ویژگی‌های امامان عم «شناخت امام»
با توجّه به حدیث معروف – «هر کس امام زمان خود را نشناسد، چنانچه بمیرد به مرگ جاهلیّت مرده است»- این شناخت چه ویژگی‌هایی دارد و چگونه حاصل می‌شود؟
تعداد امامان
به چه دلیل امامان دوازده نفرند؟ موضع اهل سنّت در این باره چیست؟
ضرورت تعیین جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
چه ضرورتی داشت که پیامبر (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) کسی را به عنوان جانشین خود تعیین و معرّفی نماید؟
غدیر خم رویگردانی مردم
اگر جانشینی حضرت علی (علیه السّلام) در روز غدیر اعلام گردیده بود، چرا مردم از آن حضرت روی گردان شدند و در جریان سقیفه کسی در این باره چیزی نگفت؟
امام علی و غدیر خم
. اگر حضرت علی (علیه السّلام) در روز غدیر برای خلافت نصب شده بودند، چرا برای اثبات حقّ خود به آن استناد نکردند؟
امامت در نگره قرآنی امام کاظم علیه السلام
در این مقاله، زوایایی از امامت، در نگاه امام موسی بن جعفر (ع) و با توجه به تفسیر آیاتی از قرآن کریم، تبیین می‌گردد و تفسیر قرآن کریم توسط ائمه اطهار (ع) سلاحی برنده در تبلیغ امامت معرفی می‌شود. برخی از مباحث این نوشتار، چنین است: تفسیر قرآن، سلاحی برنده در تبلیغ امامت، جایگاه امامت، امامت در عینیت جامعه، رحمت الهی بر مردم، امانت الهی، نعمت الهی، لزوم پیوند با امام، تحقق عینی رسالت در آینه ولایت، محوری استوار، مرجعیت دینی و علمی، مشعل‌های جاوید، امام و مسائل اقتصادی و …
واقعه غدیر از دیدگاه اهل سنت
. یکی از دوستان سنی می‌گفت: پیامبر (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) در روز غدیر حضرت علی را برای خلافت بعد از عثمان معرّفی کردند، نه خلیفه‌ی اوّل بعد از خودشان. آیا این درست است؟
اهل سنّت و واقعه غدیر
بعضی از اهل سنّت می‌گویند ما مثل شما قضیه‌ی غدیر را قبول داریم، امّا شما سخنان پیامبر را به امامت تفسیر می‌کنید، در حالی که ما از آن دوستی می‌فهمیم. و ما هم علی (علیه السّلام) را دوست داریم و به او احترام می‌گذاریم. نظر شما در این باره چیست؟
تقیه در اسلام و فلسفه تقیه امام رضا علیه السلام با تکیه بر آیات و روایات
آیین مقدس اسلام یک آیین فطری است. مسألة أخذ میثاق که بارها در قرآن مجید (از جمله الحدید/8) وارد آمده، به همین نکته اشارت دارد. شایان ذکر آنکه، جمیع احکام شرع مقدس اسلام، اعم از احکام تکلیفی که بر اساس اقتضاء و تخییر جعل شده‌اند و احکام وضعی که قراردادهای الهی در زندگی عادی بشر می‌باشند، معالیل مصالح و مفاسد می‌باشند؛ یعنی اگر کسی واجبی از واجبات دینی را امتثال نماید، به مصلحتی عاجل یا آجل دست یابد و به عکس اگر انسان مکلفی از ارتکاب حرامی از محرمات شرعی باز ایستد، از مفسده‌ای دنیایی یا اخروی نجات یابد. در احکام وضعی نیز داستان از همین قرار است؛ یعنی اگر کسی مثلا از راه ازدواج شرعی تشکیل خانواده دهد و دارای اولادی گردد، به مصلحتی دست یافته باشد، لیکن اگر از راه هوای نفس رود و از شیطان پیروی نماید و از راه غیر مشروع صاحب اولادی گردد، گرفتار مفسده‌ای می‌شود. تقیه نیز که یکی از احکام شرع مقدس اسلام است، از این قانون مستثنا نمی‌باشد. چه اگر کسی در صورت وجوب تقیه بدان عمل نکند، به خود و دین اسلام زیان رساند و نیز اگر به تقیه عمل کند، به مصالح دست یابد و دین را از خطر برهاند. نویسندة مقاله در این جستار کوشش نموده تا حقیقت و ماهیت حکم تقیه که یکی از احکام دین مبین اسلام است، بیان نماید و تا حدودی به فلسفۀ این حکم اشارت کند و نقش معصومان (ع) و به خصوص امام رضا (ع) را در بیان و تبیین این حکم بسیار مهم الهی نشان دهد.
اهل سنّت و غدیر خم
آیا اهل سنّت مسأله‌ی غدیر را قبول دارند؟ اگر قبول دارند آن را چگونه توجیه می‌کنند و چه پاسخی برای آن وجود دارد؟
گونه‌های مقابله با فرقه‌های کج‌اندیش در سیره امام رضا علیه السلام
مسلمانان پس از رحلت رسول اعظم(ص) و با توسعه سرزمين هاي اسلامي به فرقه هاي گوناگون تقسيم شدند و به تدريج انحرافاتي در عقايد آنها پديدار شد. ائمه عليهم السلام که جانشينان رسول خدا(ص) در ميان امت اسلامي هستند، به مقابله با اين انحرافات پرداختند و در زمان هاي مناسب، عقايد نادرست ايشان را بيان فرموده، مطلب حق را ادا مي کردند. امام رضا(ع) که در دوران خلافت مأمون (از طرفداران مکتب اعتزال) در پايتخت زندگي مي کردند، با فرقه هاي مختلف مواجه بودند، از جمله آنها فرقه هاي واقفيه، غلات، متصوفه، معتزله،مجبره و مفوضه بودند که اين مقاله به بيان شيوه مقابله آن حضرت با اين فرقه ها پرداخته است.
غدیر خم و امامت امیرالمؤمنین علیه السلام
آیا غدیر خم دلیل بر امامت حضرت علی (علیه السّلام) است؟ شیعه چه دلیلی بر این مطلب دارد؟
مهدویت در واقفیه و موضع‌گیری امام رضا (ع)
با مطالعه تاریخ فرقه‌های اسلامی، می‌توان به این مطلب پی برد که همة آن فرقه‌ها در طول حیات فرهنگی و سیاسی خود با یکسری انشعابات روبه‌رو بوده‌اند. در این مقاله، به این مطلب پرداخته شده است که مذهب شیعة اثناعشری نیز همانند دیگر مذاهب اسلامی با انشعاباتی روبه‌رو بوده است. بیشتر آن گروه‌های انشعابی از جریان مهدویت، سوء استفاده نموده‌اند. یکی از موارد مهم آن انشعاب‌ها، فرقه واقفیه با ادعای مهدویت برای امام هفتم (ع) است. این جریان انحرافی در مدتی کوتاه، شبهاتی را در مسأله مهدویت پدید آوردند. از جانب دیگر امام رضا (ع) و برخی یاران آن حضرت، برابر این گروه به مبارزه برخاسته، شبهات آنان را به گونه‌ای مناسب پاسخ دادند و از فتنه‌انگیزی آنان جلوگیری نمودند.
بررسی انتقادهای ابن تیمیه بر آیه ولایت
مدرسه پربار و یقین آور ائمة اطهار (ع) همواره سیراب کنندة تشنگان معرفت بوده تا با حضور نزد این میراث گران بها، که در حقیقت میراث پیامبر خاتم (ص) است، برای مشکلات فکری خویش چاره ای جویند و به حقیقت ناب دست یابند. تبیین این مدرسه و تلاش برای شناساندنِ درست آن نیز وظیفة تمام کسانی است که بر درستی این راه و حقانیت این بزرگان آگاه اند. البته در این میان، برخی با وجود آفتاب، بیراهه پیموده اند و به جای آب، در پیِ سراب دویده اند و در انتها، هم چنان سرگردان اند. در این میان، ابن تیمیه، رهبر یک جریان فکری که ریشه های آن را می توان در میان برخی از گذشتگان نیز دید، به اظهار عقاید خاصی پرداخته که حجم فراوانی از آن مربوط به مبارزه با اندیشة شیعه است؛ به گونه ایی که برخی از علاقه مندانِ وی از صرف عمر ایشان در راه مبارزه با شیعه اظهار تأسف کرده¬اند. به نظر می رسد، ابن تیمیه به نحوی به مبارزه با مدرسة اهل بیت (ع) می پردازد و تمام توان خویش را در کم رنگ کردنِ این اندیشة ناب به کار می گیرد و چنان در این زمینه تندروی می کند که مدافعان امروزین او نیز در اثبات نداشتنِ عداوت و دشمنیِ ابن تیمیه با اهل بیت (ع) به نگاشتنِ کتاب می پردازند.[1] این نگاشته کلام ابن تیمیه را در مقابل آرایِ مرحوم علامه حلّی درباره آیة ولایت بررسی می کند و در پایان، اثبات خواهد کرد که انتقادهایِ ابن تیمیه بر کلام علامه حلی پذیرفته نیست.