درآمدی بر اجرای عدالت در حکومت مهدوی
مفهوم لغوی عدالت و تعاریفی که برخی از بزرگان از آن ارائه داده‌اند بخش نخست مقاله را تشکیل داده است. بخش دوم تحت عنوان (فصل الخطاب عدالت) این پرسش را مورد کنکاش قرار داده که مفهوم واقعی عدالت را چه کسی می‌تواند درک کند تا در مرحله بعد بتواند آن را اجرا نماید؟ پاسخ خلاصه شده اینکه معصوم چون از علم و دانش الهی برخوردار است، مفهوم گسترده عدالت مطلق را درک می‌کند و نیز توانایی اجرای آن را دارد. قسمت سوم مقاله به برخی راهکارهای اجرای عدالت در حکومت نهایی تاریخ می‌پردازد و آن را در هفت عنوان حق مداری، گزینش مدیران عادل، ترسیم برنامه عدالت محور، قانون‌گرایی، ستیز بی‌امان با ستمگران وفاسدان، امنیت و رفاه عمومی و گسترش دانش و فرهنگ پرستش تبیین می‌کند. سپس به نتیجه‌گیری می‌پردازد.
تحلیل مقام خلیفه‌اللهی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف
از احادیث متعدد فریقین درمی‌یابیم که آنان در برخی از اوصاف و مقامات حضرت مهدی (ع) (از جمله مقام خلیفةاللهی، امامت، از اهل‌بیت رسول‌الله (ص) بودن آن حضرت و …) اتفاق‌نظر دارند. بی‌تردید مقام خلیفةاللهی امام مهدی (ع) از میان سه نوع خلافتی که در قرآن کریم یاد شده، نوع خلافت ویژه‌ای است که از ناحیۀ حق‌تعالی برای انبیا و اوصیا رقم خورده است. خداوند آنان را به‌طور خاص خلیفۀ خود در زمین قرار داد که به نوبۀ خود، والاترین نوع خلافت است. حکمت این خلافت، ظهور و بروز احکام و تدابیر الهی به دست خلیفۀ خویش در جوامع انسانی است تا قسط را در همۀ ابعاد آن برپا کند و با سیاست‌گذاری و اجرای احکام و حدود دینی، زندگی موحدانه و حیات معنوی و هدایت افراد را تأمین نماید. درک ماهیت خلیفةاللهی امام مهدی (ع) با تبیین جایگاه نهضت امام در نظام تعالیم دین حق (احیای توحید‌گرایی) امکان‌پذیر خواهد بود. افزون بر آن، احیاگری دین حق با مقام عصمت پیوند می‌خورد و بلندای مقام خلیفةاللهی امام مهدی (ع) را نمایان می‌سازد.
مهدویت در قرآن: آیات مشترک
نویسنده در این گفتار ـ که هدف آن، نشان دادن ریشه‌های استوار عقیده‌ی مهدویّت در قرآن است ـ ابتدا ضرورت رجوع به تفسیر اثری مأثور برای موضوع خود را ثابت می‌کند، سپس آیات مربوط به امام مهدی (ع) را که در قرآن آمده، به چند گروه تقسیم می‌کند: آیات مشترک، آیات متبع و آیات مختص. در هر کدام از این گروه‌ها، آیات قرآنی بر اساس تقسیم چهار بخشی دیگر، مرتب شده است. در این گفتار، فقط آیات مشترک مطرح شده؛ یعنی آیاتی که به اتفاق کتاب‌های تفسیری شیعی و سنی، درباره‌ی امام مهدی (ع) است. در این گفتار مقدمه‌ای در مورد تفسیر اثری آمده و پس از آن 9 آیه، حدود 50 حدیث و سه پیوست توضیحی در مورد آیات و روایات یاد شده است.
شباهت‌های امام مهدی (ع) و پیامبران الهی در قرآن
امام مهدی (عج) تمام کنندۀ هدف انبیا، و دوران ظهور آن حضرت، دوران تحقق غایت خلقت است؛ ازاین‌رو در قرآن از ایشان به صورت‌های گوناگون یاد شده است. خداوند متعال در قرآن گاه به شکل مستقیم از آیندۀ حیات بشر بر زمین که مقارن با دوران ظهور امام مهدی (عج) است، سخن می‌گوید؛ گاه با تمثیل به پدیده‌هایی در طبیعت، جایگاه امام مهدی (عج) را تبیین می‌نماید و گاه ضمن بیان سرگذشت پیامبران الهی و اقوام پیشین، دربارۀ امام مهدی (عج) و دوران ایشان پیام‌هایی به انسان گوشزد می‌کند. به دلایل فراوان قرآنی و روایی، بسیاری از حقایق مهدوی در آیات قصص قرآن طرح شده و شباهت‌های بسیاری میان امام مهدی (عج) و پیامبران الهی وجود دارد که در این پژوهش به هشت مورد از این دلایل اشاره شده است. آنگاه با تدبّر در آیات قصص، شباهت‌هایی میان امام مهدی (عج) و پیامبران الهی استنباط شده که پنهانی بودن ولادت، طول عمر، غیبت، فتنه‌ها و ابتلائات در آستانۀ ظهور، جدا شدن بدان از نیکان دوران، عذاب بدان دوران، نجات نیکان دوران و تشکیل جامعۀ صالحان از این دست است.
مهدی موعود (ع) فرزند امام حسن عسکری (ع)
نوشتار حاضر با سه رویکرد روایی، تاریخی و عقلی، به اثبات فرضیه خود «مهدی موعود (ع) فرزند امام حسن عسکری (ع)» پرداخته و در ختام مقاله، شبهات برخی معاصران در انکار مهدویت و نیز اتهام بابیه و بهائیه بر شیخ احمد احسائی و سید رشتی مبنی بر وعده ظهور و تطبیق مهدی موعود بر باب و بهاء نقل و نقد خواهد شد.
حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از نگاه اهل سنت
مقاله حاضر، نگاهی است کوتاه به معرفی و شناسایی حضرت مهدی علیه السلام. هدف از این مقاله، اثبات ولادت مهدی علیه السلام و تعیین مصداق آن حضرت است . انتخاب این موضوع از آن جهت شایان توجه است که امروزه شبهاتی درباره اصل ولادت آن حضرت مطرح شده و علاوه بر کتابها و مقالات مستقلی که در این باره نوشته شده است، چندین سایت اینترنتی نیز برای تخریب شخصیت حضرت مهدی علیه السلام و تحریف منابع اصیل اسلامی فعالیت جدی دارند . از این رو، بر پژوهش‌گران و محققان اسلامی لازم است در برابر چنین اقداماتی ساکت ننشسته و قلم و زبان خود را در دفاع و حمایت از ریشه‌دارترین مسئله اسلامی و امیدبخش‌ترین عنصر اعتقادی شیعه، به کار گیرند.
بررسی تطبیقی روایات حضرت مهدی (ع) در صحاح سته و منابع شیعه
عقیده مهدویت جزء مسلّمات مذاهب اسلامی است و اختلاف فقط در مصداق آن می‌باشد. اهل سنت در مورد روایات خلفای اثناعشر اقوال متعددی دارند، لیکن با بررسی روایات فریقین و اقوال آنها به این واقعیت می‌رسیم که مراد روایات از خلفای اثناعشر، ائمه اثناعشر شیعه می‌باشد. در بعضی روایات اهل سنت آمده که اسم پدر حضرت مهدی همان اسم پدر حضرت رسول اکرم (ص) است، اما بعد از بررسی روایات فریقین به این نتیجه می‌رسیم که اسم حضرت مهدی همان اسم پیامبر (ص) و پدر ایشان امام حسن عسکری (ع) است و او از اولاد حضرت فاطمه (س) و از فرزندان امام حسین (ع) می‌باشد.
نقش باورداشت غيبت در پويايي حيات علمي و فكري شيعيان در قرن سوم و چهارم
همواره پيشينه مباحث مهدويت با پرسمان هاي فربه و انديشه خيزي چون چيستي و چرايي غيبت امام عصر (عج) پيوند مي يابد. دغدغه اين پرسمان ها تنها به طالبان مطالعات منجي باوري محدود نيست، بلكه هر كس به تتبع در تاريخ علاقه مند است، به ناگزير با آن سر و كار خواهد يافت. با وجود فراگيري انديشه مهدويت در تمامي فرق و مذاهب اسلامي، اين انديشه در همه فرقه هاي اسلامي به يک قوت و شكل نيست، بلكه اين آموزه در بين شيعيان امامي از جايگاه مهم تري در قياس با ديگر فرق اسلامي برخوردار است.
گونه شناسي مدعيان دروغين وکالت امام زمان در عصر غيبت صغرا
هنگام بررسي نقش نهاد وکالت در عصر غيبت صغرا، سخن از کارگزاران خائن و مدعيان دروغين وکالت، اهميتي ويژه مي يابد. از آن جا که افرادي موجه و صاحب نفوذ از اين دست در ميان شيعيان امامي ديده مي شدند، مخالفت اينان مي توانست تعارض هايي را در جامعه اماميه پديد آورد. احمد الکاتب با استفاده از اين نکته، با غيرواقعي نشان دادن تعداد اين افراد، سعي دارد از مخالفت و نزاع اينان با متصديان وقت منصب وکالت، هيمنه اي بسازد تا ساختگي بودن اصل منصب وکالت در روزگار غيبت صغرا را نتيجه بگيرد و به تبع آن، وجود امام زمان را منکر شود.
حکایت جزیره خضراء
پس از انتشار کتاب «مهدویان دروغین» احساس کردم می‌بایست به حکایت جزیره خضراء می‌پرداختم. زیرا این حکایت نیز به نوعی از منظر قرب ظهور اهمیت دارد. آنچه ذیلا می آید حاصل دست کم دو ماه تلاش مستمر است که اکنون در اینجا و اگر عمری بود در چاپ دوم کتاب مهدیان دروغین خواهد آمد.
چگونگي طرح وكلا در منابع امامي دوره غيبت صغرا
با بررسي منابع شيعي عصر غيبت صغرا، درمي يابيم كه اين دسته از منابع، نسبت به شبكه وكالت و خصوصاً وكلاي اربعه توجه ويژه اي نداشته اند و در موارد بسياري حتي نامي از وكلا به ميان نياورده اند. شايد اين امر، برآمده از فضاي سياسي آن عصر باشد؛ جوي كه به شدت عليه شيعيان غليان پيدا كرده بود و حكومت عباسي را عليه شيعيان تحريك مي كرد.
امام مهدي (عج) منجي اسلام
مقاله حاضر ابتدا به معرفي كلي اثر پرداخته و مروري نقادانه بر محتواي كتاب دارد. سپس روش‌شناسي پژوهش را به تفصيل ارائه مي‌دهد. تحليل رابطه بين حقايق تاريخي و ويژگيهاي اعتقاد به امام مهدي(عج) آنچنانكه خود با هر يك از مفاهيم منحصر به فرد اجتماعي و سياسي همراه شده، در اين پژوهش جنبه محوري داشته است.
تمايز روش شناسانه بين مطالعه تاريخ اعتقادات نه خود اعتقادات، نكته اساسي در اين اثر مي‌باشد اين پژوهش نخست بنياد فرآيند تاريخي مفهوم مهدويت در اسلام را به عنوان حقيقت مسلم و ضروري قرآني در مورد عدالت تغييرناپذير الهي بنا مي‌سازد و دوم مفهوم يهودي مسيحي منجي را استخراج كرده و بر جنبه‌هاي منحصر به فرد و جهاني مهدويت(عج) در تجربه تاريخي مسلمانان تأ‌كيد مي‌ورزد، جنبه‌هايي كه به تلاش و كشمكش عده‌اي از مسلمانان اصيل به تشكيل جامعه سياسي مذهبي آرماني مربوط مي‌شود و نقش رهبر هدايت شده الهي مهدي موعود(عج) در آن جنبه محوري دارد.
نقش مردم در حكومت جهاني حضرت مهدي عليه السلام
با ايجاد حكومت جهاني به دست حضرت مهدي(عج)، آرمان والاي تشكيل جامعه بزرگ بشري و خانواده انساني تحقّق ميپذيرد و آرزوي ديرينه همه پيامبران، امامان، مصلحان و انسان‌دوستان برآورده مي‌شود. اما اين مهم ميسر نمي شود مگر با همراهي و پشتيباني مردم، لذا براي تبيين جايگاه مردم در اين حركت و نقش آنها در ايجاد حكومتي جهاني بر پايه عدالت و آزادگي، گفتگويي را با حجت الاسلام و المسلمين سليميان عضو هيئت علمي پژوهشكده مهدويت انجام داده ايم كه از منظر فرهيختگان محترم مي گذرد.
سيره ي امام مهدي(عج) در تكريم منزلت انسان
وضوع بحث اين گفت و گو كه با حجت الاسلام محمود ملكي راد، عضو هيات علمي پژوهشكده مهدويت و آينده پژوهي صورت گرفته، «موارد و مصاديق سيرۀ امام مهدي(عج) در تكريم انسان» است كه نظر فرهيختگان محترم را به مطالعه ي آن جلب مي كنيم.