مقدمه ای درباره مقتل نویسی و تاریخ نگاری عاشورا
واقعه عاشورا مهم ترین و تاثیر گذارترین رخداد در میان رویدادهای قرون نخستین اسلام به شمار آمده به دلیل همین عظمت و اهمیت از همان روزهای نخستین کسانی نقش گزارشگر را ایفا کرده و به نقل این رخداد تاریخی پرداختند . گزارشگران، از یک سو همان شاهدان عینی حادثه حاضر در کربلا ونیزبرخی از افراد سپاه دشمن واز سوی دیگر بازماندگان کاروان حسینی از موثق ترین گزارشگران که اصلی ترین ایشان امام سجاد (ع) به شمار می آمد و علاوه بر این دو ، روایات امامان معصوم(علیهم السلام) شیعه را هم باید اضافه کرد که سعی در زنده نگهداشتن یاد حادثه عظیم عاشورا داشتند و بدینگونه مقتل نگاری و” مقتل الحسین ” به نوعی تک نگاری تاریخی در آمد که به شرح رویداد عاشورا از آغاز تا فرجام پرداخت .
تاریخ ولادت حضرت مهدی علیه السّلام
پژوهش و نگارش درباره امام عصر (علیه السّلام) به ویژه تاریخ تولد آن بزرگوار از ویژگی خاص برخوردار است و با دیگر معصومان (علیه السّلام) تفاوت دارد و این بدان سبب است که پیشگویی‌ها درباره او، چگونگی تولد و شرایط زمانی آن، امامت و رهبری، واکنش نحله‌ها و مخالفان در خصوص او و سرانجام حکومت […]
تاریخ شهادت امام حسن عسکری علیه السّلام
سال بسی جای شگفتی است که در خصوص سال شهادت ابو محمد امام حسن عسکری (علیه السّلام)، تمامی منابع و مصادر شیعیان و سنیان هماهنگ هستند و همگی به اتفاق، شهادت ایشان را در سال 260 هجری دانسته‌اند. پس در این‌جا نیازی به ذکر نام این منابع نیست. برای آگاهی، به آدرس یاد شده […]
تاریخ ولادت امام عسکری علیه السّلام
سال منابع کهن در خصوص تاریخ تولد امام عسکری (علیه السّلام) به ویژه سال آن، همانند تاریخ دیگر معصومان (علیه السّلام) ناهماهنگ نیستند. آن دسته از این منابع که بدان پرداخته‌اند از سال‌های 230، 231، 232، 233 هجری نام برده‌اند. این پژوهش سال تولد امام (علیه السّلام) را سال 232 هجری می‌داند و بدین روش […]
تاریخ شهادت امام هادی علیه السّلام
سال درباره سال شهادت امام هادی (علیه السّلام) منابع کهن تاریخی و حدیثی شیعیان[1] و سنیان[2] متوازن‌اند. هر چند برخی از این منابع بدان نپرداخته‌اند، ولی آن دسته که بدان پرداخته‌اند همگی – جز در دو مورد که خواهد آمد – شهادت آن حضرت را به سال 254 هجری دانسته‌اند. این اتفاق منابع کهن بسی […]
تاریخ ولادت امام هادی علیه السّلام
سال منابع کهن درباره تاریخ ولادت امام هادی (علیه السّلام)، متوازن نیستند و این در حالی است که آن گرامی از یک سو در دورانی به عرصه اجتماعی گام نهاد که کمتر از ده سال از عمرش می‌گذشت و پس از شهادت امام جواد (علیه السّلام)، به لحاظ برخورداری از جایگاه دانش و فضایل امامت، […]
تاریخ شهادت امام جواد علیه السّلام
سال منابع کهن شیعیان و سنیان درباره سال شهادت امام جواد (علیه السّلام) متوازن‌اند. هر چند بخش زیادی از منابع سنیان بدین موضوع نپرداخته‌اند، ولی آن دسته که در این موضوع سخن گفته‌اند، با منابع شیعیان همسو هستند و همگی بر شهادت آن عزیز در سال 220 هجری تأکید دارند.[1] در این میان، چند گزارش […]
تاریخ ولادت امام جواد علیه السّلام
سال امام جواد (علیه السّلام) همان مولودی است که تولد او برکتی بزرگ نامیده شد؛[1] پس از شهادت امام کاظم (علیه السّلام) در سال 183 هجری، پیروان اهل بیت (علیهم السّلام)، به امام رضا (علیه السّلام) گرویده، از رهبری‌های او بهره جستند[2] در این میان گروهی از وکیلان مالی امام کاظم (علیه السّلام) فریفته دنیا […]
تاریخ ولادت امام رضا علیه السّلام
سال مردم متمدن و با فرهنگ، از دیرباز، تاریخ مدون داشته و در تدوین تاریخ خود، رخدادها، عوامل، شرایط و نام و نشان افراد تأثیرگذار را ثبت می‌کردند. دوره‌های تاریخ اسلام از این ویژگی به دور نبوده، بسیاری از حوادث آن، با ویژگی‌های یاد شده در منابع کهن ثبت گردیده است. یکی از دوره‌های تاریخ […]
تاریخ شهادت امام کاظم علیه السّلام
سال سال شهادت امام کاظم (علیه السّلام) از گزینه‌هایی است که منابع کهن در مورد آن اختلاف دارند. این منابع میان سال 181 تا 188 هجری، چهار گزارش را به نام سال شهادت آن بزرگوار ثبت کرده‌اند که تفصیل آن در آخر همین قسمت خواهد آمد. برای گزارش شهادت آن گرامی در سال 183 هجری […]
تاریخ ولادت امام کاظم علیه السّلام
سال درباره سال ولادت امام هفتم (علیه السّلام) میان منابع کهن تاریخی موازنه برقرار نیست. برخی از آن‌ها در این باره سخن نگفته‌اند و بخش دیگر که بدان پرداخته‌اند، سال‌های 127، 128 و 129 هجری را به نام سال ولادت آن حضرت ثبت کرده‌اند. این پژوهش تولد آن گرامی در سال 128 هجری را از […]
تاریخ شهادت امام صادق علیه السّلام
سال درباره سال شهادت امام ششم (علیه السّلام) خوشبختانه منابع کهن شیعیان[1] و سنیان[2] یکدست هستند و همگی شهادت آن یگانه‌ی دوران را در سال 148 هجری دانسته‌اند. این در حالی است که این گونه اجماع درباره رخدادهای زندگی اهل بیت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به ندرت در منابع تاریخی به […]
تاریخ تولد امام صادق علیه السّلام
سال منابع تاریخی درباره سال تولد امام ششم (علیه السّلام) همسو نیستند؛ اگرچه انتظار این بود که میان آن‌ها موازنه برقرار باشد؛ چرا که شرایط اجتماعی آن دوران این امکان را فراهم آورده بود که آن گرامی شاگردان فراوانی را بپروراند تا با تلاش آنان بخش عظیمی از فرهنگ اسلام و اهل بیت (علیهم السّلام) […]
تاریخ شهادت امام باقر علیه السّلام
سال پیرامون شخصیت‌های بزرگ، شاگردانی رشد می‌یابند که به خوبی، حوادث مربوط به این بزرگان را ثبت می‌کنند و به دیگران انتقال می‌دهند. امام باقر (علیه السّلام) نیز از این موضوع به دور نبود؛ به ویژه در دورانی که امویان برای از یاد بردن نام و آثار خاندان نبوی تلاشی مستمر می‌کردند. ابوجعفر باقر (علیه […]