سيره قرآني امام رضا علیه السلام
نويسنده تفسير عياشي در تفسير خود از صفوان نقل ميكند: از امام رضا (عليه السلام) اجازه گرفتم تا محمد بن خالد به محضر او شرفياب شود. ضمناً به آن حضرت گفتم كه او دست از گفتههاي قبلي خود برداشته و اظهار ميدارد كه منظورم از اين ملاقات پيروي از امام است.
امام رضا (عليه السلام) فرمود: او را بياور. وقتي كه فرزند خالد بر امام وارد شد، اظهار داشت: فدايت شوم! بر گذشته پشيمانم و بر نفس خود ظلم كردم.
او به امام عرض كرد: من از گذشته خود استغفار ميكنم و دوست دارم عذر مرا بپذيري و گذشته مرا عفو كني .امام فرمود: آري، ميپذيرم؛ زيرا اگر نپذيرم، اين كار به معناي از بين بردن زحمات اين و يارانش است (و سپس به صفوان اشاره كرد) و همچنين اين كار مصداق گفته مخالفين است و خداوند به پيامبرش فرمود:
)فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظّا غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي اْلأَمْر(؛[1] «به بركت رحمت الهي نرم و و مهربان شدي و اگر خشن و سنگدل بودي، از اطراف تو پراكنده ميشدند».
سپس از حال پدرش پرسيد. پاسخ داد كه پدرم از دنيا رفته است. حضرت براي او نيز استغفار كرد.
منظور حضرت امام رضا (عليه السلام) اين بود كه اگر عذر تو را نپذيرم، گفتههاي صفوان دربارة ما از بين خواهد رفت و اين دستاويزي براي مخالفين ما نيز خواهد بود و خواهند گفت كه چرا امام شما عذر يك نفر را نپذيرفت.
امامت در نگره قرآنی امام کاظم علیه السلام
در این مقاله، زوایایی از امامت، در نگاه امام موسی بن جعفر (ع) و با توجه به تفسیر آیاتی از قرآن کریم، تبیین میگردد و تفسیر قرآن کریم توسط ائمه اطهار (ع) سلاحی برنده در تبلیغ امامت معرفی میشود. برخی از مباحث این نوشتار، چنین است: تفسیر قرآن، سلاحی برنده در تبلیغ امامت، جایگاه امامت، امامت در عینیت جامعه، رحمت الهی بر مردم، امانت الهی، نعمت الهی، لزوم پیوند با امام، تحقق عینی رسالت در آینه ولایت، محوری استوار، مرجعیت دینی و علمی، مشعلهای جاوید، امام و مسائل اقتصادی و …
روشهای امام صادق علیه السلام در تفسیر قرآن
امام صادق (ع) بنیانگذار مکتب جعفری از سلسله تبار محمدی مهبط وحی قرآنی، روایات تفسیری قابل توجهی را از خود به یادگار گذاشته اند – که در صورت صحیح بودن اسناد – تأثیر شایسته و بایستهای در فهم مراد خداوند باریتعالی دارد. صادق آل محمد (ع) در سخنان گوهربار خود بسته به ظرفیت شنونده و فضای حاکم، با روشهای گوناگونی قرآن را تفسیر و تبیین نمودهاند، این امام همام گاه معنای لغوی واژگان را بیان نموده و گاه با بیان مصداق یا جری و تطبیق، پرده از ابهام آن برداشتهاند. ایشان آن جا که لازم است، استدلال عقلی را به کار میگیرند و در پارهای موارد با تمثیلی زیبا مشکلترین مطالب را با زبانی ساده بیان میکنند. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی گذرا به روایات تفسیری امام صادق (ع) گوشهای از این روشها را به تصویر بکشد.
اخلاق در قرآن 23
حضرت استاد صدیقی روز شنبه از ساعت 16:30 الی 17:30 به تفسیر قرآن با موضوع «اخلاق در قرآن» در مدرس 2 حوزه علمیه امام خمینی (ره) پرداختند که مشروح آن در ذیل آمده است.
تفسیر سوره لقمان 14
چهاردهمین جلسه درس تفسیر آیت الله اخوان با موضوع «تفسیر سوره لقمان» روز چهارشنبه از ساعت 11 لغایت 12 در حسینیه امام رضا علیه السلام برگزار گردید که مشروح آن تقدیم حضور می گردد.
نقد دیدگاه علامه شوشتری در جعلی بودن برخی روایات تفسیر…
عمل تفسير با استناد به «منابع تفسير» انجام میپذیرد. مراد از منابع تفسير، امورى است كه شناختهای لازم درباره معنا و مراد آيات را در اختيار مفسّر قرار میدهد. يكى از مهمترین منابع تفسيرى، روايات منقول از اهلبیت (ع)، و يكى از منابع در اين باب، تفسير منسوب به امام حسن عسكرى (ع) میباشد. اين مقاله به بررسى و نقد آراى علّامه شوشترى درباره نمونههایی از روايات منقول در تفسير مذكور میپردازد و نشان میدهد ادلّه مورد استناد ايشان براى اثبات مجعول بودن اين روايات ـ از قبيل انفراد نقل روايت در منبع شيعى تفسير منسوب به امام حسن عسكرى (ع) و عدم نقل آن در منابع عامه، ظهور بدوى روايت، مفاد صدر روايت بدون توجه به آنچه در ذيل آن آمده و استبعاد محتواى روايت ـ گرچه ظن به صدور اين روايات را كاهش میدهد، اما نمیتواند مجعول بودن آنها را به اثبات رساند و دستمايه اين مدعا قرار گيرد كه تفسير منسوب به امام حسن عسكرى (ع) سرتاسر مجعول است.
اعراب القرآن 18
درس «اعراب القرآن» استاد خانی روز سه شنبه از ساعت 15 الی 16 در مدرس 2 حوزه علمیه امام خمینی (ره) برگزار شد که مشروح آن تقدیم حضور می گردد.
سند تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع)
تساب تفسیر امام حسن عسکری (ع) در بین علما، همواره محل بحث و اختلافنظر بوده است. یکی از دلایل مهم مخالفان این تفسیر، ضعف سند آن است. مقاله حاضر با تحلیل سند این تفسیر و بررسی دیدگاههای مختلف در این زمینه، در صدد بررسی انتساب این تفسیر است. تحلیل سند تفسیر نشان میدهد که برخی از افراد سلسله سند که شامل استرآبادی و راویان این تفسیر میشود، مجهولالحالاند؛ از اینرو، سند تفسیر ضعیف است و انتساب این تفسیر به امام حسن عسکری (ع) ممکن نیست. در این بین، تنها راه ممکن در اعتبار بخشیدن به آن، استناد به اعتماد شیخ صدوق به این تفسیر و راویان آن است
اخلاق در قرآن 22
«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ» «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ وَ الصَّلَاةُ عَلَى سَيِّدِ النَّبِيِّينَ أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّةُ مَولَانَا بَقِیَّةِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ أَرْوَاحُنَا فِدَاهُ وَ عَجَّلَ اللَّهُ تَعالی فَرَجَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَى أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِينَ إلی یَومِ الدّینِ». به فضل حضرت حق (جلّ و علا) و عنایات […]
تفسیر سوره لقمان 13
سیزدهمین جلسه درس تفسیر آیت الله اخوان با موضوع «تفسیر سوره لقمان» روز چهارشنبه از ساعت 11 لغایت 12 در حسینیه امام رضا علیه السلام برگزار گردید که مشروح آن تقدیم حضور می گردد.
اعراب القرآن 17
درس «اعراب القرآن» استاد خانی روز سه شنبه از ساعت 15 الی 16 در مدرس 2 حوزه علمیه امام خمینی (ره) برگزار شد که مشروح آن تقدیم حضور می گردد.
اعراب القرآن 16
درس «اعراب القرآن» استاد خانی روز سه شنبه از ساعت 15 الی 16 در مدرس 2 حوزه علمیه امام خمینی (ره) برگزار شد که مشروح آن تقدیم حضور می گردد.
