مرحوم ميرزاى قمى در موارد زيادى كه بر خلاف مشهور نظر مى دهد، مى فرمايد: « إِنْ ساعَدَنَا الدَّليلُ، لانَتَوَحَّشُ مِنَ الْوَحْدَةِ. » اگر دليل مساعد و ياور ما باشد، از تنهايى نمى هراسيم.مشابه: مقالات الاصول، ج 2، ص 324؛ الحدائق الناضرة، ج 23، ص 387.
مرحوم مقدّس اردبيلى(فقيه و عالم ربّانى، احمد بن محمّد مقدس اردبيلى (؟ ـ 993)، صاحب تأليفات متعدّد از جمله مجمع الفائدة و البرهان. ) نيز با اين كه تقريبا اوّلين مقدّس است، بر خلاف مشهور فتوى مى داد و گويى كه اوّلين مجتهد است، چنان كه يكى از بزرگان مى فرمود: « اگر بنا نبود كه از اَحيا، تقليد شود و تقليد ابتدايى از اموات جايز بود، مى گفتم از مقدّس اردبيلى ـ رحمه اللّه ـ تقليد كنيد. »
مرحوم حاج شيخ عبدالكريم حايرى نيز هرگاه نظر جديدى ارايه مى داده، به منظور رهايى از وحشت انفراد در فتوى، مى فرموده است: « مُلاّ مرده اى پيدا كنيد، كه در اين مسأله موافق ما باشد. » هم چنين مرحوم آخوند خراسانى بر بالاى منبر مى فرمود: « اگر بگوييد: يكى ديگر از علما قبلاً چنين گفته است، خوشحال مى شوم! »
منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد1 / محمد حسین رخشاد
