در این روایت که از حیث سند صحیح و معتبر است امام صادق(علیه السلام) میفرماید:
«مَنْ صَلَّی مَعَهُمْ فِی الصَّفِّ الْأَوَّلِ کَانَ کَمَنْ صَلَّی خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله و سلم)»؛[1] «هرکس با اهلسنت، در صف اوّل آنها نماز بگزارد، مانند کسی است که پشت سر رسولاللّه(صلی الله علیه و آله و سلم) در صف اوّل نماز گزارده است».
مرحوم شیخ حر عاملی نیز در کتاب وسائل الشیعه بابی را به روایات داله بر استحباب شرکت در نماز جماعت اهلسنت و شرکت در صف اول نماز آنها اختصاص داده است.[2]
هدف از جواز این عمل و استحباب و فضیلت آن این است که این عمل موجب جلب دوستی اهلسنت و موجب وحدت کلمه و اتحاد بیشتر مسلمانان میگردد.
امام خمینی طبق روایاتی که در این باب آمده به تقیه مداراتی با اهلسنت حکم کرده است.[3] تقیه مداراتی یکی از اقسام تقیه است که در این نوع تقیه ترس از ضرر مالی و جانی مطرح نیست؛ بلکه تقیهای است که برای جلب دوستی و ایجاد وحدت با اهلسنت مدارا میگردد.
اما در خصوص سؤال پایانی شما باید بگوییم که امام جماعت مساجدی مانند مسجدالحرام و مسجدالنبی نیز گرچه جزء علمای وهابی هستند. اما از این روایات خارج نیستند و چه بسا در مورد اینها اهمیت بیشتری هم وجود داشته باشد.
در روایات نقل شده که امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) پشت سر مروان بن حکم نماز میخواندند.[4]
مروان بن حکم همان کسی است که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) وی را ملعون بن ملعون[5] نامیده بود. وی بعد از صلح امام حسن با معاویه از سوی معاویه والی و حاکم مدینه شده بود. امامت جمعه و جماعات در صدر اسلام از جایگاه بسیار مهمی برخوردار بوده است به طوری که معمولاً حاکمان و والیان هر شهر این منصب مهم را در اختیار خود داشته و با حضور دائم خویش از این منصب محافظت میکردند.
مرحوم امام میفرمایند: در وقتی که در مسجدالحرام یا مسجد النبی نماز جماعت منعقد شد مومنین نباید از آنجا خارج شوند و باید از جماعت تخلف نکنند و با سایر مسلمین به جماعت نماز بخوانند.
مقام معظم رهبری نیز نماز جماعت پشت سر اهل تسنن را جایز و صحیح میدانند.[6]
پی نوشت ها
[1] – کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1407 ه ق، ج 3، ص 380.
[2] – شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال 1409 هـ.ق، ج 8، ص 299.
[3] – امام خمینی، کتاب الطهارة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1422ق، ص 522.
[4] – عَلِیُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِی کِتَابِهِ عَنْ أَخِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ( ع) قَالَ: صَلَّی حَسَنٌ وَحُسَیْنٌ خَلْفَ مَرْوَانَ وَنَحْنُ نُصَلِّی مَعَهُم .( شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال 1409 هـ.ق، ج 8، ص 301).
علی بن جعفر در کتاب خود از برادرش امام موسی کاظم(علیه السلام) نقل می کند که آن حضرت فرمود: «امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) پشت سر مروان نماز خوانده اند و ما نیز با آنها نماز می خوانیم.»
[5] – علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال 1404 هـ ق، ج 62، ص 237.
[6] – اجوبه الاستفتاءات, تهران: الهدی, 1381, س 599, ص 197.