با استفاده از آيات و روايات، به روشنى ثابت مىشود: روزه اگر چه عبادت مهمى است و داراى ثواب بسيار است؛ اما مقدمهاى براى رسيدن به مرحله تقوا است: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»[1]«اى كسانى كه ايمان آوردهايد! روزه بر شما مقرر شده است، همانگونه كه بر كسانى كه پيش از شما [ بودند] مقرر شده بود، باشد كه پرهيزگارى كنيد.»
هدايت كامل متقين، وابسته به بهرهمندى از قرآن است«الم ذلِكَ الْكِتابُ لارَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ»؛[2]«الم اين كتابى است كه در [ حقانيت] آن هيچ ترديدى نيست [ و] مايه هدايت تقواپيشگان است.»
از اين رو فضيلت مهم ماه رمضان، به نزول قرآن در اين ماه است«شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِى أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنّاسِ»؛[3] «ماه رمضان [همان ماه] است كه در آن، قرآن فرو فرستاده شده است كه مردم را راهبر است».
از اين رو رابطه خاصى بين قرآن و ماه رمضان وجود دارد. همان طور كه در فصل بهار، عالم طبيعت و انسان شادابى خاص و حيات مجددى پيدا مىكند، قرآن نيز بهار دلها است كه با خواندن و يادگيرى و فهميدن معارف آن، دلها همواره زندگى ويژهاى مىيابد. امام على عليهالسلام مىفرمايد: «تعلّموا كتاب الله تبارك و تعالى، فانه احسن الحديث و ابلغ الموعظة، و تفقهوا فيه فانه ربيع القلوب»[4] «كتاب خداوند ـ تبارك و تعالى ـ را ياد بگيريد؛ زيرا آن زيباترين گفتار و رساترين موعظهها است و فهم در قرآن پيدا كنيد؛ زيرا آن بهار دلها است» .بنابراين رابطه قرآن با ماه رمضان، خيلى عميق است و انسان با خواندن و يادگيرى قرآن و تدبير و تعميق در آن، در اين ماه مىتواند به حيات طيبه رسيده و شب قدر را ـ كه با حقيقت قرآن متّحد است ـ درك كند و بنابر فرمايش رسول خدا صلىاللهعليهوآله (در خطبه جمعه آخر ماه شعبان)، خواندن يك آيه از قرآن در ماه رمضان، معادل با ثواب يك ختم قرآن، در ماههاى ديگر است.[5]
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
نویسنده:گروه مؤلفان
[1] – بقره2، آيه 183.
[2] – همان، آيه 1 و 2.
[3] – همان، آيه 185.
[4] – تحف العقول، ابن شعبة الحرانى، ص 150.
[5] – عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 266.