دسته: سیره و زندگانی اهل بیت علیهم السلام

اصول برجسته در سیره اجتماعی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله

در این مقاله اصول برجسته‌ای که پیامبر اکرم (ص) در تعامل با مردم، اعم از مسلمان و کافر، به آن‌ها پایبند بوده، موردبررسی قرارگرفته است. در یک دسته‌بندی، اصول حاکم بر سیره اجتماعی پیامبر (ص) به سه دسته تقسیم‌ شده است: 1. اصولی که نسبت به همه انسان‌ها، اعم از مسلمان و کافر رعایت شده […]

بازتاب تفکر عثمانى در حادثه‏ ى کربلا

بازشناسى تفکر سياسى – مذهبى نيروهايى که در مقابل قيام امام حسين (ع) صف آرايى کردند و به انحاى مختلف در شکست آن سهيم بودند از موضوعات مهمى است که مى‏تواند در شناخت دقيق اين برهه‏ى بسيار حساس تاريخ تشيع راه گشا باشد . اين مقاله با ارائه‏ى برخى ادله و شواهد، حاکميت تفکر عثمانى را بر اين نيروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفى بودن نيروها را با تشيع آنان مساوى و ملازم دانستن، مغالطه‏ اى تاريخى است که برخى از محققان در نوشته‏ ها و گفت و گوهاى خود تبليغ مى‏کنند و با محکوم کردن شيعيان (رافضه اماميه) به عنوان تنها عامل به وجود آورنده‏ ى حادثه‏ ى کربلا، مراسم عزادارى در روز عاشورا را زير سؤال مى‏برند .

اين نوشتار به تعريف مفاهيم عثمانى و ملاک‏هاى آن، براى شناخت نيروهاى اين تفکر و نيز عوامل و زمينه‏هاى رشد و توسعه‏ى آن در کوفه و بازتاب تفکر عثمانى در کوفه و کربلا و حاکميت آن بر نيروهاى مقابله کننده با قيام امام حسين (ع) پرداخته است .

چرا امام حسن علیه السلام صلح کرد؟ 

چرا امام حسن تن به صلح داد ولي امام حسين با يزيد جنگيد؟

شيعه همواره با مسئله چگونگى توجيه تفاوت عملكرد امامان معصوم به خصوص امام حسن و امام حسين  عليهما السلام رو به رو بوده است. برخى از اهل سنت و مستشرقان – كه به مبانى كلامى تشيع (مانند عصمت و نور واحد بودن ائمه  عليهم السلام) معتقد نيستند گاهى بر عملكرد يك يا هر دو امام شيعه  ها خرده مى  گيرند و زمينه شبهات و انحرافات ذهنى را فراهم مى  آورند. در اين زمينه توجه به نكاتى چند بايسته است.

حضرت فاطمه در نظر رسول خدا صلی الله علیه و آله

آنچه در ادامه می خوانید مصاحبه ای است با حجت الاسلام دکتر الله اکبری –عضو هیئت علمی گروه تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) در جامعه المصطفی العالمیه درباره شخصیت حضرت فاطمه(س) در نظر سول خدا(ص) که توسط رضوانی نیا و از سوی روزنامه خراسان انجام شده است.)  

بازخوانی ‌امی بودن پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله

در موضوع توانمندی رسول خدا (ص) بر خواندن و نوشتن یا عدم توانایی آن حضرت، از دیرباز اختلاف‌نظر بوده است. بسیاری گفته‌اند آن حضرت تا پایان عمر خواندن و نوشتن نمی‌دانسته است. این کسان برای اثبات ادعای خود به واژه‌امی و امیین استدلال کرده‌اند که در فرهنگ لغت به فرد بی‌سواد معنی شده و در قرآن درباره پیامبر (ص) به‌کاررفته است و صلح حدیبیه را دلیل آورده‌اند. استدلال این کسان از چند جهت باطل است.

مدّت زمان زندگی امام زمان (عج) با امام عسگری ـ علیه السّلام ـ چه کسانی او را دیده‌اند؟ 

امام زمان ـ علیه السّلام ـ را در حیات پدر بزرگوارش سه گروه از معاصرینش دیده‌اند: ۱. اهل بیتش مانند عمّه‌اش حکیمه خاتون (عمّه امام عسگری ـ علیه السّلام ـ) و خادمان حضرت عسگری مانند ابو نصر ظریف؛ ۲. گروه دوم از نواب اربعه عمری که وکالت امام هادی ـ علیه السّلام ـ و امام عسگری ـ علیه السّلام ـ را داشت و بعد از آن‌ها اوّلین نایب خاص امام زمان (عج) بود که حضرتش را در حیات پدرش زیارت کرد؛ ۳. گروه سوّم شیعیان خاص و اصحاب بزرگوار امام عسگری ـ علیه السّلام ـ از این امر (ولادت امام مهدی (عج)) مطلع شده و به زیارتش مشرّف شدند از جمله آن‌ها احمد ابن اسحاق قمی و بسیاری از شیعیان دیگر که به حضور حضرتش مشرّف شدند.

نگرش علم الحدیثی امام هادی(علیه السلام) 

بررسی سخنان معصومین (علیهم‌السّلام)، به موارد زیادی برخورد می‌کنیم که مستقیم یا غیر مستقیم به قواعد علم‌ الحدیث مربوط می‌شود. در سخنان امام ‌هادی (علیه‌السّلام) نیز چنین مواردی اگر چه بسیار اندک یافت می‌شود. نکاتی از قبیل شرایط راوی‌، ملاک‌های شناخت ثقات، ملاک‌های نقد حدیث، عرضه روایات و جرح و تعدیل راویان و…

تاملي بر دوران امامت امام جواد علیه السلام

امامت امام جواد(ع) از سال 203 هجري پس از شهادت امام رضا(ع) شروع و تا سال 220 هجري كه آن حضرت به شهادت رسيد حدود 17 سال و چند ماه و چند روز به طول انجاميد. دوران امامت امام جواد(ع) از حدود 8سالگي شروع شد. در بين ائمه اطهار(ع) امام جواد(ع) تنها امامي بود كه […]

صوفیان خراسانی و صحیفه الرضا 

از آثار مشهور و در دست منسوب به امام هشتم، اثری است به نام صحیفةالرضا مشتمل بر احادیثی که آن حضرت به صورت مسند از پدران خود از پیامبر نقل کرده است. متن مذکور به دلیل همین ویژگی در میان اهل سنت نیز روایت شده و شناخته شده بوده است. نوشته حاضر در دو بخش نخست از تداول صحیفة الرضا در سنت شیعی بحث کرده و پس از آن به طرح نکاتی درباره اهمیت صحیفة الرضا در میان صوفیان خراسانی پرداخته و نشان داده که دست‌کم از اواخر قرن سوم و در قرن چهارم شهرت اثر مذکور در میان صوفیان خراسانی باعث شده تا سند آن برای نقل برخی مطالب تفسیری صوفیانه که نسخه نهایی آن توسط ابوعبدالرحمن سلمی به بخشی از میراث صوفیان خراسان تبدیل شده، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین تحریرهایی از متن مذکور در قرون بعدی وجود داشته که حاوی حدیثی درباره‌ي عشق بوده که تحریر مذکور در منازعات میان صوفیان و متشرعه در عصر صفویه مورد استناد صوفیان قرار گرفته است.

صلابت و مدارا در سیره امام کاظم علیه السلام

یکى از بحثهایى که امروزه مورد توجه گروهى از افراد جامعه  قرار گرفته، مساله تسامح و تساهل در دین است. این افراد دودسته  اند: الف- مغرضان، کج اندیشان و التقاطى  مذهبان که شناخت درستى ازدین نداشته، هرچه به نفع نیات پلید خود باشد، مى  پذیرند و با سلاح تسامح به جنگ دین مى  آیند. ب- […]

نگاهي به كتاب ارزشمند «الامام الاصادق و المذاهب الاربعه» 

شخصيت بي‏نظير امام صادق(ع) قرن‏ها چشم و دل فرزانگان و عالمان را از عظمت خويش آكنده است و صدها كتاب و نويسنده در طول قرون، به تكريم او و تبيين والايي‏هاي علمي، اخلاقي و عبادي او پرداخته‏اند.«اسدحيدر»، يكي از عالمان برجسته معاصر و تربيت يافتگان حوزه علميه نجف اشرف است كه با تدوين كتاب عظيمِ «الامام الصادق و المذاهب الأربعه» به تحليلي نو و جامع، پيرامون ابعاد شخصيت حضرت صادق(ع) پرداخته است. نوشته حاضر، گزارشي از اين كتاب است كه سالها پيش از انقلاب، از سوي «دارالكتاب العربي» در بيروت منتشر شده است.

كتاب «الامام الاصادق و المذاهب الاربعه» از: اسدحيدر، در سه جلد (و هرجلد دو جزء) تشكيل يافته است و هرجلد، حدود 600 صحفه بحث غني و سرشار از تتبّع و كاوش دارد. همان گونه كه از نام كتاب پيداست، وجهه عمده ‏تر كتاب، به تحليل مكتب فقهي و علمي و تفسيري امام صادق(ع) در ارتباط با مذاهب چهارگانه اهل‏سنّت و پيشوايانِ مذاهب اربعه پرداخته است.