به طور حتم وضو حكمت و علل متعددى دارد كه از ديد ما مخفى مانده است؛ ولى آنچه به ذهن مى رسدف اين است كه: «وضو» داراى دو فايده روشن است: 1 – فايده بهداشتى، 2 – فايده معنوى.
از نظر بهداشتى شستن صورت و دست ها ـ آن هم چند بار در شبانه روز ـ اثر قابل ملاحظه اى در نظافت بدن دارد. مسح بر سر و روى پاها ـ كه شرط آن رسيدن آب به موها يا پوست بدن است ـ سبب مى شود اين اعضا پاكيزه بمانند. ضمن اينكه تماس آب با پوست بدن، اثر خاصى در تعادل اعصاب (سمپاتيك و پاراسمپاتيك) دارد.
از نظر معنوى چون با قصد قربت و براى رضاى خدا انجام مى گيرد، اثر تربيتى و اخلاقى دارد؛ زيرا مفهوم كنايى وضو اين است كه «از فرق تا قدم در راه اطاعت تو گام بر مى دارم».[1] در اين زمينه قرآن مجيد مى فرمايد:«إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ التَّوّابِينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ»؛ «خداوند توبه كنندگان را دوست دارد و پاكيزگان را [نيز]دوست دارد».[2]
«طهارت» در آيه معناى گسترده اى دارد كه هر گونه پاكيزگى مادى و معنوى را شامل مى شود.
گرفتن وضو براى برخى كارها (مانند نماز)، واجب مى باشد و براى دسته اى ديگر مستحب است.
پی نوشت ها
[1] – تفسير نمونه، ج 4، ص 291.
[2] – بقره2، آيه 222.