به طور كلي بايد گفت عزاداري امام حسين (عليه السلام) با ساير امامان تفاوت دارد و اين به دليل گستره‌ي كمي و كيفي واقعه ي عاشوراست. وضعيت خاص جهان اسلام و مسلمانان، حالات حاكمان مسلمان و ظلم هاي آنان، تحقير امت اسلامي، تشديد ظلم عليه شيعيان، فراموشي آموزه‌هايي چون امر به معروف و نهي از منكر، شيوع بدعتها و … از يك سو و موقعيت ويژه‌ي ابا عبدالله الحسين (ع) از جهت مظلوميت و تنهايي و نوع جنگ و برخورد فيزيكي با آن حضرت و اهل و عيال ايشان، درسهاي تربيتي، اجتماعي، سياسي ، فرهنگي و ديني آن از سوي ديگر همه و همه شكل خاصي به اين حادثه داده كه باعث شده كه پيامبر اكرم (ص) و حضرت زهرا و تمام ائمه‌ي اطهار، بر احياي عزاداري آن حضرت تأكيد فراوان داشته باشند.
اين تأكيد به عزادارى بر حضرت سيدالشهدا(ع) به خاطر فلسفه هاى سازنده و تربيتى متعدد آن است، از جمله:
1 – زنده داشتن ياد و تاريخ پرشكوه نهضت حسينى
2 – الهام بخش روح انقلابى و ستم ستيزى
3 – پيوند عميق عاطفى بين امت و الگوهاى راستين
4 – اقامه مجالس دينى در سطح وسيع و آشنا شدن تودهها با معارف دينى
5 – پالايش روح و تزكيه نفس
6 – اعلام وفادارى نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم و…
شايد از وجوهي كه براي برگزاري مجالس عزا تا روز اربعين براي سيدالشهدا (ع) از سال 61 هجرت و از آن زمان تا حال (كه شيعه بر اين امر هميشه قيام و اقدام كرده و آن را زنده نگه داشته است)، آن باشد كه براي سيدالشهدا (ع) زمين و آسمان تا چهل روز گريه كرده است؛ چنان كه جناب زراره بن اعين (ره) كه از اكابر اصحاب اهل بيت و فقهاي شيعه اماميه است، از حضرت امام صادق (ع) روايتي نقل كرده به اين عبارت كه: قال ابوعبدالله(ع): يا زراره! إن السماء بكت علي الحسين (ع) أربعين صباحا بالدم، و إن الأرض بكت عليه أربعين صباحا بالسواد، و إن الشمس بكث اربعين صباحا بالكسوف والحمره، و إن الملائكه بكت عليه أربعين صباحا و… الحديث.(كامل الزياره، ص 81 و مستدرك الوسائل، ج 2، ص 215)
از اين حديث شريف كه در يكي از كتب معتبر حديث شيعه كامل الزياره نقل شده استفاده مي شود كه بكاء آسمان و زمين و ملائكه و آفتاب بر سيدالشهدا تا چهل روز طول كشيده است. شايد انتقال همين معنا از سوي اهل بيت اين سنت را در ميان مردم ايجاد كرده است.
طول دوران اسارت و سختي هاي وارده بر خاندان رسالت و بخصوص حضرت زينب سلام الله عليها و رسيدن كاروان اسيران در سفر بازگشت به صحراي كربلا در چهلم شهادت آن حضرت، و عزاداري معروفي كه شد، در چهل روز ابراز همدردي (به اندازه طول دوران اسارتشان) دخالت داشته باشد.
عزاداري براي سيد الشهدا به طور خاص از سوي اهل بيت (ع) تأكيد شده است و اساساً نبايد آن را با ساير عزاداري ها مقايسه كرد.
اين اهميت به ماهيت پيامي باز مي گردد كه اين قيام داشته است.
منبع:پرسمان