نقش باورداشت غيبت در پويايي حيات علمي و فكري شيعيان در قرن سوم و چهارم

همواره پيشينه مباحث مهدويت با پرسمان هاي فربه و انديشه خيزي چون چيستي و چرايي غيبت امام عصر (عج) پيوند مي يابد. دغدغه اين پرسمان ها تنها به طالبان مطالعات منجي باوري محدود نيست، بلكه هر كس به تتبع در تاريخ علاقه مند است، به ناگزير با آن سر و كار خواهد يافت. با وجود فراگيري انديشه مهدويت در تمامي فرق و مذاهب اسلامي، اين انديشه در همه فرقه هاي اسلامي به يک قوت و شكل نيست، بلكه اين آموزه در بين شيعيان امامي از جايگاه مهم تري در قياس با ديگر فرق اسلامي برخوردار است.

گونه شناسي مدعيان دروغين وکالت امام زمان در عصر غيبت صغرا

هنگام بررسي نقش نهاد وکالت در عصر غيبت صغرا، سخن از کارگزاران خائن و مدعيان دروغين وکالت، اهميتي ويژه مي يابد. از آن جا که افرادي موجه و صاحب نفوذ از اين دست در ميان شيعيان امامي ديده مي شدند، مخالفت اينان مي توانست تعارض هايي را در جامعه اماميه پديد آورد. احمد الکاتب با استفاده از اين نکته، با غيرواقعي نشان دادن تعداد اين افراد، سعي دارد از مخالفت و نزاع اينان با متصديان وقت منصب وکالت، هيمنه اي بسازد تا ساختگي بودن اصل منصب وکالت در روزگار غيبت صغرا را نتيجه بگيرد و به تبع آن، وجود امام زمان را منکر شود.

حکایت جزیره خضراء 

پس از انتشار کتاب «مهدویان دروغین» احساس کردم می‌بایست به حکایت جزیره خضراء می‌پرداختم. زیرا این حکایت نیز به نوعی از منظر قرب ظهور اهمیت دارد. آنچه ذیلا می آید حاصل دست کم دو ماه تلاش مستمر است که اکنون در اینجا و اگر عمری بود در چاپ دوم کتاب مهدیان دروغین خواهد آمد.

چگونگي طرح وكلا در منابع امامي دوره غيبت صغرا 

با بررسي منابع شيعي عصر غيبت صغرا، درمي يابيم كه اين دسته از منابع، نسبت به شبكه وكالت و خصوصاً وكلاي اربعه توجه ويژه اي نداشته اند و در موارد بسياري حتي نامي از وكلا به ميان نياورده اند. شايد اين امر، برآمده از فضاي سياسي آن عصر باشد؛ جوي كه به شدت عليه شيعيان غليان پيدا كرده بود و حكومت عباسي را عليه شيعيان تحريك مي كرد.

امام مهدي (عج) منجي اسلام

مقاله‌ حاضر ابتدا به‌ معرفي‌ كلي‌ اثر پرداخته‌ و مروري‌ نقادانه‌ بر محتواي‌ كتاب‌ دارد. سپس‌ روش‌شناسي‌ پژوهش‌ را به‌ تفصيل‌ ارائه‌ مي‌دهد. تحليل‌ رابطه‌ بين‌ حقايق‌ تاريخي‌ و ويژگيهاي‌ اعتقاد به‌ امام‌ مهدي(عج) آنچنانكه‌ خود با هر يك‌ از مفاهيم‌ منحصر به‌ فرد اجتماعي‌ و سياسي‌ همراه‌ شده، در اين‌ پژوهش‌ جنبه‌ محوري‌ داشته‌ است.

تمايز روش‌ شناسانه‌ بين‌ مطالعه‌ تاريخ‌ اعتقادات نه‌ خود اعتقادات، نكته‌ اساسي‌ در اين‌ اثر مي‌باشد اين‌ پژوهش‌ نخست‌ بنياد فرآيند تاريخي‌ مفهوم‌ مهدويت‌ در اسلام‌ را به‌ عنوان‌ حقيقت‌ مسلم‌ و ضروري‌ قرآني‌ در مورد عدالت‌ تغييرناپذير الهي‌ بنا مي‌سازد و دوم‌ مفهوم‌ يهودي‌ مسيحي‌ منجي‌ را استخراج‌ كرده‌ و بر جنبه‌هاي‌ منحصر به‌ فرد و جهاني‌ مهدويت(عج) در تجربه‌ تاريخي‌ مسلمانان‌ تأ‌كيد مي‌ورزد، جنبه‌هايي‌ كه‌ به‌ تلاش‌ و كشمكش‌ عده‌اي‌ از مسلمانان‌ اصيل‌ به‌ تشكيل‌ جامعه‌ سياسي‌ مذهبي‌ آرماني‌ مربوط‌ مي‌شود و نقش‌ رهبر هدايت‌ شده‌ الهي‌ مهدي‌ موعود(عج) در آن‌ جنبه‌ محوري‌ دارد.

نقش مردم در حكومت جهاني حضرت مهدي عليه السلام

با ايجاد حكومت جهاني به دست حضرت مهدي(عج)، آرمان والاي تشكيل جامعه بزرگ بشري و خانواده انساني تحقّق مي‏پذيرد و آرزوي ديرينه همه پيامبران، امامان، مصلحان و انسان‌دوستان برآورده مي‏شود. اما اين مهم ميسر نمي شود مگر با همراهي و پشتيباني مردم، لذا براي تبيين جايگاه مردم در اين حركت و نقش آنها در ايجاد حكومتي جهاني بر پايه عدالت و آزادگي، گفتگويي را با حجت الاسلام و المسلمين سليميان عضو هيئت علمي پژوهشكده مهدويت انجام داده ايم كه از منظر فرهيختگان محترم مي گذرد.

سيره ي امام مهدي(عج) در تكريم منزلت انسان 

وضوع بحث اين گفت و گو كه با حجت الاسلام محمود ملكي راد، عضو هيات علمي پژوهشكده مهدويت و آينده پژوهي صورت گرفته، «موارد و مصاديق سيرۀ امام مهدي(عج) در تكريم انسان» است كه نظر فرهيختگان محترم را به مطالعه ي آن جلب مي كنيم.

جايگاه انسان و منزلت او در سيره امام مهدي(عج)

در اين فرصت ادامه ي گفت و گو ي خبرنگار ايسكا با حجت الاسلام ملكي، عضو هيات علمي پژوهشكده مهدويت و آينده پژوهي با موضوع «موارد و مصاديق سيرۀ امام مهدي(عج) در تكريم انسان» از منظر فرهيختگان محترم خواهد گذشت.

آیا زمان ظهور امام زمان‌ علیه‌ السلام مشخص است و اگر چنین است تقاضای تعجیل چه معنایی دارد؟ 

زمان ظهور امام زمان‌ علیه‌السلام نزد خداوند مشخص است؛ اما نزد دیگران مشخص نیست. کسی که آن زمان را تعیین کند، در روایات ائمه اطهار‌ علیهم‌ السلام تکذیب شده است. به چند نمونه از این روایات اشاره می‌شود: ابو بصیر می‌گوید: از امام صادق‌ علیه‌ السلام در باره [زمان ظهور] حضرت قائم‌ علیه‌ السلام سؤال […]

مدّت زمان زندگی امام زمان (عج) با امام عسگری ـ علیه السّلام ـ چه کسانی او را دیده‌اند؟ 

امام زمان ـ علیه السّلام ـ را در حیات پدر بزرگوارش سه گروه از معاصرینش دیده‌اند: ۱. اهل بیتش مانند عمّه‌اش حکیمه خاتون (عمّه امام عسگری ـ علیه السّلام ـ) و خادمان حضرت عسگری مانند ابو نصر ظریف؛ ۲. گروه دوم از نواب اربعه عمری که وکالت امام هادی ـ علیه السّلام ـ و امام عسگری ـ علیه السّلام ـ را داشت و بعد از آن‌ها اوّلین نایب خاص امام زمان (عج) بود که حضرتش را در حیات پدرش زیارت کرد؛ ۳. گروه سوّم شیعیان خاص و اصحاب بزرگوار امام عسگری ـ علیه السّلام ـ از این امر (ولادت امام مهدی (عج)) مطلع شده و به زیارتش مشرّف شدند از جمله آن‌ها احمد ابن اسحاق قمی و بسیاری از شیعیان دیگر که به حضور حضرتش مشرّف شدند.

آیات المهدی در قرآن کدام‌اند؟

در قرآن، آیات متعددی وجود دارد که به حضرت ولی عصر‌ علیه‌ السلام مربوط می‌شود. این آیات،‌ به صورت تفسیر،‌ تأویل و تعیین مصداق،‌ بر آن حضرت و حکومت جهانی ایشان،‌ قابل تطبیق است.

در تفاسیر اهل سنت چه آیاتی بر امام زمان‌ علیه‌ السلام تفسیر شده است؟

آیاتی از قرآن کریم در باره حضرت مهدی‌علیه‌السلام است و روایات فراوانی نیز تفسیر آن آیات را بر عهده دارند و اکنون،‌ برخی از آن آیات را – که از منظر مفسران اهل سنت به حضرت مهدی‌ علیه‌ السلام اختصاص دارند – تقدیمتان می‌کنیم.

شاخصه های حکومت امام مهدی عجل الله فرجه در قرآن و روایات و ادعیه

در این گفتار به سه شاخصه اساسی و مهم حکومت حضرت پرداخته ایم:
۱٫ عدالت (در همه حوزه های سیاسی، اجتماعی، قضایی، اقتصادی، فرهنگی و…)
۲٫ امنیت (در همه بخش ها از جمله امنیت اجتماعی، امنیت قضایی، امنیت اخلاقی و روانی و…)
۳٫ احیای کتاب خدا و سنت نبوی.
برای اثبات این سه مؤلفه مهم هم به آیات و روایات و ادعیه به گونه ای که دلالت صریح داشته باشند استناد گردید و هم با توجه به این که حکومت مهدی(عجل الله فرجه) به عنوان بشارت و منت الهی است و نیز در دعای افتتاح به عنوان دولت کریمه که ضامن کرامت مؤمنان در دنیا و آخرت است، این سه شاخصه مورد بررسی قرار گرفته است.