در صفين وقتى لشكر معاويه بر آب مسلط شدند، آب را بر آن حضرت و اصحابش بستند، اما وقتى كه حضرت مسلط شد، به آن ها آب داد و مانع نشد.(شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج3، ص319؛ بحار الانوار، ج32، ص438؛ وقعة صفّين، ص162.) آيا تا به حال ديده يا شنيده شده كه كسى در وقت جنگ، به دشمن خود آب بدهد؟!
در زمان پادشاهى روسيه، در جنگ جهانى اول هر چه لشكر براى جنگ با آلمان مى رفتند برنمى گشتند، يك بار وقتى قطار پر از جوان مى خواست براى جنگ حركت كند، مادران آنها جلوى قطار خوابيدند تا مانع حركت او شوند، از مسكو كسب تكليف كردند، دستور رسيد كه با قطار از روى مادرها عبور كنيد.
معمول بود كه در وقت جنگ و حمله چند نفر نگهبان مى گذاشتند تا كسى فرار نكند؛ اما امام حسين ـ عليه السّلام ـ در شب عاشورا فرمود:
« أَنْتُمْ فى حَلٍّ مِنْ بَيْعَتى. » بيعت خود را از شما برداشتم. بحار الانوار، ج11، ص149؛ ج44، ص315؛ ج45، ص90؛ امالى صدوق، ص154؛ قصص الانبياء جزايرى، ص36.
اين قوم با من كار دارند، هر كه مى خواهد برود. تعداد لشكر امام حسين ـ عليه السّلام ـ در شب عاشورا قريب هزار نفر بود، شب عاشورا ده نفر، ده نفر بعضى با خداحافظى، و بعضى حتى بدون خداحافظى از ركاب آن حضرت دور شدند و رفتند! از عبارت « فَأَمّا عَسْكَرُهُ ففارَقُوهُ، وَ أَمّا أَهْلُهُ الاْءَدْنَوْنَ فَأَبَوْا وَ قالُوا: لا نُفارِقُك، فَقالَ لَهُم: فَإِنْ كُنْتُمْ وَطَّنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ عَلى ما وَطَّنْتُ نَفْسى عَلَيْهِ، فَاَعْلَمُوا…. »؛ (لشكر آن حضرت از او جدا شدند، ولى بستگان نزديك باقى مانده و گفتند: از تو جدا نمى شويم، آن گاه حضرت به آنان فرمود: حال كه شما همراه با من، خود را براى مرگ آماده كرده ايد، پس بدانيد…) كه در برخى منابع ياد شده در پانوشت گذشته آمده است، به دست مى آيد كه بسيارى از لشكريان حضرت، شب عاشورا از آن حضرت جدا شدند.
هم چنين سيّد الشّهدا ـ عليه السّلام ـ به حضرت مسلم ـ رحمه اللّه ـ فرموده بود كه با مهربانى رفتار كند، و شايد سبب كشته شدن و شهادت حضرت مسلم، همين بوده كه اذن جنگ نداشته و گرنه در « دار الأماره » و مقر ابن زياد بيشتر از بيست نفر نبود و حضرت مسلم مى توانست آن ها را محاصره كند.
منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد1 / محمد حسین رخشاد