آمار كشتههاي لشكر عمر سعد:
شماري از منابع، تعداد كشتههاي سپاه دشمن را 88 نفر (به جز مجروحان) نوشتهاند.
اما اين آمار نادرست به نظر ميرسد، چرا كه اولا، با توجّه به شجاعت و استقبال ياران امام و به ويژه بنيهاشم از شهادت و پيشي گرفتن آنان از يكديگر در جان نثاري در راه هدف مقدس پيشوايشان، آن چنان نمود و بروز داشته است كه حتي برخي از افراد سپاه دشمن را به اعتراف واداشته است. ابنابيالحديد از قول يكي از افراد دشمن كه در كربلا حضور داشته است، در پاسخ يكي از معترضان كه چرا با حسين جنگيد؟ در توصيف شجاعت ياران امام ميگويد: گروهي بر ما قيام كردند كه دستهايشان بر قبضههاي شمشيرشان بود و هم چون شيران شرزه از چپ و راست، سواران شجاع را از پا درميآوردند و خويشتن را به كام مرگ افكنده بودند، نه امان ميپذيرفتند و نه رغبتي به مال داشتند و هيچ چيز نميتوانست ميان آنان و وارد شدن در دام مرگ يا چيرگي بر ملك، مانع و حايل شود و اگر اندكي دست برميداشتيم، با تمام جان، لشكر را نابود ميكردند. (با اين حال) اي بيمادر، ما چه كار ميتوانستيم انجام دهيم.
افزون بر اين، در خصوص شجاعت علي اكبر نقل شده است كه آن قدر از سپاه دشمن را كشت كه فرياد اعتراضآميز دشمن بلند شد.
ثانيا: بنابر برخي گزارشها، تعداد كشتههاي دشمن حتي به دست برخي از ياران امام، بسيار بيش از اين تعداد بوده است. شيخ صدوق (م 381 ق) و به پيروي از او، محمد‌بن‌فتّال نيشابوري (م 508 ق) تعداد كشتههاي دشمن را توسط برخي از اصحاب امام، چنين نوشتهاند: حر‌بن‌يزيد: 18 نفر، زهير‌بن‌قين: 19 نفر، حبيب‌بن‌مُظاهِر: 31 نفر، عبداللهبنابيعروه غِفاري: 20 نفر، بُرير‌بن‌خُضَير: 30 نفر، مالك‌بن‌انس كاهلي: 18 نفر، (يزيد‌بن) زياد‌بن‌مهاصر كندي (ابوالشعثاء): 9 نفر ، وَهْب‌بن‌وهْب (يا عبدالله‌بن‌عُمَيْركلبي): 7 (يا 8) نفر، (نافع بن) هلالبنحجاج: 13 نفر ، عبدالله‌بن‌مسلم‌بن‌عقيل: 3 نفر، علي‌اكبر: 54 نفر، قاسم‌بن‌الحسن: 3 نفر.
چنان كه ملاحظه ميشود طبق اين گزارش، تعداد كشتههاي دشمن توسط برخي از سپاه امام، 225 (يا 226) نفر است، يعني بيش از دو برابر و نيم عدد 88 نفر.
ابن‌شهرآشوب، آمار كشتههاي دشمن را بيش از آمار شيخ صدوق، نوشته است. براي نمونه، او تعداد كشته شدگان توسط افراد نام برده را چنين گزارش كرده است: حُرّ، بيش از 40 نفر، حبيب‌بن‌مُظاهِر، 62 نفر، زهير‌بن‌قين،120 نفر، حجاج‌بن‌مسروق، 25 نفر، عون‌بن‌عبدالله‌بن‌جعفر، 21 نفر، علي‌اكبر 70 نفر و عبدالله‌بن‌مسلم‌بن‌عقيل، 98 نفر.
هم چنين مستوفي، تعداد كشتههاي سپاه عمر سعد را 180 نفر نوشته است.
اگرچه ممكن است پذيرش برخي از اين آمار با توجه به مدت زمان نبرد در روز عاشورا به نظر مشكل برسد، اما ارقام ياد شده در مجموع، حاكي از آن است كه تعداد كشتههاي دشمن، بسيار بيش از 88 نفر بوده است. به نظر ميرسد شرايط حاكم بر عصر نگارش اين گزارشها، بيش از اين به مورّخان اجازه نميداده كه آمار واقعي از كشتههاي لشكر عمر سعد را ارائه كنند.
ابن‌سعد، ترجمة‌الحسين و مقتله، فصلنامه تراثنا، شماره10، ص184؛ بَلاذُري، انساب الاشراف، ج3، ص 411؛ طبري، تاريخ الامم و الملوك، ج5، ص455؛ تميمي مغربي، شرح الاخبار، ج3، ص155؛ مسعودي، مُرُوج الذَّهَب ، ج3، ص72.
در ادامه پرسيده بوديد: ميگويند هيچكس حريف حضرت ابوالفضل نبود
در پاسخ بايد گفت: بي شك شجاعت ايشان ضرب المثل و وفاداري ايشان به امام حسين عليه‌السلام كم نظير بوده است اما اين مطلب كه هيچ كس حريف ايشان نبوده است سند تاريخي ندارد و از نظر علمي مردود است.
ايا درست است كه ميگويند اگر حضرت عباس (ع) به جنگ با دشمن ميرفت شايد نتيجه جنگ عوض ميشد.
اين‌گونه مطالب افسانه‌اي غالبا ساخته و پرداخته مداحان كم اطلاع و يا بي‌توجه است. بر اساس گزارش منابع متعدد تاريخي و روايي حضرت اباالفضل از صبح روز عاشورا تا هنگامه عصر كه زمان شهادت ايشان است ، دوشادوش امام حسين عليه‌السلام و ديگر اصحاب حضرت در حال جنگ با دشمن بودند و اين مطلب هرگز صحت ندارد كه ايشان با دشمن نجنگيدند مگر به خاطر آوردن آب.!
منبع:پرسمان
1. ابنابيالحديد، شرح نهج البلاغة، ج3، ص 263.
2. ابن‌اعثم، پيشين، ج5، ص 115؛ خوارزمي، پيشين، ج2، ص 35. خوارزمي در ادامه مينويسد: علي اكبر (در مجموع) 200 نفر را كشت (همان).
3. بَلاذُري (انساب الاشراف، ج3، ص 405) تعداد كشتهها را 5 نفر نوشته است.
4. طبري (تاريخ الامم و الملوك، ج5، ص441) تعداد كشتهها را توسط نافع، 12نفر نوشته است.
5. شيخ صدوق، الامالي، مجلس 30، ح1 ، ص 223 ـ 226.
6. در صورتي كه وهب، 8 نفر كشته باشد.
7. ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابي‌طالب، ج 4، ص 109 ـ 114.
8. تاريخ گزيده، ص265.