برای آگاهی بیشتر درباره معرفی و نام اصحاب پیامبر گرامی اسلام(ص) که در جنگها با کفار به شهادت رسیدند، باید به منابع تاریخی[1] مراجعه شود. در اینجا تنها نام برخی از اصحاب پیامبر اسلام(ص) که در جنگهای مختلف با کفار به شهادت رسیدند، ذکر میشود.
غزوه بدر
1 – عبیدة بن حارث (از بنى مطّلب بن عبد مناف)،
2 – عمیر بن أبی وقاص (از بنى زهرة بن کلاب)،
3 – ذو الشّمالین عمیر (عمرو) بن عبد عمرو بن نضلة،
4 – عاقل بن بکیر،
5 – مهجع مولى عمر بن خطاب،
6 – صفوان بن وهب (أبی البیضاء)،
7 – سعد بن خیثمه،
8 – مبشر بن عبدالمنذر،
9 – یزید بن حارث بن قیس بن مالک،
10 – عمیر بن حمام.[2]
غزوه احد
1 – ابو ایمن انصاری،
2 – أبو حبة بن عمرو بن ثابت،
3 – أبو هبیرة بن حارث بن علقمة،
4 – أنس بن نضر،
5 – أنیس بن قتادة،
6 – أوس بن أرقم أنصاری،
7 – أوس بن ثابت بن منذر،
8 – إیاس بن أوس بن عتیک أنصاریّ أشهلی،
9 – إیاس بن عدیّ أنصاری،
10 – ثابت بن عمرو بن زید.[3]
غزوه خندق
1 – سعد بن معاذ،
2 – أنس بن أوس بن عتیک،
3 – عبد الله بن سهل بن رافع،
4 – طفیل بن نعمان بن خنساء،
5 – ثعلبة بن غنمه،
6 – کعب بن زید.[4]
غزوه بنی قریظه
1 – خلّاد بن سوید بن ثعلبة انصاری،
2 – أبو سنان بن محصن بن حرثان،[5]
3 – ابن عائذ،
4 – منذر بن محمد.[6]
غزوه ذو قرد
1 – محرز بن نضله،
2 – وقّاص بن مجزّز مدلجى.[7]
غزوه خیبر
1 – ربیعة بن أکثم بن سخبره،
2 – ثقف بن عمرو،
3 – رفاعة بن مسروح،
4 – عبد الله بن هبیب،
5 – فضیل بن نعمان،
6 – مسعود بن سعد بن قیس،
7 – محمود بن مسلمة بن خالد،
8 – أبو ضیّاح بن ثابت بن نعمان،
9 – حارث بن حاطب،
10 – طلحة بن یحیى.[8]
غزوه موته
1 – جعفر بن أبیطالب،
2 – زید بن حارثة،
3 – مسعود بن أسود بن حارثة بن نضله،
4 – وهب بن سعد بن أبى سرح،
5 – عبد الله بن رواحه،
6 – عبّاد بن قیس بن عبسه،
7 – حارث بن نعمان بن إساف،
8 – عامر بن سعد بن حارث،
9 – عمرو بن سعد بن حارث،
10 – جابر بن عمرو بن زید.[9]
غزوه حنین
1 – أیمن بن امّ أیمن،
2 – یزید بن زمعة بن أسود،
3 – سراقة بن حارث بن عدى،
4 – أبو عامر أشعرى،[10]
5 – مرّة بن سراقه انصاری،[11]
6 – زید بن ربیعة،[12]
7 – زهیر بن عجوة هدلی،[13]
8 – آبى اللّحم غفارى(عبد الله بن عبد الملک)،[14]
9 – رقیم بن ثابت بن ثعلبة بن زید بن لوذان.[15]
غزوه طائف
1 – ثعلبة بن زید،[16]
2 – جلیحة بن عبد الله،
3 – حارث بن سهل،
4 – رقیم بن ثابت،
5 – سائب بن حارث بن قیس،
6 – سعید بن سعید بن عاص،
7 – عبد الله بن أبى أمیّه،
8 – عبد الله بن حارث بن قیس،
9 – عبد الله بن عامر،
10 – عرفطة بن جنّاب.[17]
منبع: اسلام کوئست
[1]. در این تحقیق به برخی از این منابع تاریخی آدرس داده شده است.
[2]. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج 1، ص 171 – 172، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ سوم، 1390ق؛ ابن هشام، عبد الملک، السیرة النبویة، تحقیق، السقا، مصطفی، الأبیاری، ابراهیم، شلبی، عبد الحفیظ، ج 1، ص 706 – 707، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، بیتا؛ واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج 1، ص 146، بیروت، اعلمى، چاپ سوم، 1409ق.
[3]. السیرة النبویة، ج 2، ص 122 – 126؛ المغازی، ج 1، ص 306 – 307؛ ابن حزم اندلسى، جوامع السیرة النبویة، ص 132 – 137، بیروت، دار الکتب العلمیة، بیتا.
[4]. السیرة النبویة، ج 2، ص 252 – 253؛
[5]. همان، ص 254.
[6]. ابن سید الناس یعمری، محمد بن محمد، عیون الأثر، ج 2، ص 109، بیروت، دار القلم، چاپ اول، 1414ق.
[7]. السیرة النبویة، ج 2، ص 283.
[8]. همان، ص 343؛ المغازی، ج 2، ص 700.
[9]. السیرة النبویة، ج 2، ص 388 – 389؛ عماد طبرى، مناقب الطاهرین، ج 1، ص 235، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، چاپ اوّل، 1379ش.
[10]. إعلام الورى، ج 1، ص 230؛ السیرة النبویة، ج 2، ص 459.
[11]. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، ج 6، ص 62، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق.
[12]. همان، ص 500.
[13]. همان، ص 475.
[14]. همان، ج 1، ص 168.
[15]. المغازی، ج 3، ص 922.
[16]. الاصابة فی تمییز الصحابة، ج 1، ص 518.
[17]. السیرة النبویة، ج 2، ص 486 – 487.