نبرد در روز عاشورا از همان ساعات اوليه صبح (پس از نماز) با آرايش دو لشكر آغاز گرديد و تا نزديكي‌هاي غروب روز عاشورا ادامه پيدا كرد.[1] در پاسخ به اين قسمت از سوال شما كه: آيا جنگ تن به تن بوده بايد گفت: ابتدا جنگ تن به تن در گرفت اما از آن‌جا كه تلفات دشمن بسيار شديد بود آنان اقدام به حمله دسته جمعي كردند. در مجموع سه حمله دسته جمعي به سمت خيمه‌هاي امام حسين (ع) شكل گرفت كه با مقاومت و رشادت شگفت‌انگيز ياران حضرت، لشكريان عمر بن‌سعد مجبور به عقب نشيني شدند. غالب ياران حضرت پس از نماز ظهر و در عصر روز عاشورا به شهادت رسيدند. كه علت آن را بايد: «تشنگي و خستگي مفرط آنان بر اثر مبارزه قبل از ظهر» آنان دانست.
با توجه به تسلط و وسعت ديد هر يك از ناقلان اين واقعه بر بخشي از وقايع، وي تنها به نقل همان بخش پرداخته و ديگري نيز صحنه‌هاي ديگري را كه ديده نقل كرده است. در نتيجه به هنگام جمع آوري كل آن‌ها توسط يك نويسنده، به نظر مي رسد كه آنان يك به يك به ميدان رفته و به شهادت رسيده‌اند. [2]
حوادث زياد به نظر مي‌رسد. به عنوان مثال گاه چهار تن يك‌جا نزد امام آمده و اجازه ميدان مي‌خواستند. سپس به ميدان رفته و به شهادت مي‌رسيدند. اما از آن‌جا كه نويسنده حوادث مربوط به هر يك را جدا گانه و به نقل از يك نفر روايت كرده است، بيان نحوه شهادت آنان طولاني شده و زياد به نظر مي‌رسد.
جهت مطالعه و كسب اطلاعات بيشتر مي‌توانيد به كتاب: «مقتل جامع امام حسين عليه‌السلام» كه حاصل تلاش ده ساله گروهي از محققين است و با موشكافي و بيان دقيق مطالب مربوط به واقعه عاشورا و حذف مطالب خرافي به بيان ابعاد حقيقي اين رخداد عظيم تاريخي پرداخته است، مراجعه فرماييد.
منبع:پرسمان
[1] . بَلاذُري، انساب الاشراف، ج3، ص395؛ طبري، تاريخ الأمم و الملوك، ج5، ص422؛ شيخ مفيد،الارشاد،ج2، ص 95؛ ابوحنيفه دِيْنَوَري، الاخبار الطوال، ص 378؛ ابن‌اعثم، كتاب‌الفتوح، ج5، ص101؛ ابن‌اثير، الكامل في التاريخ، ج2، ص560؛ خوارزمي، مقتل‌الحسين، ج2، ص4؛ ابن‌كثير، البِداية و النِّهاية، ج8، ص192؛ ابن اثير، اُسْدُ‌الْغابَة، ج 1، ص 499.
[2] . به عنوان نمونه نگاه كنيد: طبري، تاريخ الأمم و الملوك، ج 5، ص 446.