در این روایت که از حیث سند صحیح و معتبر است امام صادق (علیه السّلام) میفرماید:
«مَنْ صَلّى مَعَهُمْ فِي الصَّفِّ الْأَوَّلِ، كَانَ كَمَنْ صَلّى خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم)»[1]؛ «هر کس با اهل سنّت، در صف اوّل آنها نماز بگزارد، مانند کسی است که پشت سر رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در صف اوّل نماز گزارده است».
مرحوم شیخ حر عاملی نیز در کتاب وسائل الشیعه بابی را به روایات داله بر استحباب شرکت در نماز جماعت اهل سّت و شرکت در صف اوّل نماز آنها اختصاص داده است.[2]
هدف از جواز این علیهم السلامل و استحباب و فضیلت آن این است که این علیهم السلامل موجب جلب دوستی اهل سنّت و موجب وحدت کلمه و اتحاد بیشتر مسلمانان میگردد. امام خمینی ره طبق روایاتی که در این باب آمده به تقیه مداراتی با اهل سنّت حکم کرده است.[3] تقیه مداراتی یکی از اقسام تقیه است که در این نوع تقیه ترس از ضرر مالی و جانی مطرح نیست؛ بلکه تقیهای است که برای جلب دوستی و ایجاد وحدت با اهل سنّت مدارا میگردد.
امّا در خصوص سؤال پایانی شما باید بگوییم که امام جماعت مساجدی مانند مسجد الحرام و مسجد النبی نیز گرچه جزء علمای وهابی هستند. امّا از این روایات خارج نیستند و چه بسا در مورد اینها اهمیّت بیشتری هم وجود داشته باشد.
در روایات نقل شده که امام حسن و امام حسین (علیهما السّلام) پشت سر مروان بن حکم نماز میخواندند.[4]
مروان بن حکم همان کسی است که رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) وی را ملعون بن معلون[5] نامیده بود. وی بعد از صلح امام حسن با معاویه از سوی معاویه والی و حاکم مدینه شده بود. امامت جمعه و جماعات در صدر اسلام از جایگاه بسیار مهمی برخوردار بوده است به طوری که معلیهم السلامولاً حاکمان و والیان هر شهر این منصب مهم را در اختیار خود داشته و با حضور دائم خویش از این منصب محافظت میکردند.
مرحوم امام ره میفرمایند: در وقتی که در مسجد الحرام یا مسجد النبی نماز جماعت منعقد شد مؤمنین نباید از آنجا خارج شوند و باید از جماعت تخلف نکنند و با سایر مسلمین به جماعت نماز بخوانند.
مقام معظّم رهبری نیز نماز جماعت پشت سر اهل تسنن را جایز و صحیح میدانند.[6]
منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی شیعه و اهل سنت؛ دفتر نشر معارف تدوین و تألیف: علی اصغر رضوانی، مصطفی عزیزی
[1]. کلینی، محمّد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1407 ه ق، ج 3، ص 380.
[2]. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال 1409 هـ.ق، ج 8، ص 299.
[3]. امام خمینی، کتاب الطهارة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1422 ق، ص 522.
[4]. «عَلِيُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِي كِتَابِهِ عَنْ أَخِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (علیه السّلام) قَالَ: صَلَّى حَسَنٌ وَ حُسَيْنٌ خَلْفَ مَرْوَانَ وَ نَحْنُ نُصَلِّي مَعَهُمْ». (شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه ال البیت، سال 1409 هـ.ق، ج 8، ص 301).
[5]. علّام مجلسی، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال 1404 هـ.ق، ج 62، ص 237.
[6]. اجوبه الاستفتاءات، تهران: الهدی، 1381، س 599، ص 197.