دلسوزی، روح حاکم بر تربیت
سوال: مرز دلسوزی و جدّی بودن پدر و مادر برای بچّه‌ها کجا است؟ ما چگونه این مرز را تعیین کنیم که نه بیش از حد دلسوز باشیم و به ما بگویند بچّه را لوس می‌کنید، و نه خیلی جدّی باشیم که روحیّه‌ی آن‌ها را اذیّت کنیم؟ جواب: به نظر می‌آید جدیّت هم خیلی مواقع […]
ریشه یابی و حلّ مشکل
سؤال: من دختری یک سال و هفت ماهه دارم که مدّتی است کنار ناخن‌های دست و پایش را می‌کَنَد و بعضی وقت‌ها زخم می‌شود. هر چقدر حواس او را پرت می‌کنم و با او بازی می‌کنم، به محض این‌که یک لحظه غفلت کنم، دوباره این حالت را انجام می‌دهد. همچنین او وابستگی خیلی شدیدی به […]
استفاده از رفتار جایگزین
سؤال: در رابطه با نحوه از پوشک گرفتن بچّه‌ها و این که چه کنیم که خودشان در این زمینه همکاری کنند، لطفاً توضیحاتی ارائه بفرمایید. جواب: هر عادتی که برای بچّه‌ها بخواهد تغییر کند، باید رفتاری برای جایگزین آن تبیین کنیم. تا قبل از گرفتن فرزندمان از پوشک، او هر وقت که مایل بوده آزادانه […]
مهمان بودن در اتاق والدین
سؤال: سنّ مناسب برای جدا خوابی فرزندان از والدین چه زمانی است؟ با توجّه به این‌که برخی از کارشناسان سنّ یک و نیم سالگی و بعضی‌ها پنج سالگی را برای جدا خوابی مناسب می‌دانند، از نظر علمای تعلیم و تربیت، آیا قدر متیقّنی برای این موضوع وجود دارد؟ جواب: اصل بر این است که بچّه […]
خواب کودکان
سؤال: من یک شیر‌خوار 15 ماهه دارم که شب‌ها خیلی دیر وقت می‌خوابد. ما به خاطر شغل همسرم شب‌ها مجبور هستیم دیر وقت بخوابیم؛ او هم عادت کرده که مثل ما بخوابد. چه کار کنم که فرزندم در ساعت ده به خواب رود؟ جواب: می‌دانید که بچّه‌ها برای خوابیدن توجّهی به ساعت و زمان ندارند […]
هتک حرمت به آیات
سؤال: آیا ما می‌توانیم بر روی جلد دفترهای بچّه‌ها از تصاویری استفاده کنیم که همراه با آیه و احادیث باشد؟ جواب: ما نباید حتی المقدور از این تصاویر استفاده کنیم؛ چراکه ممکن است به آیات و روایات هتک حرمت شود. امّا برخی از آیات الهی هستند که اگر تصویرگری شوند، پیام خوبی را به مخاطب […]
نقش بازپُرس را بازی نکنیم!
سؤال: پسر من دوّم دبیرستان است. ما مایل هستیم از کارهای او، وضعیت تحصیلی و ارتباط با دوستانش آگاه شویم، ولی ایشان به هیچ وجه اجازه‌ی چنین آگاهی را نمی‌دهد. چگونه با او برخورد کنیم؟ جواب: بچّه‌ها وقتی به سنّ نوجوانی می‌رسند، زیاد مایل نیستند که پدر و مادر نقش بازپرس را بازی کنند؛ […]
بی توجّهی به کودک
سؤال: کودک دو ساله و نیمه‌ای دارم که به خاطر هر چیز کوچکی زود قهر می‌کند و به اتاق خود می‌رود. چگونه با او برخورد کنم؟ جواب: اگر کودک بی‌دلیل قهر کرد، پدر و مادر نباید خیلی به او توجّه کنند؛ بلکه بگذارند هر کاری را که می‌خواهد انجام دهد و مطمئن باشند که […]
تاثیر عوامل محیطی بر روی رفتار فرزندان
سؤال: من یک پسر هشت سالهای دارم که با کوچک‌ترین مشکلی که برای او پیش می‌آید، گریه می‌کند و نمی‌تواند از حق خود دفاع کند؛ مثلاً وقتی ما با او صحبت می‌کنیم یا علّت کارهایش را می‌پرسیم، او فقط گریه می‌کند. در صورتی که خواهر 11 ساله و برادر شش ساله‌اش این مشکل را ندارند. […]
مهندسی فرهنگی
سؤال: به نظر من کارتون‌هایی که در صدا و سیما پخش می‌شود و بعد تصویر شخصیت‌های آن روی دفاتر بچّه‌ها نقش می‌بندد، اصلاً مناسب نیستند؛ زیرا وقتی کودک جذّب آن‌ها می‌شود، دیگر به الگو‌ها و نمادهای خود توجّهی ندارد. ما در ابتدا باید جلوی بخش این‌گونه برنامه‌ها را بگیریم و بعد درباره‌ی تصاویر لوازم التحریر […]
راه‌های ایجاد رغبت در بچّه‌ها
سؤال: نوه‌ی دو و نیم سالهای دارم که موقع غذا خوردن خیلی بازیگوش است و من به هر نحوه‌ی که شده است می‌خواهم به او غذا دهم؛ امّا عروس و پسر من مخالفت می‌کنند و می‌گویند او را رها کنید خود! وقتی گرسنه شد، مجبور می‌شود که بیاید و غذا بخورد. شما تا چه حد […]
دلیل زیاد شیر خوردن کودک
سؤال: فرزند یک سالهای دارم که زیاد شیر می‌خورد. چگونه باید با این مشکل برخورد کنم؟ جواب: کودکان ممکن است به چند دلیل زیاد شیر بخورند: الف. تغذیه‌ی نامناسب آن‌ها در شب مادران باید به شام خوردن بچّه‌ها خیلی توجّه داشته باشند. ما همیشه در اولیت بندی تغذیه می‌گوییم: اوّل صبحانه، دوّم شام و سوم […]
نیاز به جلب توجّه در کودکان
سؤال: من یک دختر یک سال و نه ماهه دارم و با توجّه به این‌که من فرهنگی و شاغل هستم، فرزندم را گاهی وقت‌ها به خواهرم می‌سپارم و به سر کار می‌روم. در سالهای قبل سه روز در هفته به مدرسه می‌رفتم، ولی امسال دو روز می‌خواهم به مدرسه بروم؛ از صبح تا ظهر. دختر […]
رفتار نامناسب والدین
سؤال: چرا برخی از بچّه‌ها می‌ترسند که با دیگران ارتباط برقرار کنند یا حق خود را از آن‌ها بگیرند؟ جواب: شاید یک دلیل آن، رفتار پدر و مادرها باشد. گاهی اوقات والدین این نگرانی را در وجود بچّه‌ها ایجاد می‌کنند. مثلاً مادر می‌گوید: در مهد کودک پسرها شلوغ هستند و تو را اذیّت می‌کنند؛ یک […]