برچسب: امیرالمؤمنین علیه السلام

اجداد داعش

برگرفته از کتاب «الکامل فی التاریخ» جزء 8 ص 96

غدیریه صابر همدانی

اسدالله صنيعيان متخلّص به «صابر»، فرزند محمّدهادي در سال 1282 ه‍ . ش در شهر همدان متولّد شد.
تحصيلات ابتدايي را در همان جا به پايان رسانيد و در سنّ 17 سالگي شروع به شعر گفتن کرد. در سال 1303 ه‍ . ش براي اوّلين بار به تهران آمد و پس از دو ماه توقّف به زيارت حضرت ثامن الائمّه علیهم السلام مشرّف شد و در اين سفرِ يک ماه و نيمه، در اکثر محافل ادبي مشهد حضور يافت. پس از آن به تهران بازگشت و در وزارت جنگ مشغول به کار شد.
او كه در انجمن‌هاي ادبي «ايران»، «حکيم نظامي» و «فرهنگ»، عضويت داشت، در شعر از سبک هندي پيروي مي‌كرد. وي اهل شب‌زنده‌داري بود و اغلب اشعار خود را در شب‌ها مي‌سرود و تا آخر عمر، مجرّد زيست.
صابر در روز عيد فطر سال 1375 ه‍ . ق (22 ارديبهشت 1335 ه‍ . ش) دار فاني را به سوي ديار باقي ترك گفت، در امام‌زاده‌ عبدالله چهره بر خاك شهر ري نهاد. اميد که سنگ قبر خوش‌خطّ فرسوده‌اش به سنگ مزاري ارزنده‌تر تبديل شود.
از طبع سرشار و مضمون‌ياب او، «ديوان صابر همداني» به يادگار مانده كه به كوشش و مقدّمه‌ي کيوان سميعي منتشر شده است. امروزه دیوان او به راحتی یافت نمی شود. باشد که شاهد تجدید چاپ دیوان وی به همراه یکی دو شعری که در دیوانش نیست باشیم.
شعر زیر قصیده ای است در باب غدیر که به ذکر مصائب قمر بنی هاشم علیه السّلام می انجامد و در دیوانش آمده است.

غدیریه سروش اصفهانی

يكي از ديوان‌هايي كه در سال‌هاي اخير در بازار نشر، به سبب کم یابی و نایابی، قيمتی گزاف پيدا كرده است، دو جلدي ديوان سروش اصفهاني است که اگر يافت شود، حدوداً قیمتش با بهای نيم‌سکّه برابری دارد.
بگذريم؛ ميرزا محمّدعلي‌خان متخلّص به «سروش» و ملقّب به شمس الشّعرا، فرزند قنبرعلي سدهي اصفهاني است كه در حدود 1228 ه‍ . ق در قريه‌ي همايون‌شهر (سده يا خميني‌‌شهر) متولّد شد.
از كودكي آثار نبوغ شاعري در وي نمايان بود و با وجود اين كه پدرش او را به مكتب نفرستاد و از خطّ و سواد ‌بهره‌اي نداشت، آيات موهبت الهي در وي پيدا بود و هنوز به سنّ بلوغ نرسيده، اشعار آب‌دار مي‌ساخت.
حدود سال 1243 ه‍ . ق از سده به شهر رفت و به راه‌نمايي برخي خيرخواهان به محضر سيّدمحمّدباقر بيدآبادي اصفهاني (متوفّي 1260 ه‍ . ق) راه يافت و در اندك‌مدّتي پا به دايره‌ي شهرت گذاشت. در سال 1247 ه‍ . ق به گلپايگان رفت ولي چندان مكث نكرد و راهي تهران شد.
او كه در سال 1270 ه‍ . ق به لقب شمس الشّعرايي و در 1272 ه‍ . ق به لقب خاني شناخته شده بود، در سال 1285 ه‍ . ق در سنّ 57 سالگي درگذشت. جنازه‌اش را از تهران به قم منتقل كردند و در آن ديار به خاک سپردند.
«ديوان شمس‌الشّعرا سروش اصفهاني» در دو جلد با مقدّمه‌ي جلال‌الدّين همايي و به تصحيح محمّدجعفر محجوب منتشر شده است. مثنوي روضة الاسرار، مثنوي ارديبهشت‌ و شمس المناقب بخش‌هايي از عناوين آثار اوست.
يكي از اشعار غديريّه‌ي او شعر ذيل است كه در ديوان وي در مجلّد اوّل در صفحه‌ي 422 و 423 آمده است. چهار بيت پایانی در مدح پادشاه است كه در این مقال حذف شد.

غدیریه سرابی خراسانی

سیّد مصطفی سرابی خراسانی از فضلا و ادبا و واعظان مشهد بود. در ديوانش زير تمثال او عبارت «گوينده‌ي مذهبي راديو» ديده مي‌شود.
سال تولّدش معلوم نیست ولی در تابستان 1350 شمسي بدرود حیات گفت و جنازه‌اش از تهران به مشهد مقدّس منتقل شد امّا ننوشته‌اند كه در كجاي مشهد به خاك آرميد.
يكي از فرزندان او دکتر سیّد ضیاءالدّین سجّادی (مصحّح ديوان خاقاني) است و فرزند ديگرش رضا سجّادی اوّلین گوینده و دوبلور سازمان صدا و سیما بود.
دو كتاب «صد سال شعر خراسان» و «مشاهير مدفون در حرم رضوي» از او نام برده و نمونه شعر نقل كرده‌اند. «ديوان سرابي» كه كتاب مختصري است در سال 1332 در تهران توسّط شركت سهامي طبع كتاب در قطع رقعي و در 76 صفحه منتشر شد. اميد كه ديوانش با فصل‌بندي مناسب و بازنگري و مقدّمه‌اي خوب تجديد چاپ شود.
سومین شعر اين كتاب كم‌حجم همين قصیده‌اي است كه ملاحظه مي‌كنيد. اين شعر البتّه با تغييرات كمي در واژگان و یک بیت اضافه که در دیوان نیست در کتاب «غدیر در شعر فارسی» كه به اهتمام مهدي آصفي جمع‌آوري شده موجود است. این نقل طبق دیوان سرابی است ولی آن بیت افزوده با * مشخّص شده است:

درآمدی بر نهج البلاغه – جلسه هفدهم

حجت الاسلام کاشانی روز جمعه مورخ 27 مرداد 1396 در ادامه سلسله جلسات «درآمدی بر نهج البلاغه» به موضوع «نفاق – حکمت 45 نهج البلاغه» پرداختند که مشروح این جلسه تقدیم می شود.

غدیریه میرزا ابوالحسن شیرازی «خرّم»

ميرزا ابوالحسن شيرازي متخلّص به خرّم كه صدرالشّعرا لقب داشته از شاعران عصر قاجار و هم‌دوره با ناصرالدّين شاه است.
پيش‌تر دو چاپ از ديوان او كه گويا هر دو در بمبئي بوده انجام يافته ولي در سال‌هاي اخير يعني 1388 محسن حافظي، آن دو نسخه را با هم مقابله كرده و انتشارات صائب در تهران آن را منتشر ساخته است. قطع كتاب، وزيري و صفحاتش به 600 صفحه مي‌رسد.
فصل‌بندي موضوعي از مزاياي تصحيح اخير است. در اين كتاب، فصل اشعار عاشورايي مجزّاست. «خرّم» در حوزه‌ي شعر عاشورايي، منظومه‌اي بلند نيز دارد كه از لحاظ وزن عروضي مطابق با شاهنامه‌ي فردوسي است كه مرثيه‌ي شهداي كربلا هم در لابه‌لاي اين منظومه ديده مي‌شود.
در اين فرصت به غديريّه‌اي از او مي‌نگريم. قصيده‌اي است كه تشبيب دارد و گريزش به موضوع غدير است.

غدیریه آذر خراسانی

غلام‌رضا آذر حقيقي فرزند محمّدولي متخلّص به «آذر» در سال 1280 ه‍ . ش در قريه‌ي كاهو از بلوك گلمكان در هشت فرسنگي مشهد متولّد شد.
«آذر» طبعي روان داشت و در ساختن نوحه‌هاي سينه‌زني داراي مهارت بود؛ از اين رو در مدايح و مراثي آل عصمت علیهم السلام آثار بسياري دارد. مجموعه اشعار و نوحه‌هايش در زمان حیات در 5 مجلّد و در قطع رقعی انتشار يافت و بارها تجديد چاپ شد.
تجمیع و تدوین اشعار او با عنوان «دیوان آذر خراسانی» به اهتمام سيّد محمّد رستگار و با حواشی و مقدّمه‌ي جواد هاشمي «تربت» توسّط انتشارات آرام دل در دست اقدام است.
وي در روزهای آغازین فروردين 1360 ه‍ . ش دار فاني را به سوي ديار باقي وداع گفت و بدنش در حرم حضرت ثامن الائمّه علیه السلام در صحن آزادي به خاک سپرده شد.
قصیده ی ذیل در وزن دوری «مستفعلن فعلولن» با موضوع غدیر از غدیریّه‌هایی است که کم تر دیده و شنيده شده است؛ البتّه اگر شاعر در همه‌ي ابيات، مثل بيت دوم، قافيه‌ي دروني را رعايت مي‌كرد، شعر، موفّق‌تر جلوه مي‌كرد.

غدیریه آتش اصفهانی

میرزا حسن و به نقلي محمّدحسن مشهور به آتش اصفهانی از شاعران قرن 13 و 14هـ ق است.
سال تولّدش را 1284 يا 1386 قمری و زادگاهش را اصفهان نوشته‌اند. شاعري را با تخلّص «بي‌نوا» شروع كرد و در سال‌هاي 1320 تا 1330 به «آتش» تغییر داد. سرانجام در 21 ماه رجب 1349ق برابر با 1309ش لب از نوا بست و در گوشه‌ای از تخت فولاد آشیان گزید. سراغ قبر او را در تكيه‌ي فاضل سراب يا همان تكيه‌ي «ملّا‌مهدي جويباره‌اي» بايد گرفت.
دیوانش دوبار در سال های 1321 و 1338 به تصحیح استاد جلال‌الدّين همايي چاپ شد ولي در گذر زمان، كم‌ياب شد و قيمت بالا پيدا كرد تا اين كه در سال 1391 با تصحيح جواد هاشمي «تربت» منتشر شد. این اثر در سال 1395 نیز توسّط انتشارات محمل تجدید چاپ شده است. در اين تصحيح، مقدّمه‌ی استاد همايي عيناً مشهود است. سجّاد رسولی نیز بعد از تصحیح فوق، با تصحيح دیگری، این دیوان را توسّط انتشارات اقبال منتشر ساخت.
قصيده‌ي ذيل كه از اشعار علوي اوست و كم‌تر ديده شده تقديم مي‌شود؛ اگر همه‌ي شعر را نمي‌خوانيد، فرصت خواندن اين دو بيت را از دست ندهید.