تأملی در مکتب علمی – آموزشی صادق اهل بیت علیهم السّلام

برای همه آنان که به نظام های موفق علمی آموزشی می اندیشند مطالعه و بررسی مدرسۀ امام صادق علیه ‌السلام از اهمیت ویژه ای برخوردار است و امروز جامعه اسلامی، در راستای یافتن یک نظام تربیتی آموزشی، به درک مشخصات این مکتب سخت نیازمند است.

در اینجا پرسش هایی از این دست مطرح می‌شود که آیا می توان مبانی هدف ها، روش ها و ویژگی های یک نظام آموزشی را از بررسی حیات امام صادق علیه‌السلام به دست آورد؟ نگارنده بر این باور است که ضمن امکان استحصال چنین نظامی برای کشف ابعاد و ویژگی های این مدرسه گویا ترین اسناد روایات وارده از خود امام ششم است، هرچند تبیین حقیقت مورد نظر فراتر از حد یک مقاله است.
نویسنده کوشیده است با استناد به این روایات، شمایی از خصوصیات مدرسه را بازگو نماید. تعریف علم، هدفمندی آن، نوع گزینش استاد و دانشجو و جامعیت این مدرسه، اولویت ها و برآیند آموزشی آن، از نکاتی است که در این نوشته مورد توجه قرار گرفته اند.

بررسی ادله ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه 22

بحث ما راجع به روایات مادر امام زمان عجل الله تعالی فرجه و پاسخ به اشکالاتی است که به روایت بشر نخاس وارد شده است. مشکل سندی روایت بشر نخاس، یکی از شبهاتی است که بعضی گفته اند. عده ای که روایت را زیر سوال می برند، مستندشان ضعف محمد بن بحر شیبانی است، چون ایشان را رمی به غلو نموده اند. در نوشتار قبلی تا حدودی معنای غلو را از دیدگاه خودمان و از دیدگاه دگراندیشان(عامه) تبیین کردیم و بعد نظرات بزرگان مان را در مورد افرادی که رمی به غلو شده اند، مطرح نمودیم تا معلوم شود که ظاهراً [ رمی به غلو] مرزبندی نشده است. لذا خیلی از شخصیت های ما را به صرف اتهام به غلو، متهم کرده اند.

در ادامه نیز به نظرات برخی دیگر از بزرگان و بیان روایاتی در این باب می پردازیم.

بررسی ادله ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه 20

بحث ما راجع به روایات مادر امام زمان عجل الله تعالی فرجه و پاسخ به اشکالاتی است که به روایت بشر نخاس وارد شده است. مشکل سندی روایت بشر نخاس، یکی از شبهاتی است که بعضی گفته‌اند. به همین جهت ما در مقام بررسی سندی روایت مذکور برآمدیم تا صحت و سقم اشکال را بررسی نماییم.

بررسی ادله ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه 15

موضوع بحث ما روایت سعدبن عبدالله اشعری بود. گفتیم که بعضی از معاصرین، اشکالاتی را بر این روایت وارد کرده و مدعی هستند که به استناد این اشکالات، روایت سعدبن عبدالله اشعری، جعلی و موضوع است. در جلسات قبل، پاره ای از اشکالات را بیان نموده و جواب دادیم. اکنون برخی دیگر از اشکالات وارده را ذکر کرده و سپس جواب می‌دهیم.

بررسی ادله ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه 11

یکی از شبهاتی که با هدف سست کردن اعتقادات شیعه از سوی برخی رسانه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای به خصوص رسانه‌هایی که از طرف وهابیت راه اندازی شده است، مطرح می‌شود، اصل تولد حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه است. موضوع ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه از اختصاصات شیعه نمی باشد، بلکه بسیاری از بزرگان اهل سنّت هم به داشتن فرزندی برای امام حسن عسگری علیه السلام اعتراف داشته‌اند. ادله و روایات بسیاری در حد استفاضه و تواتر برای اثبات ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه وارد شده است که این اعتقاد را یقینی می سازد و حتی ما را از بررسی سندی روایات، بی نیاز می سازد.

در این نوشتار در ذیل روایت بیست و دوم به بحثی در مورد مادر امام زمان عجل الله تعالی فرجه می پردازیم.

وصیّت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم به وصیّت خدای متعال 1

مرحوم کلینی با سلسله‌ی سند خود از امام کاظم (ع) روایت کرده که فرمود: به ابی عبدالله (ع) (امام صادق) عرض کردم: مگر امیر المؤمنین (ع) نویسنده‌ی وصیّت رسول خدا (ص) نبود در حالی که رسول خدا (ص) به او املاء می‌فرمود و جبرئیل امین و ملائکه‌ی مقرّبین، شاهد بودند؟ امام صادق (ع) سکوتی طولانی […]

تغذیه مناسب

سوال: پسر چهار ساله‌ی من تحرّک خیلی بالایی دارد  و گاهی اوقات حرکات خشونت آمیز از خود نشان می‌دهد و ما را می‌زند. چه راهکاری را برای مقابله با او توصیه می‌کنید؟ جواب: بنده ابتدا علّت این مشکل را در قالب چند نکته تحلیلی بیان می‌کنم  و سپس راهکارهایی را خدمت این پدر بزرگوار ارائه […]

فرايند آگاهی شيعيان از علم غیب امامان – سید عبدالحمید ابطحی

 این که محیط اجتماعی، حقایق معارف دینی را به تدریج درک می کند، امری روشن است؛ به تعبیر دیگر تلقی جامعه از دین، امری   تاریخی است. این روند را در موضوعات مختلف می توان پی گیری کرد. نوشتة حاضر نشان می دهد که اطلاع از غیب در جامعة جاهلی، به ملائک یا جن منحصر بوده است؛ از این رو نبی اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در آغاز دعوت با این پرسش مواجه می شدند که چرا مَلَک نیستند و یا متهم به جادوگری و کهانت می شدند؛ تا این که در اثر کثرت آیات و معجزات، نبوت ایشان پذیرفته شد و در نتیجه، آگاهی از غیب ـ در نظر جامعه ـ به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم منحصر شد. این زمینة تاریخی موجب شد امیرالمؤمنین علیه السلام نیز در اخبارات غیبی خود، به ویژه در ایام خلافتشان، با اتهام های دعوی نبوت، علم غیب و کهانت مواجه شوند. این مشکل، در طول دوران امامت برقرار بود؛ اما در میان شیعه، تحقق بسیاری از پیش بینی های امیرالمؤمنین علیه السلام زمینه را آماده کرد تا شیعیان با مقولة امکان آگاهی از غیب ـ بدون کهانت و نبوت ـ آشنا شوند . ائمه علیهم السلام این موضوع را به تدریج به شیعیان آموزش دادند.[1]

عبادت‌های تمرینی

سوال: آیا قبل از سن تکلیف  باید بچّه‌ها را به روزه‌ی کله گنجشکی یا عبادت های دیگر مجبور کرد؟ جواب: خیر! ما نمی گوییم که پدر و مادر باید بچّه‌ها را به انجام عبادت‌های تمرینی مجبور کنند؛ بلکه باید زمینه را برای انجام این اعمال آماده سازند.  عبادت‌های تمرینی توصیه‌ی اهل بیت علیهم السلام این […]

گفتگوی والدین با معلّم

سؤال: دختر من سال سوّم ابتدایی است. او در سال گذشته نمرات خوبی داشت ولی امسال نمراتش به شدّت اُفت کرد. این مشکل با تولّد فرزند دوّمم هم‌زمان شده است؛ با این‌که ما در خانه به او کاری نداریم و به او مسئولیتی نمی‌سپاریم. معلّم امسال دخترم یک دانشجو است که چند هفته یک بار […]

تشییع بدن مطهر حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها 2

شیخ طوسی از امام صادق علیه السلام روایت کرده: نخستین تابوتی که در اسلام ساخته شده است تابوت فاطمه (ع) است. در زمان رحلتش، شکوه کرد و به اسماء فرمود: من لاغر شده‌ام و گوشتم از تنم رفته است، آیا چیزی نیست که تنم را بپوشاند؟ اسماء گفت: من حبشی‌ها را دیده‌ام که چیزی می‌سازند، […]