حديث – برگه 2

حديث يوم الدار: پژوهش و بررسى

حديث يوم الدار، بازگو كننده يكى از نخستين رويدادهاى تاريخ اسلام است كه برخى از دانشمندان اهل سنّت از جمله ابنتيميّه، شبهاتى پيرامون سند و متن آن (تعداد حاضران ارتباط قبول دعوت با جانشينى پيامبر، سبقت در اسلام آوردن و…) مطرح كرده‌اند. واسطى دانشمند اهل سنّت قرن چهارم نيز شبهاتى در مورد آيه مربوط به اين حديث مطرح كرده است؛ از جمله: امر در آيه، استخلاف و انقياد، مرسل بودن روايات، خطاب موازرت، معيّن بودن خليفه، احتمال ايجاد اختلاف، تحصيل حاصل، خلافت بر عشيره و… نويسنده در اين مقاله شبههها را بيان كرده و پاسخ گفته است. شبهاتى نيز در شأن نزول آيه مطرح شده كه نويسنده به آنها نيز پاسخ داده است.

دلالت حديث منزلت بر مقام فرض الطاعه

حديث منزلت، از احاديث متواتر است كه در كتب معتبر روايى شيعه و عامّه نقل شده است. نويسنده در اين مقاله، ابتدا مضمون برخى از احاديث شيعه را در ذكر كرده كه منزلت اميرالمؤمنين على7نزد پيامبر6را همانند هارون نزد موسى8مي‌داند و در ادامه، به ارتباط آن با مقام فرض الطاعه امام7مىپردازد.

نويسنده خلافت را به عنوان يكى از شؤون منزلت برشمرده و معناى خليفه را به لحاظ لغت و روايات اهل بيت:بررسى كرده، به توضيح مقام خلافةالله پرداخته و پيامبر6را با توجّه به تفويض مولويّت و مقام امر و نهى، خليفهى خدا برشمرده است. آنگاه بر همين اساس، خليفهى پيامبر اكرم6را خليفهى خدا مي‌داند كه داراى مقام فرض الطاعه و مقام امر و نهى است. دلالت حديث منزلت بر معناى فرض الطاعه، معناى امامت و معناى لازمهى امامت از ديدگاه علماى شيعه نيز بررسى شده است.