برچسب: شیعه شناسی

عالمان شیعه (از سال 255 هجری به بعد)

اهمیت شناخت عالمان شیعه بر کسی پوشیده نیست؛ زیرا آثاری که از آن ها بر جای مانده و همچنین رفتار و موضع گیری هایی که آن ها داشته اند، در معرفی شیعه و چگونگی وضعیت تشیّع در آن عصر، نقش عمده ای دارد. از این رو، مجله ی شیعه شناسی بر آن شد تا از این پس، در هر شماره تعدادی از عالمان و دانشمندان شیعی را مرود مطالعه قرار داده و آن ها را به مخاطبان گرامی معرفی نماید.

نگاهی به مکاتب حدیثی شیعه در سده های اولیه

در مباحث پیشین به این نکته اشاره کردیم که آغاز حرکت حدیثی شیعه در کوفه به تاریخ ورود امیرالمؤمنین علی علیه السلام به این شهر، پس از جنگ جمل، باز می گردد. پس از این هجرت، عده ی زیادی از صحابه و تابعان به سمت این شهر حرکت کردند؛ به عنوان نمونه، براقی در تاریخ کوفه به 148 صحابی اشاره کرده که بدین مکان هجرت کرده و در آن مستقر شدند.

سیری در زندگانی امام اول شیعیان

نوشتار ذیل سیری گذرا در حیات علمی و تربیتی آن حضرت دارد که امید است معرفت و بهره مندی بیش تر از راه و رسم علوی را برای خوانندگان به ارمغان آورد.

مصاحبه علمی (2)

نوشتار حاضر، گزارشی است از میزگرد علمی ترتیب داده شده از سوی سردبیر مجله با حضور اساتید محترم آقایان حجة الاسلام و المسمین دکتر محمود تقی زاده داوری، دکتر غلامرضا جمشیدیها و دکتر حسین کچوئیان در زمینه مفهوم «شیعه شناسی»، موضوعات مورد مطالعه، اهداف و روش هاست که امید است روزنه ای باشد برای تحقیق و تدبر بیشتر اندیشمندان و متفکران حوزه و دانشگاه.

هویت شیعه

با بهره گیری از مطالعات میدانی، آقایان گراهام ای.فولر(1937) و رند رحیم فرانک(1949) با بررسی وضعیت شیعیان عرب پرداخته اند. برای این منظور، قریب دویست مصاحبه در کشورهای لبنان، کویت، بحرین، انگلستان و آمریما انجام داده اند.

شیعه و جهانی شدن

«جهانی سازی» به عنوان یک پدیده ی نسبتا جدید، دغدغه ی فکری زمانه است. دغدغه بودن این مقوله ناشی از چالش های فکری و هویّتی این پدیده است. متن حاضر به این پرسش عنایت دارد که اندیشه فقهی ـ کلامی چه ظرفیت هایی برای مواجهه با پدیده جهانی سازی دارد؟

دولت آرمانی شیعه در اندیشه کشفی

سید جعفر کشفی دارابی که بعدها به دلیل داشتن کشف و کراماتی به «کشفی» معروف گردید، در سال 1191 ق در خانواده ای از علمای دین در بخش اصطهبانات از توابع فارسی دیده به جهان گشود و در سال 1267 در بروجرد بدرود حیات گفت. کشفی، که از فقها، متکلّمان و عرفای دوره قاجاریه به حساب می آید، دارای آثار مکتوب متعددی است که تحفة الملوک، میزان الملوک، سنابرق، اجابة المضطرّین و کفایة الایتام از مهم ترین آنان به حساب می آیند.مقاله ی ذیل، که تلاشی است در باب تبیین نظریات کشفی درباره «دولت آرمانی شیعه»، مبتنی بر گفتارهای مفصّل او در تحفة الملوک است که توسط نگارنده احیا و تصحیح شده است.

حیات سیاسی شیعه در عصر غیبت

مقابله با حکومت های اسلامی و حکومت های که تحت نام اسلام و در چارچوب احیای اسلام سیاسی تأسیس می شود به روش های گوناگون صورت می گیرد. از تهاجم فرهنگی گرفته تا حد مداخله ی نظامی و بمباران با بمب های هفت تنی و یا کودتای نظامی.
راه دیگر مقابله ی مخالفان تشکیل حکومت اسلامی این است که گروه های افراطی را تقویت کنند، مثل آنچه که در مورد بعضی از این سلفی ها در افغانستان و با حمایت از حکومت های طالبان کردند.

چالش های فراروی شیعه در جهان معاصر

مطالعه ی دقیق تاریخ سیاسی تشیع نشان می دهد که در حقیقت شیعه و تشیع حامل آن خط راستین اسلام است و طبیعی است که در مقابل چهره ی منافقین بیشترین بارِ این رسالتِ پایداری را شیعه به دوش می کشد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم هم در اواخر عمرشان با مقاومت هایی از سوی منافقان مواجه شده بودند و لذا شما در سوره های مدنی قرآن کریم، ملاحظه می کنید که بیش از این که به کفّار بپردازد، با منافقین پرداخته است.

سخن آغازین

مطالعه ی مذهب تشیع و کنکاش در ابعاد مختلف آن، به دلایل مختلف مهم تلقی می شود. گام هایی کخ مؤسسه «شیعه شناسی» در این زمینه برداشته، هرچند کوچک، لیکن به خاطر تقدس هدف و فضیلت موضوع با ارزش می نماید. جهت اذعان به اهمیت موضوع شیعه شناسی و درک محوریت آن در تعاملات جهانی به ویژه نقش حساس شیعه در منطقه خلیج فارس، چند نکته خاطر نشان می گردد.

مکتب های حدیثی شیعه در سده های اولیه

از آن چه گذشت این نتیجه حاصل شد که در دوران طولانی غیبت امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف حیات سیاسی شیعه در قالب چهار گفتمان اساسی مطرح بوده است: انتظار، تقیه، تعامل و تشکیل حکومت.