آیه 46 سوره انعام این گونه آغاز میشود: «قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللّهُ…»، اما آیه 47 به این نحو: «قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتاکمْ عَذابُ اللّهِ…». این تفاوت تعبیر بین «أَرَأَیْتُمْ» و «أَرَأَیْتَکمْ» برای چیست و از نظر معنا چه تفاوتی میکند؟
پاسخ اجمالی
«رأیتم» در آیه شریفه: «قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللّهُ»،[1] صیغه مفرد مخاطب و ضمیر تاء، فاعلِ فعل «رأی» است، و «میم» در آن علامت جمع است.[2] همچنین، «رَأَیْتَکُمْ» در آیه «قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتاکمْ عَذابُ اللّهِ»،[3] صیغه مفرد مخاطب و ضمیر تاء، فاعلِ فعل «رأی» است، و لفظ «کُم»، علامت خطاب و به جاى ضمیر متّصل فعل در تثنیه، جمع و مفرد، ضمیر متّصل مفعولی است و صیغه مفرد فعل و فاعل به حال خود باقى مى مانند.[4]
«أرأیتم» و «رَأَیْتَکُمْ»، در هر دو آیه، اشاره به تأکید و توجّه دادن بیشتر و تنبیه مخاطب است که به دقّت بررسى کرده و ببینند که در مقابل اراده خداوند متعال هیچگونه قدرتی ندارند.[5]
منبع:اسلام کوئست
پی نوشت:
[1]. انعام، 46.
[2]. دعاس،حمیدان، قاس، اعراب القرآن الکریم، ج 1، ص 303، دارالمنیر و دارالفارابی، دمشق، چاپ اول، 1425ق.
[3]. انعام، 47.
[4]. مصطفوى، حسن، تفسیر روشن، ج 7، ص 368 و 379، مرکز نشر کتاب، تهران، 1380 ش.
[5]. ر.ک: همان، ص 368.