برچسب: شخصیت های وهابی

جریان شناسی سلفی گری

سلفی گری از جمله باورهای نوظهور و تاثیر گذار بخش عظیمی از جهان اسلام است که در سراسر جهان در حال رشد و نمو است که در برخی مناطق به صورت جنبش های سیاسی و اجتماعی ظاهر شده و بر سرنوشت جهان اسلام تاثیر فراوانی نهاده است.در این پایان نامه ضمن اشاره به مفهوم شناسی سلفی گری ،روش برخورد سلفیه با مسائل دینی معاصر تبیین و آبشخور اصلی تفکر سلفیان ،مبانی احمد بن حنبل و شاگردان وی دانسته شده است.در ادامه با توجه به این که ابن تیمیه به تبعیت از آموزه های اهل حدیث با عقل در ستیز بود و به ظاهر شرعی تمسک می جست و حربه تکفیر را در رد مخالفان خود در قرن هشتم به کار برد،وی را باید پایه گذار نهضت سلفی گری معرفی کرد.رساله مدعی است که جریان عقل ستیز در عصر حاضر در وهابیت و شاخه های سلفی گری احیاء شده و این جریان به رد مطلق دستاوردهای بشری به عنوان بدعت می پردازد. در ادامه ،سلفیه به عنوان مکتبی معرفی شده که مبتنی بر بازگشت به سیره و اندیشه ای است که به حدیث شناخته می شود،هم چنین تشبیه و تجسیم از ارکان و مبانی زیر بنایی این جریان به شمار آمده و اخذ به ظواهر آیات و روایات و نفی هرگونه تفسیر و تاویل،حدیث گرایی افراطی ،تقلید محض از رفتار و اعمال سلف،گریز از نو آوری و اجتهاد از مهمترین ویژگی های این مکتب شناخته شده است.در این تحقیق ،سلفیه به چهار گرایش عمده شامل :سلفیه اصلی،سلفیه معتدل،سلفیه طرفدار آلبانی،سلفیه سیاسی – جهادی تقسیم شده که از میان آن ها سلفیه سیاسی – جهادی توانسته است به یک سازمان قدرتمند با سازمان دهی منظم در بسیاری از کشور های اسلامی،هسته های فعال تشکیل دهد که بارز ترین آن القاعده و طالبان هستند. در ادامه به مبانی معرفت شناسی و معنا شناسی سلفی گرایان پرداخته و مخالفت با هر گونه تاویل،انکار مجردات و صحت خبر واحد در اعتقادات به عنوان مبانی سلفیان معرفی شده است.در پایان ادعای وهابیان در مصادره کردن اصطلاح (سلفیه) برای خود،به چالش کشیده شده و ضمن بدعت خواندن مذهب نو ظهور سلفی ،به پیامد های زیان بار جریان سلفی گری معاصر اشاره شده است.

تعریف و رابطة دو مفهوم سلفیه و بنیادگرایی

سلفیه و بنیادگرایی هر دو به معنای بازگشت به اصل است سلفیه یعنی بازگشت به اسلام اصیل و بنیادگرا (البته در مسیحیت) یعنی بازگشت مسیحیت اصیل که بعدها اصطلاح بنیادگرایی تعمیم یافت و امروزه به جریان های نو ظهوری اطلاق می شود که ادعای بازگشت به اصل را دارند. در ادامه توضییحات بیشتری در این زمینه بیان خواهد شد.

ترجمه کتاب النصیحه

دکتر سید یوسف رفاعی یکی از بارزترین فضلا و علمای کویت است که کتابی تحت عنوان (نصیحة لإخواننا علماء نجد) تالیف کرده است. در این کتاب دکتر رفاعی تذکری آرام و دوست داشتنی که نشان از غیرت صادقانه در برابر دین خداوند دارد و دلسوزی خالصانه برای کسانی که از راه راست، گمراه شده اند، بیان کرده است.

تاریخ فرهنگی سلفیه: از متن گرایی تا زمینه گرایی

جریان سلفیه و نگاه به گذشته برای احیای هویت اسلامی، بیش از هر چیز یک جریان اصلاح گرایانه است. به رغم حضور مفهوم اصلاح طلبی در جریان سلف گرایی، جریان مزبور با نوسانات مختلف از انحرافی تا واقع گرایی روبه رو بوده و برداشت ها و تأویل های متفاوت از تعریف نظری و عملی این جریان، جامعه اسلامی را در طول تاریخ با رویکرد های گوناگون درگیر کرده است که در ادامه مطالب بیشتری در این زمینه بیان خواهد شد.

پيشينه و جايگاه جريان هاي سلفي

سلفي‌گري در لغت به معناي تقليد از گذشتگان مي‌دانند و در اعمال‌، ‌رفتار و اعتقادات خود بر تابعيت از پيامبر اسلام، ‌صحابه و تابعين تأكيد دارند. در انديشه سلفي‌ها، ‌روش‌هاي عقلي و منطقي جايگاهي ندارد و تنها نص قرآن، ‌احاديث نبوي و ادله مفهوم از نص قرآن براي آنها حجيت دارد. گرايش‌هاي كلامي، ‌صوفي‌گري و افكار فلسفي را بدعت تلقي مي‌كند. با این توضیح در این مقاله تاریخچه جریان های سلفی مورد بازبینی قرار خواهد گرفت.

پیدایش سلفیه و تحولات آن

تفکر سلفی گری و بازگشت به سلف در زمانهای مختلف تاریخی، دارای تحولاتی بوده است ، این جریان با ظهور اهل اثر و نظرات احمد بن حنبل شکل گرفت و بعد از احمد بن حنبل توسط تابعان او پیگیری شد. مخصوصا با ظهور ابن تیمیه در قرن هفتم سلفی‌گری وارد مرحله جدیدی شد و تعریف جدیدی از آن ارائه شده و افکاری مانند نفی زیارت و توسل و.. به عنوان شاخصه آن مطرح شد. در قرون بعدی این جریان با ظهور محمد بن عبدالوهاب گسترده تر شد و ابعاد جدیدی از سلفیه مطرح گردید. وی و تابعان او با ارائه قرائتی جدید از توحید بقیه مسلمانان را مشرک دانستند. دوره‌های مختلف سلفیه دارای تشابهات و اختلافاتی باهم هستند.

بازتاب تفکر عثمانی در حادثه ی کربلا

بازشناسی تفکر سیاسی – مذهبی نیروهایی که در مقابل قیام امام حسین(علیه السلام) صف آرایی کردند و به انحای مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمی است که می توانند در شناخت دقیق این برهه ی بسیار حساس تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ی برخی ادله و شواهد، حاکمیت تفکر عثمانی را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفی بودن نیروها را با تشیع آنان مساوی و ملازم دانستن، مغالطه ای تاریخی است که برخی از محققان در نوشته ها و گفت و گوهای خود تبلیغ می کنند و با محکوم کردن شیعیان (رافضه امامیه) به عنوان تنها عامل به وجود آورنده ی حادثه ی کربلا، مراسم عزاداری در روز عاشورا را زیر سؤال می برند. این نوشتار به تعریف مفاهیم عثمانی و ملاک های آن، برای شناخت نیروهای این تفکر و نیز عوامل و زمینه های رشد و توسعه ی آن در کوفه و بازتاب تفکر عثمانی در کوفه و کربلا و حاکمیت آن بر نیروهای مقابله کننده با قیام امام حسین(علیه السلام) پرداخته است.

آموزه ها در حوزه تهذیب دینی

شیعه و اهل سنت در طول تاریخ به دنبال تهذیب دین از مجعولات بودند، تا آن‌جا كه به دوره اخير مربوط مي‌شود، اصلي‌ترين محورهاي تهذيب‌گرايي همان پنج محور تاريخي است: نفي آموزه‌هاي فرانصي، نفي نصوص مجعول و محرف، نفي تورم علوم اسلامي، نفي تقليد و نفي ماوراگرايي. – در دوره‌های اخیر گروههایی برای تهذیب دینی با روشهای خود ظهور کرده‌اند از جمله در اهل سنت:‌ جریان اصلاح طلبی و سلفی،جریان اخوان المسلمین، اندیشه مودودی و وهابیت ؛ هر کدام به دنبال تهذیب گرایی می‌باشند. در جوامع شیعی نیز دو رویکرد عقل گرایانه و نقل گرایانه در طول تاریخ برای تهذیب دین وجود داشته است. این مقاله به بررسی شاخصه‌های تهذیب دینی در هرکدام از اندیشه‌های مذکور می‌پردازد.

آشنایی بیشتر با مکتب – سلفیه

از آغاز قرن چهاردهم، مكتب «سلفيه» بر سر زبان‏ها افتاد و گروهي آن را به عنوان «دين» و «مذهب» برگزيدند و خود را «سلفي» شناساندند. و امروزه برخي آن را به عنوان «روش فكري» براي رسيدن به حقيقت اسلام! بر مي ‌ گزينند. براي روشن شدن اين مسأله، لازم است با تاريخچة «سلفيه» و شيوة تفكر و روش استدلال آن ‌ ها در بحث‏هاي اعتقادي و فقهي بيشتر آشنا شويم.

اهل حدیث (2)

حدیث نبوی در میان مسلمانان جایگاه والایی دارد. پیامبر اکرم(ص) نیز به یاران خود سفارش می‌کردند تا برای حفظ سخنان آن حضرت آنها را بنویسند. عده‌ای از صحابه نیز چنین می‌کردند. بعد از وفات پیامبر اکرم(ص) نه تنها نوشتن و نقل احادیث ممنوع شد، بلکه برخی از احادیث نوشته شده توسط ابوبکر، سوزانده شد. با به قدرت رسیدن عمر بن عبد العزیز عده‌ای عهده‌دار جمع آوری و نقل احادیث پیامبر(ص) شدند و به اهل حدیث مشهور شدند. سیر تاریخی اهل حدیث در این مقاله توضیح داده شده است.

اهل حدیث (1)

اهل حدیث (در برابر اصحاب رأی) فرقه ای از اهل سنت با اندیشه ظاهرگرایی و اکتفا به حدیث در فهم و استنباط شریعت، هستند. ایشان کسانی هستند که در گردآوری حدیث می کوشند و در استنباط احکام از نصوص بیرون نمی شوند و از قیاس می پرهیزند. این تعبیر بر محدثان حجاز، یاران مالک بن انس، یاران شافعی، سفیان ثوری، احمد حنبل و داود اصفهانی اطلاق می گردد. در این مقاله دانشنامه ای به تفصیل راجع به اصحاب حدیث بحث و بررسی صورت می گیرد.

اهل بیت از دیدگاه سلفیه

موضوع این تحقیق اهل بیت علیهم السلام از دیدگاه سلفیه می باشد که شامل یک مقدمه چهار بخش و یک خاتمه می باشد سعی شده در چینش مباحث سیری منطقی را رعایت شود بر این اساس ابتداء از مباحث لغوی شروع کرده به معانی لغوی و اصطلاحی اهل بیت علیهم السلام و موضوعات مربوط به آن اشاره کردم و در ادامه به مباحث حدیثی و فضائل مطرح در آن پرداخته ام توجه اساسی در این بخش به پنج تن آل عبا و مهدی منتظر می باشد،در بخش سوم نظر مفسران در باره اهل بیت با توجه به برخی آیات بحث کرده ام،در بخش آخر نظرات برخی علمای سلفیه در برخورد با اهل بیت علیهم السلام مباحث لازم را ذکر کرده ام و در آخر مطالبی را بعنوان خاتمه پایان رسانده ام.

اصحاب حدیث

اصحاب حدیث در معنای عام خود، عنوان گروهی از عالمان اسلامی است که در شیوه‌ی خود برای احادیث و پیروی آن اعتنایی ویژه داشته‌اند. اصحاب حدیث به معنای اعم، موضوعات مختلف دینی اعم از فقه، کلام و غیر آن را مورد بررسی قرار داده‌اند، اما آنان بیش از هر چیز در تاریخ فرهنگ اسلامی به عنوان یکی از دو گرایش اصلی در فقه اهل سنت در سده‌های نخستین در مقابل اهل رأی شهرت دارند. در این مقاله اهل حدیث و مذاهب اهل حدیث مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.