاه‌های حسن بن فرحان مالکی و نقدهای وی بر فرقه حنبلی را مطرح و غلوهای حنبلیان در مورد احمد بن حنبل و ابن‌تیمیه و نفرت آنان از مناظره و گفت‌گو با سایر فرقه‌های مسلمان در مسایل دینی و اعتقادی را منعکس می‌سازد. بخش سوم به نقد آرای تکفیری محمد بن عبدالوهاب از نظر مالکی اختصاص دارد و مطالب کتاب‌های کشف الشبهات، الدرّر السنّیه از آثار محمد بن عبدالوهاب، حاوی تناقضاتی در مسایل اعتقادی، توسط مالکی نقد شده است.

السبکی

سبکی نسبتی است که از نام دو شهر کوچک در مصر گرفته شده است. در مقاله حاضر به معرفی علمای نام دار مصری که لقب سبکی داشتند و از این طائفه نام دار بودند، پرداخته می شود.

ابن تیمیه در بوته نقد اندیشمندان

آنچه که از نقل این اقوال به دست می آید اینست که علمای اسلامی بارها خطر التقاط و اعتقادات فاسد ابن تیمیه را یادآور شدند و این اجماع نه تنها در علماءمعاصر با وی وجود داشت، بلکه نسلهای بعدی نیز خطرات انحرافات وی را جدی گرفته و آنرا به مردم گوشزد کردند. با این همه وهابیت با تعصبی جاهلانه، هر گونه آلودگی را از چهره ابن تیمیه می زدایند و با کتمان و طرح برخی از مطالب وی، از او قدیسی ساخته اند که شیخ الاسلامش نام نهادند.

حصنی دمشقی و نقد ابن تیمیه

یکی از روشهای موثر در شناخت فرقه وهابیت نقد و انتقاد شخصیت های علمی البته به خصوص علمای اهل سنت از این فرقه است. در این مقاله به نظر یکی از علمای مذهب شافعی به نام حصنی دمشقی پیرامون ابن تیمیه و فتاوای وی پرداخته خواهد شد.

سبکی شافعی دمشقی و نقد ابن تیمیه

سُبکی شافعی متوفّای سال 756 ه.ق، از دانشمندان بلند آوازه اهل سنّت و معاصر «ابن تیمیه» می باشد. سبکی مخالف نظریات و عقاید ابن تیمیه بود و کتابهایی را نیز در همین مورد نوشته است. از جمله کتابهای وی در نقد ابن تیمیه کتاب: شفاء السقام فی زیارة خیر الانام می باشد.

گزارش کتاب شفاء السقام فی زيارة خير الأنام تألیف قاضی سبکی

در طول تاریخ اسلام همه مسلمانان به پیروی از پیامبرشان به زیارت قبور رفته و سفر برای زیارت قبر رسول خدا (ص) را از مستحبات مؤکد دانسته­ اند. صحابه دیده بودند که پیامبر ختمی مرتبت به زیارت قبور شهدای اُحُد می­رود و قبر والدین خویش را زیارت می‌کند. این سنّت پیامبر با سخنان ایشان که می­ فرمود: «من زار قبری وجبت له شفاعتی»، تأکید دو چندان یافت و موجب گردید تا همه فقهای اسلام زیارت قبر ایشان را مستحب بدانند و برخی مثل قاضی عیاض در الشفاء در قرن ششم از اجماعی بودن آن سخن گفتند، اما در قرن هشتم، فردی از حنبلیان به ­نام ابن تیمیه (م 728ق) با تفسیر به رأی و استناد به حدیثی که هیچ ربطی به زیارت قبور نداشت، این عمل را بدعت و آن را از مصادیق شرک دانست.

سلسله گزارش‌هایی از آثار اهل ‌سنّت در نقد افکار وهابیت (2) کتاب وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی

در قرن هشتم فردی از حنبلیان به نام ابن تیمیه (م728ق) با تفسیر به رأی توسل جستن به پیامبر و سفر برای زیارت قبر ایشان را از مصادیق شرک دانست. علمای اهل سنّت در طول شش قرن گذشته، آثار فراوانی در نقد ابن تیمیه و افکارش نوشتند. از جمله این آثار کتاب معروف وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی است که در این گزارش توضیحاتی در مورد این کتاب داده می شود

کتابشناسی نگاشته های اسلامی در رد بر فرقه وهابیت

وی ابتدا به زندگی محمد بن عبدالوهاب و هم پیمان شدن با محمد بن سعود اشاره کرده و سپس به باورهای باطل او و کشتار مردم شهر و روستاهای مناطق مختلف در سرزمین عربستان سعودی، و تجاوز به ارزش های اسلامی و غارت بردن اموال مردم، و به آتش کشیدن کتابهایی که به نظرشان قبیح بوده اند پرداخته است.

معرفی کتاب «المهند علی المفند»

کتاب “المهند علی المفند” که به (تصدیقات لدفع التلبیسات) نیز معروف است. این کتاب بیانگر عقاید علماء اهل سنت و جماعت دیوبند، شبه قاره هند است. بنابراین، این کتاب تحت نام عقاید علماء دیوبند نیز شناخته میشود. این کتاب گرانقدر و با ارزش اثر مولانا خلیل احمد سهارنپوری رحمه الله، شارح کتاب سنن ابی داوود (در ۲۰ جلد) از محدثین بزرگ دارالعلوم دیوبند هند می باشد. برای شناخت بهتر این کتاب لازم دانستم تا به تمهید مقدمه ای موجز بپردازم تا به خاستگاه ها و انگیزه های تالیف این کتاب بهتر پی ببریم.