اندیشه تکفیر در دوران جاهلیت و اسلام

یکی از عوامل تکفیر مسلمین توسط گروه های مختلف، عدم تبیین مفاهیم دینی می باشد. اسباب ارتداد و معیارهای کفر و ایمان و شرک و توحید و جاهلیت و مفاهیم دیگر یکی از اندیشه های اندیشۀ تکفیری است که از طمان خوارج تا به حال بخاطر تفسیر متفاوت از این مفاهیم تفکر تکفیر بوجود آمده است. جنبشهای سلفی و تکفیری مصر نیز از این قاعده مستثنا نیستند و برخی به دلیل تفسیر غلط این مفاهیم تکفیر دیگران را سرلوحه کار خود قرار دادند.

احکام دار اسلام و دار کفر

از مباحث مهم در میان گروههای مصری، مسأله دار الکفر و دار الاسلام است. اگر جامعه ای دار الکفر باشد هجرت از آن جامعه واجب و تصدی امور عضویت در مجالس آن حرام است. اگرچه برخی با مصالح مرسله اینها را توجیه کرده اند. از طرفی حکم قیام در مقابل حاکم و گستره فرمانبرداری از او در روایات مختلف است. از این مباحث گروههای تکفیری به نفع خود استفاده می نمایند.

وهابیت، مکتب تشبیه

وهابیت نه تنها با شیعه، که با همه ی فرقه های اسلامی سرجنگ دارد و بدین سبب، جریانی انحرافی در جهان اسلام شمرده می شود. یکی از مهم ترین موارد اختلاف وهابیت و مسلمانان، مسأله ی صفات خبری است. بر اساس قرائنی که وهابیت از توحید اسما و صفات دارد، همه ی مسلمانان به جز سلفی های وهابی، یا از دایره ی اسلام خارجند و یا از فرق اهل سنت شمرده نمی شوند. از اعتقادات وهابیان تشبیه و تجسیم در مورد خداوند است که در این مقاله به توضیح این اعتقادات پرداخته خواهد شد.

وهّابیّت و خداشناسی

وهابیت به پیروی از مبانی ابن تیمیه در روش شناسی خود ظاهر گراست از این رو در صفات خبری خداوند دچار تجسیم شده اند که در این سعی شده به برخی از اعتقادهای آنها که بر این مبنا استوار است اشاره شود.

نقد و بررسی مستندات قرآنی وهابیت در توحید و شرک

«بسم‌الله الرحمن الرحیم» چکیده : اختلاف میان مسلمانان در دیدگاههای کلامی – به طور عام – و دیدگاههای خاص تفکر وهابیت در زمینه توحید وشرک ومصادیق آن در تقابل با عموم مسلمین – به طور خاص- زمینه انجام این تحقیق را فراهم نموده است. عمده تفاوتها نشأت گرفته از شبهه هایی است که وهابیون نسبت به گروههای دیگر از مسلمانان، در پرستش خدا و شریک قایل شدن برای اوایجاد و مطرح کرده اند. بدین ترتیب که برخی از اعمال مسلمانان که جنبه تعظیم وتکریم دارد ، در نظر وهابی ها مصداق شرک است . از این گونه اعمال موارد زیر را می توان نام برد: زیارت قبور ، برپایی مراسم خاص برای ولادت یا شهادت و رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) و ایمه هدی (علیهم السلام) وسایر افراد صالح و چهره های بزرگ مذهبی ،درخواست شفاعت از آنان ، توسل به اولیاء الهی،درخواست دعای خیر و… آنان این اعمال را نوعی شرک تلقی می کنند چه در حال حیات اولیاء و چه بعد از وفاتشان . میان دیدگاههای توحیدی این گروه با سایر مسلمین نیز تفاوتهایی هست بدین صورت که آن ها – بر خلاف سایرین- برای خدا قایل به جسمانیت هستند.هم چنین معتقدند خداوند در قیامت به چشم سر دیده می شود وبر عرش نشسته است ونیز ازآسمان هفتم به آسمان دنیا فرود می آید. وهابی ها برای اثبات عقایدشان به پاره ای از آیات قرآنی و روایات استناد جسته اند ولی به خاطر عدم دقت لازم و پیش داوری ها بسیار به خطا رفته اند.برای پیش گیری ویا آسیب زدایی از این برداشت های یک سویه ضرورت دارد که به نقد و بررسی دقیقی پرداخته شود. به نظر می رسد بهترین راه برای اثبات مردود بودن استدلالها وضعف حجت ها و براهین آن ها ، استفاده ازآیات قرآن می باشد که در این تحقیق به آن پرداخته شده و آیات استنادی آن ها در هردو زمینه توحید وشرک جمع آوری و به شبهه ها پاسخ داده شده است.

نقد گفتار قفاری درباره اعتقاد شیعه به تجسیم

یکی از علمای وهابی سعودی به نام قفاری برعلیه شیعه کتابی با عنوان اصول مذهب الشیعة الامامیه تالیف نموده است. طبق ادعای قفاری در این کتاب، شیعیان در بحث توحید اسما و صفات چهار نوع ضلالت دارند: 1.غلو یا تجسیم .2.تعطیل .3. توصیف ائمه ( علیهم السلام ) به اسمای خداوند .4. تحریف آیات. وی سپس با نقل چند روایت ادعا کرده است که ائمه شیعه (علیه السلام ) از اعتقاد به تجسیم تبرّی می جسته اند و طرفدار تنزیه بودند ولی بزرگان و متکلمان شیعه طرفدار تجسیم بوده اند. در مقاله حاضر به نقد و بررسی این ادعاهای قفاری پرداخته میشود.

نقد سخنان قفاری در اتهام توصیف ائمه ( علیهم السلام ) به اسماء و صفات الهی و ادعای تحریف قرآن

در این مقاله استاد عابدی به نقد سخنان ناصر قفاری در اتهام توصیف ائمه ( علیهم السلام ) به اسماء و صفات الهی و ادعای تحریف قرآن پرداخته اند. قفاری در این قسمت به بررسی دو مسأله پرداخته است.اول آنکه او ادعا کرده که شیعیان اسما و صفات الهی را بر امامان خود اثبات کرده و درنتیجه معتقد به الوهیت ائمه ( علیهم السلام ) هستند.و دوم بحث از علم غیب و اینکه شیعه معتقد به ثبوت علم غیب بر ائمه ( علیهم السلام ) است.و درواقع مسأله علم غیب نسبت به مسأله اول مثل ذکر خاص پس از عام می باشد. در قسمت بعد قفاری ضمن توهین و افترائات فراوان به مذاهب شیعه ادعا کرده است که شیعیان برای اثبات تعطیلی و نفی صفات خداوند از او آیات شریفه قرآن را تحریف کرده اند و تنها دو مثال برای ادعای خود ذکر کرده است. نویسنده ابتدا به توضیح کوتاهی پیرامون عقیده شیعه و سپس به نقل و نقد کلام آقای قفاری می پردازد.

مناظره محمد بن عبدالوهاب با خدا

آنچه در اینجا می خوانید مناظره ای است فرضی میان خداوند متعال و محمدبن عبدالوهاب که سخنان خداوند از قرآن کریم اخذ و سخنان محمدبن عبدالوهاب از افکارش و افکار وهابیان امروز گرفته شده است.

مفهوم و مراحل شرک

شرک در لغت به معنی قسمت و نصیب و در اصطلاح، به معنی همتا و شریک قرار دادن برای خداست. کلمه شرک و کفر از رایج ترین کلمات نزد وهابیون است. وهابیون هر کس یا گروهی را که مخالف عقاید خویش باشند تکفیر کرده و حکم به شرکش می دهند. به همین دلیل، در این مقاله به موضوع آشنایی با مفهوم شرک و مراحل آن، پیش از نقد و ارزیابی توحید از دیدگاه وهابیت، پرداخته خواهد شد.

معرفی کتاب «مفاهیم یجب أن تصحح»

کتاب مفاهیم یجب ان یصحح نوشته محمد بن علوی مالکی اهل عربستان سعودی است که نویسنده مقاله در این نوشتار سعی در معرفی و نقد آن در بحث های شرک و توسل و تبرک را دارد.

مرزهای ذات، صفات و افعال خداوند

در این مقاله با بررسی صفات، ذات و افعال خداوند، به بحث الوهیت، ربوبیت و خالقیت خداوند می پردازد و در انتها نیز در بحث غیب و شهادت وارد شده و به فلسفه تقدم غیب بر شهادت می پردازد.

عبادت در اندیشه شیعه و وهابیت

مهم‏ترین آموزه دینی پیامبران الهی، دعوت به یکتاپرستی است. آنچه در این مقاله خواهد گذشت بررسی بخشی از آیات قرآن است؛ با این هدف که به حقیقت عبادت دست یابیم.در بخشی دیگر، به مصادیقی پرداخته شده که وهابی‏ها آنها را شرک در عبادت می‏دانستند. و فهمیده میشود که خطای وهابیّت در اعتماد به قول لغویان و برداشت اشتباه از آیات قرآن باعث خطا در فهم معنای عبادت و انگیزه ستیزه‏جویی آنان با موحّدان پاک‏سرشت گردیده است.