درآمدی بر فلسفه اسلامی – جلسه پنجم

به همت موسسه قائم آل محمد علیهم الاسلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران،پنجمین جلسه «درآمدی بر فلسفه اسلامی» با حضور «حجت الاسلام بلندقامت» در حوزه علمیه امام موسی کاظم علیه الاسلام برگزار گردید، در این دوره به تدریس فلسفه در دوره مقدمات و سطح حوزه های علمیه که معمولا با خواندن بخش فلسفه از کتاب آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری شروع و بعد از کتاب بدایه الحکمة، با تدریس کتاب نهایة الحکمة پایان می یابد، پرداخته شد. اما کتاب شهید مطهری درعین دقت، بسیاری از مباحث و عناوین فلسفی را ندارد و مباحث موجود نیز بسیار اجمالی است به نحوی که برای ورود به مباحث گسترده کتاب بدایه الحکمة مناسب نیست. بنابر این لازم بود برای شروع تدریس کتاب بدایة الحکمة، تمامی مباحث فلسفی موجود در این کتاب به نحو اجمالی و بدون خواندن متن ارائه شود. برای رسیدن به این مقصود، مطالب همه مرحله ها و تقریبا همه فصول کتاب بدایة الحکمة در طی بیست جلسه ارائه شده است. به نظر می رسد آشنایی با مطالب بیان شده، فهم کتاب بدایة الحکمة را تسهیل می کند.
درآمدی بر فلسفه اسلامی – جلسه چهارم

به همت موسسه قائم آل محمد علیهم الاسلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران،چهارمین جلسه «درآمدی بر فلسفه اسلامی» با حضور «حجت الاسلام بلندقامت» در حوزه علمیه امام موسی کاظم علیه الاسلام برگزار گردید، در این دوره به تدریس فلسفه در دوره مقدمات و سطح حوزه های علمیه که معمولا با خواندن بخش فلسفه از کتاب آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری شروع و بعد از کتاب بدایه الحکمة، با تدریس کتاب نهایة الحکمة پایان می یابد، پرداخته شد. اما کتاب شهید مطهری درعین دقت، بسیاری از مباحث و عناوین فلسفی را ندارد و مباحث موجود نیز بسیار اجمالی است به نحوی که برای ورود به مباحث گسترده کتاب بدایه الحکمة مناسب نیست. بنابر این لازم بود برای شروع تدریس کتاب بدایة الحکمة، تمامی مباحث فلسفی موجود در این کتاب به نحو اجمالی و بدون خواندن متن ارائه شود. برای رسیدن به این مقصود، مطالب همه مرحله ها و تقریبا همه فصول کتاب بدایة الحکمة در طی بیست جلسه ارائه شده است. به نظر می رسد آشنایی با مطالب بیان شده، فهم کتاب بدایة الحکمة را تسهیل می کند.
درآمدی بر فلسفه اسلامی – جلسه سوم

به همت موسسه قائم آل محمد علیهم الاسلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران،سومین جلسه «درآمدی بر فلسفه اسلامی» با حضور «حجت الاسلام بلندقامت» در حوزه علمیه امام موسی کاظم علیه الاسلام برگزار گردید، در این دوره به تدریس فلسفه در دوره مقدمات و سطح حوزه های علمیه که معمولا با خواندن بخش فلسفه از کتاب آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری شروع و بعد از کتاب بدایه الحکمة، با تدریس کتاب نهایة الحکمة پایان می یابد، پرداخته شد. اما کتاب شهید مطهری درعین دقت، بسیاری از مباحث و عناوین فلسفی را ندارد و مباحث موجود نیز بسیار اجمالی است به نحوی که برای ورود به مباحث گسترده کتاب بدایه الحکمة مناسب نیست. بنابر این لازم بود برای شروع تدریس کتاب بدایة الحکمة، تمامی مباحث فلسفی موجود در این کتاب به نحو اجمالی و بدون خواندن متن ارائه شود. برای رسیدن به این مقصود، مطالب همه مرحله ها و تقریبا همه فصول کتاب بدایة الحکمة در طی بیست جلسه ارائه شده است. به نظر می رسد آشنایی با مطالب بیان شده، فهم کتاب بدایة الحکمة را تسهیل می کند.
درآمدی بر فلسفه اسلامی – جلسه دوم

به همت موسسه قائم آل محمد علیهم الاسلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران،دومین جلسه «درآمدی بر فلسفه اسلامی» با حضور «حجت الاسلام بلندقامت» در حوزه علمیه امام موسی کاظم علیه الاسلام برگزار گردید، در این دوره به تدریس فلسفه در دوره مقدمات و سطح حوزه های علمیه که معمولا با خواندن بخش فلسفه از کتاب آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری شروع و بعد از کتاب بدایه الحکمة، با تدریس کتاب نهایة الحکمة پایان می یابد، پرداخته شد. اما کتاب شهید مطهری درعین دقت، بسیاری از مباحث و عناوین فلسفی را ندارد و مباحث موجود نیز بسیار اجمالی است به نحوی که برای ورود به مباحث گسترده کتاب بدایه الحکمة مناسب نیست. بنابر این لازم بود برای شروع تدریس کتاب بدایة الحکمة، تمامی مباحث فلسفی موجود در این کتاب به نحو اجمالی و بدون خواندن متن ارائه شود. برای رسیدن به این مقصود، مطالب همه مرحله ها و تقریبا همه فصول کتاب بدایة الحکمة در طی بیست جلسه ارائه شده است. به نظر می رسد آشنایی با مطالب بیان شده، فهم کتاب بدایة الحکمة را تسهیل می کند.
درآمدی بر فلسفه اسلامی – جلسه اول

به همت موسسه قائم آل محمد علیهم الاسلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران،اولین جلسه «درآمدی بر فلسفه اسلامی» با حضور «حجت الاسلام بلندقامت» در حوزه علمیه امام موسی کاظم علیه الاسلام برگزار گردید، در این دوره به تدریس فلسفه در دوره مقدمات و سطح حوزه های علمیه که معمولا با خواندن بخش فلسفه از کتاب آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری شروع و بعد از کتاب بدایه الحکمة، با تدریس کتاب نهایة الحکمة پایان می یابد، پرداخته شد. اما کتاب شهید مطهری درعین دقت، بسیاری از مباحث و عناوین فلسفی را ندارد و مباحث موجود نیز بسیار اجمالی است به نحوی که برای ورود به مباحث گسترده کتاب بدایه الحکمة مناسب نیست. بنابر این لازم بود برای شروع تدریس کتاب بدایة الحکمة، تمامی مباحث فلسفی موجود در این کتاب به نحو اجمالی و بدون خواندن متن ارائه شود. برای رسیدن به این مقصود، مطالب همه مرحله ها و تقریبا همه فصول کتاب بدایة الحکمة در طی بیست جلسه ارائه شده است. به نظر می رسد آشنایی با مطالب بیان شده، فهم کتاب بدایة الحکمة را تسهیل می کند.
مشروح این جلسه تقدیم میگردد.
دوره پژوهشی منابع سیره معصومان – جلسه هشتم

هشتمین جلسه دوره پژوهشی منابع سیره معصومان در تاریخ 26 دی 1396 در مدرس 9 حوزه علمیه امام خمینی(ره) توسط استاد سیری نژاد برگزار گردید که مشروح آن تقدیم می گردد.
دوره پژوهشی منابع سیره معصومان – جلسه هفتم

هفتمین جلسه دوره پژوهشی منابع سیره معصومان در تاریخ 19 دی 1396 در مدرس 9 حوزه علمیه امام خمینی(ره) توسط استاد سیری نژاد برگزار گردید که مشروح آن تقدیم می گردد.
برهان پذيري عقلي ضرورت وجود امام درانديشه آيت اله جوادي آملي

تحليل وجود امام در ميان پاراديم هاي فکري و معرفتي تشيع، نقشي اساسي درحوزه مطالعات ديني عهده دار است. تحليل جامع، خرد ورزانه و انديشه ورانه، ساحت هاي گوناگون مساله امامت، مي تواند روي آوردهاي هنجاري و معرفت شناختي متعددي را به ارمغان آورد.
دراين ميان، «ضرورت وجود امام از سوي خدا»، به عنوان ضرورتي عقلي در تفکر غالب مکتب اماميه، تحليلي نظام مند و منطقي را مي طلبد.
اين نوشتار، مقوله ضرورت وجود امام را با رويکرد عقلي و برهاني، با محوريت انديشه و آثار استاد جوادي آملي در قالب براهين و ادله مختلف تبيين و تحليل کرده است.
«برهان لطف»، «برهان علت غايي»، «حفظ نظام اجتماعي»، «قاعده امکان اشرف» و «قاعده الواحد»؛ از اهم براهين عقلي بر ضرورت وجود امام به حساب مي آيند که هر يک در صدد ارائه تصويري روشن از يکي از ساحت هاي مساله امامت است.
هر کدام از براهين پنج گانه مذکور، به صورت مورد پژوهانه به ضرورت وجود امام از سوي خداوند متعال پرداخته و در مواردي اشکالات احتمالي را پاسخ گفته است.
هزاره گرايي رويکردها وگونه ها

«هزاره گرايي» (Millenarian) به معني اعتقاد به پايان قريب الوقوع نظام کنوني دنيا و پديدار شدن حکومتي در غايت خوبي، هماهنگي و عدالت پيشگي در جهان، مورد مطالعه دانشمندان علوم مختلفي همچون دانشمندان عرصه الاهيات، جامعه شناسي، روان شناسي، انسان شناسي و علوم سياسي قرار گرفته است؛ چرا که مهم ترين شاخصه هاي هزاره گرايان، اول، نارضايتي از وضع موجود و سپس اعتقاد به وقوع دوره اي از جهان است که عدالت، صلح و رفاه در آن فراگير مي شود.
گرچه ريشه اين اصطلاح به قبل از دوران باستان بر مي گردد؛ رشد و توسعه اين مفهوم در جهان مسيحيت شکل گرفته است و به حکومت هزار ساله ـ ملکوت ـ خداوند بر زمين اشاره دارد.
به طورکلي گونه شناسي ها نسبت به هزاره گرايي در دو رويکرد «سکولار» و «معنوي» قابل بررسي است که البته در برخي موارد، به رغم تفاوت در رويکرد، مشابه هستند. اين تشابه، گوياي اين واقعيت است که نوع موعود مورد اعتقاد، بر چگونگي جنبش هاي هزاره گرا تاثير به سزايي گذاشته است.
بررسي و نقد تبار شناسي امام مهدي (عج) در روايات اهل سنت

در روايات اسلامي، هويت و شخصيت مهدوي موعود (عج) که از باورهاي مسلم نزد عموم مذاهب اسلامي است؛ دقيق و روشن بيان شده است. او مردي است از عترت و اهل بيت پيامبر اکرم (ص)، همنام با آن حضرت، علوي، فاطمي و حسيني و نام پدر گرامي اش، «حسن» است.
با اين حال، در برخي از روايات، مهدي موعود (عج)، از خاندان عباس، عموي پيامبر اکرم (ص) و از نسل امام حسن مجتبي (ع) و نام پدرش، «عبداله» عنوان شده است. اين نوشتار، ضمن بررسي اين دسته روايات با روش توصيفي ـ تحليلي؛ به اين نکته راه يافته که اين روايات به دليل نا سازگاري با روايات معتبر و متواتر و نيز ضعف سند، قابل استناد نيستند. در عين حال، تاويلات و توجيهاتي براي آن ها بيان شده است که با فرض صحت اين توجيهات، اين دسته از روايات با روايات ديگر ناسازگار نخواهد بود.
بررسي و نقد نظرات «ضد مسيح اسلامي» و «اسلام، رداي ضد مسيح» در تطبيق ضد مسيح بر منجي اسلامي

با شکل گيري موج جديدي از اسلام هراسي و اسلام ستيزي در چند دهه اخير در غرب؛ برخي نويسندگان و مبلغان مسيحي در زمينه شيطاني خواندن دين اسلام و انطباق آن با محور شرارت مذکور در کتاب مقدس تلاش کرده اند. اين افراد با طرح نظريه هاي گوناگون، تا بدان جا پيش رفته اند که از تطبيق منجي اسلامي (امام مهدي(عج)) بر ضد مسيح مذکور در کتاب مقدس (آنتي کرايست) سخن گفته اند. دراين زمينه، نظريه «ضد مسيح اسلامي»، با استناد به منابع اسلامي و مسيحي، در اثبات يکي بودن ويژگي هاي رفتاري و شخصيتي منجي اسلامي با ويژگي هاي ضد مسيح مذکور در عبارات کتاب مقدس، تلاش مي ورزد و در پي آن، ديدگاه «اسلام، رداي ضد مسيح» اين موضوع را برجسته و امام مهدي (عج)، به روايت شيعيان را مصداق ضد مسيح معرفي کرده است. از آن جا که اين نظريات به کمک تبليغات رسانه اي قوي در بستر مذهبي غرب معروفيت بالايي پيدا کرده و زمينه مسموميت فکري عمومي را فراهم کرده اند؛ بررسي و نقد اين ديدگاه ها ضروري به نظر مي رسد. در اين سو، ابتدا به توصيف مقدمات، استنادات و نتايج اين دو ديدگاه پرداخته و سپس مباني و شواهد آن ها بررسي و نقد شده است. نتيجه، اين که بسياري از برداشت هاي صاحبان نظريه از کتاب مقدس و نيز آموزه هاي اسلامي ناصحيح است. تطبيق نهايي صورت گرفته نيز اشکالات متعددي دارد که اصل آن را مخدوش مي کند.
تحليل انتقادي بر ضعف سندي احاديث مربوط به داوري امام مهدي (عجل الله فرجه الشریف) بر اساس باطن موضوع

يکي از مسائل مهم مرتبط با مهدويت، موضوع «عدالت جهاني و چگونگي اجراي آن» است که دلايل عقلي و نقلي فراوان بر ضرورت تحقق آن وجود دارد. شيوه هاي متداول قضايي که بر شاهد و بينه و امارات تکيه دارند، نتوانسته است عدالت واقعي را به ارمغان آورد. لذا وجود روايات دال بر تحکيم (داوري) امام مهدي (عج) به باطن در منابع شيعي، شيوه قضايي جديدي مبتني بر «علم و فراگير امام معصوم» را تاييد مي کند.
در اين تحقيق که با روش کتابخانه اي، در استناد و منبع به روش اسنادي و در تجزيه و تحليل به شيوه توصيفي – تحليلي انجام گرفته است؛ ضمن طرح يکي از مهم ترين اشکالات وارد بر اين گونه داوري، از سوي امام مهدي (عج) در برخي منابع شيعي (يعني عدم قطعيت و ضعف راويان اين احاديث)؛ به پاسخگويي و دفاع از آن ها پرداخته شود.
مجموع روايات، مربوط به تحکيم امام مهدي (عج) به باطن از نظر اعتبار، به دو دسته مي توان تقسيم کرد: الف) رواياتي که راويان زنجيره سند آن تماما ثقه و مسند و متصل به معصوم بوده و روايات مذکور به لحاظ سند و دلالت محتوايي قابل استنادند:. ب) روايات مرسل، مجهول يا ضعيف هستند؛ که البته به دليل تعاضد مضموني و عدم امکان داعيه دروغ گويي در اين موضوع، مي توان آن ها را مورد توجه قرار داد.
در نتيجه با توجه به اين که سند ده روايت، متصل وصحيح و موثق است و ديگر اخبار مربوط نيز مويد اين ديدگاه است؛ مي توان اذعان کرد که اخبار باب تحکيم امام مهدي (عج) و اسانيد روايات، مستفيض است و مستند روايي باب را تامين مي کند.
تاثيرات سياسي جهاني شدن، بر زمينه سازي انقلاب جهاني حضرت مهدي (عجل الله فرجه الشریف)

«جهاني شدن» ضمن به وجود آوردن تحولاتي عميق و ايجاد مرحله اي نوين از زندگي براي بشر، آثار متعددي برجاي گذاشته است. با توجه به اين که يکي از مباحث مهم انديشه مهدويت، بررسي زمينه هاي انقلاب جهاني امام زمان (عج) مي باشد؛ در اين پژوهش تلاش شده است بيان شود که جهاني شدن چگونه به لحاظ سياسي، مي تواند زمينه ساز انقلاب جهاني امام زمان (عج) باشد. اين نوشتار، ضمن اشاره به برخي آثار سياسي جهاني شدن، با روشي توصيفي ـ تحليلي، به فرصت هايي اشاره مي کند که بسترهاي مثبت يا منفي شکل گيري قيام و انقلاب امام زمان (عج) را به وجود مي آورند.
واکاوي وصيت نازل شده از آسمان به حضرت محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) و نقش آن در شناسايي مدعيان دروغين

با توجه به روايات ائمه (ع)، وصيت رسول خدا (ص) يکي از راه هاي اثبات امامت است. و اين وصيت در منابع شيعه به دوازده نفر که اولين آن ها حضرت علي (ع) و آخرين آن ها حضرت مهدي (عج) است، اشاره مي کند. همچنين وصيت مورد استفاده در اثبات امامت در دو قسم مکتوب و آشکار و هر يک داراي ويژگي هايي است. در اين نوشتار در مورد وصيت مکتوب گفت وگو و ويژگي هاي آن در منابع روايي شيعه واکاوي شده و در نهايت نتيجه اين که در زمان حيات حضرت محمد (ص)، خداي متعال مکتوبي را با دوازده خاتم توسط جبرئيل براي ايشان ارسال و نام ائمه دوازده گانه و دستورالعمل زندگي هر امامي را بيان کرده است. با اثبات اين مطلب، هرکسي ادعاي امامت کند، در حالي که نامش در وصيت نيست، به يقين دروغگو است نياز به بازنگري منابع روايي و سوء استفاده برخي مدعيان از معناي وصيت مکتوب و چگونگي بهره گيري از اين معيار، انگيزه اي ديگر در تدوين اين نوشتار بوده و روش نگاشته «تحليلي ـ توصيفي» است.