شهادت امام حسین علیه السلام در گفتار پیامبران علیهم السلام

 

الف) پیشگویی‌های پیامبران پیشین

آگاهی از شهادت امام حسین (علیه السلام) در میان انبیای الهی و امت‌های گذشته، سابقه‌ی طولانی داشته است. در این باره اخبار بسیاری در کتاب‌های تاریخی و حدیثی شیعه و سنی وجود دارد که نمونه‌هایی از آن‌ها را در این‌جا ذکر می‌کنیم:

1.‍ ابن عباس از امیر المؤمنین (علیه السلام) حدیثی را درباره‌ی عبور حضرت عیسی (علیه السلام) از سرزمین کربلا نقل می‌کند که حضرت (در بخشی از این حدیث) می‌فرماید: «عیسی (علیه السلام) [هنگام عبور از کربلا] نشست و شروع به گریه کرد و حواریون نیز با وی نشستند و گریه کردند؛ اما علت گریه‌ی حضرت عیسی (علیه السلام) را نمی‌دانستند. از این رو به حضرت گفتند: ای روح و کلمه‌ی خدا، سبب گریه‌ی شما چیست؟ حضرت فرمود: آیا می‌دانید این‌جا چه سرزمینی است؟ گفتند: نه. فرمود: این‌جا زمینی است که در آن، فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احمد و فرزند آزاد زن پاک و مبرّا از هر گونه پلیدی و آلودگی، که شبیه مادرم [مریم] است، کشته شده و در آن دفن می‌شود…».^[1]

2. سَماعَة بن مَهْران می‌گوید که از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که فرمود: «آن کسی که خداوند در کتابش درباره‌ی او فرموده: وَ اذْکرْ فِی الْکتَابِ اِسْمَاعِیلَ اِنَّهُ کانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولاً نّبِیّاً؛ ” و در این کتاب از اسماعیل یاد کن؛ زیرا که او درست وعده و فرستاده‌‌ای پیامبر بود” پیامبری از پیامبران بوده [که خدا او را به سوی قومش برانگیخت]، پس قومش بر او مسلط شده، پوست سر و صورتش را کندند. آن‌گاه خدا فرشته‌ای را نزد او فرستاد و گفت: پروردگار جهانیان به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید: آنچه را قومت با تو کردند، دیدم. پس هر چه می‌خواهی، از من بخواه. اسماعیل (علیه السلام) گفت: ای پروردگار جهانیان حسین بن علی بن ابی‌طالب [در ابتلا به بلاها و مصیبت‌ها]، برای من اسوه و الگوست. امام صادق فرمود: او پیامبری غیر از اسماعیل پسر ابراهیم [خلیل] بوده است».^[2]

ب) اِخبار جبرئیل از جانب خدا درباره‌ی شهادت امام حسین (علیه السلام)

1.‍ ام سلمه می‌گوید: «حسن (علیه السلام) و حسین (علیه السلام) در خانه‌ی من نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بازی می‌کردند که جبرئیل آمد و گفت: ای محمد؛ پس از تو، امت تو این فرزندت را خواهند کشت و با دستش اشاره به حسین (علیه السلام) کرد. رسول خدا (علیه السلام) گریه کرد و او (حسین) را در آغوش کشید…».^[3]

2.‍ ابو بصیر می‌گوید: از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که فرمود: «هنگامی که حسین (علیه السلام) نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، ناگاه جبرئیل بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) وارد شد و عرضه داشت: ای محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم)؛ آیا او را دوست داری؟ حضرت فرمود؟ آری. جبرئیل گفت: امت تو او را خواهند کشت. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از این سخن بسیار غمگین شد. پس جبرئیل گفت: آیا دیدن خاکی که حسین (علیه السلام) بر روی آن کشته می‌شود، تو را شادمان می‌کند؟ حضرت فرمود: بلی. پس جبرئیل فاصله‌ی بین محل نشستن رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و کربلا را فرو برد؛ به طوری که این دو قطعه زمین این‌گونه به هم متصل شدند (و دو انگشت سبابه‌ی خویش را به هم چسباند). آن‌گاه جبرئیل با دو بال خود، مقداری از تربت کربلا را برداشته و به رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) داد. سپس به یک چشم بر هم زدن، زمین را گستراند (و به حالت اول برگرداند). رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: خوشا بر تو ای خاک، و خوشا به حال کسی که در تو [ای کربلا] کشته می‌شود».^[4]

3. ابو سلمه از عایشه نقل می‌کند: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسین (علیه السلام) را بر زانوی خود نشانده بود و او را می‌بوسید. جبرئیل عرضه داشت: آیا این پسرت را دوست داری؟ حضرت فرمود: آری. جبرئیل گفت: امت تو بعد از تو او را خواهند کشت. در این هنگام چشمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) پر از اشک شد. جبرئیل عرض کرد: آیا می‌خواهی خاکی را که حسین (علیه السلام) بر روی آن کشته خواهد شد، نشانت دهم؟ حضرت فرمود: بلی. آن‌گاه جبرئیل قدری از خاک زمینی را که حسین (علیه السلام) بر روی آن کشته خواهد شد، به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نشان داده و گفت: این زمین، طَف خوانده می‌شود».^[5]
4. محمد بن صالح می‌گوید: «هنگامی که جبرئیل به رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خبر داد که امتش حسین بن علی (علیه السلام) را خواهند کشت، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: آیا این تقدیر برگشت‌پذیر نیست؟ جبرئیل گفت: نه، چون این امری است که خداوند آن را مقدّر کرده است».^[6]
5. ابن عباس می‌گوید: «فرشته‌ای که محضر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و حضرت را از شهادت حسین (علیه السلام) آگاه کرد، جبرئیل روح الامین بود. او در حالی که بال‌هایش را باز کرده بود و گریه و فریاد می‌کرد، مقداری از تربت حسین (علیه السلام) را که بویی چون مشک داشت، با خود آورده بود. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: آیا امتی که فرزند مرا (و یاد فرمودند فرزند دختر مرا) می‌کشند، رستگار می‌شوند؟ جبرئیل عرض کرد: خداوند آن‌ها را دستخوش اختلاف می‌کند و دل‌هایشان یکی نمی‌شود».^[7]

ج) پیشگویی‌های پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) که از طریقِ اخبار الهی، از شهادت فرزندش حسین (علیه السلام) در آینده خبر داشت، در مناسبت‌های مختلف، از این موضوع سخن گفته و حتی در بعضی از احادیث به صراحت نام قاتل فرزندش حسین را متذکر شده است.

1.‍ اَنس بن حارث می‌گوید: شنیدم پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرمود: «همانا این فرزند من (حسین (علیه السلام)) در زمینی از عراق کشته می‌شود. پس هر کس از شما آن‌جا بود، باید او را یاری کند».^[8]

2. امام باقر (علیه السلام) از ام سلمه نقل می‌کند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «حسین زمانی کشته می‌شود که سفیدی مو بر او چیره شود».^[9]
3. ابن عباس از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روایتی را نقل می‌کند که در بخش پایانی آن، حضرت می‌فرماید: «به خدا سوگند، بعد از من فرزندم حسین را خواهند کشت. خداوند شفاعت مرا هرگز نصیب آنان نگرداند».^[10]
4. عبدالله بن محمد صنعانی از امام باقر (علیه السلام) نقل می‌کند که حضرت فرمود: «هر گاه حسین (علیه السلام) نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌رفت، حضرت او را به [سینه‌ی] خود می‌چسباند و سپس به امیر المؤمنین (علیه السلام) می‌فرمود: او را نگاه دار و آن‌گاه خم شده، او را می‌بوسید و می‌گریست. حسین (علیه السلام) می‌پرسید: ای پدر، چرا گریه می‌کنی؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرمود: ای پسر عزیزم؛ جای شمشیرها را می‌بوسم و گریه می‌کنم. حسین (علیه السلام) گفت: ای پدر، من کشته می‌شوم؟ رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود؟ آری به خدا سوگند، تو، پدر، و برادرت کشته خواهید شد. عرض کرد: قتلگاه ما از هم جدا خواهد بود؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: آری پسر عزیزم».^[11]
5. امام حسین دو ساله بود که پیامبر به سفر رفتند. در میان راه در محلی توقف کردند و کلمه‌ی استرجاع را بر زبان راندند و چشمانشان پر از اشک شد. از ایشان علت آن را سؤال کردند. فرمودند: جبرئیل درباره‌ی زمینی که در کنار فرات قرار دارد و نامش کربلاست، برایم خبر آورد که فرزندم حسین پسر فاطمه در آن کشته می‌شود. به ایشان گفتند: چه کسی او را می‌کشد ای رسول خدا؟ فرمود: مردی به نام یزید و گویا من محل به خاک افتادن و محل دفن او را می‌بینم^[12]

---

[1]. … عن ابن عباس، عن امیر المؤمنین (علیه السلام) [فی حدیث یذکر فیه مرور عیسی (علیه السلام) بأرض کربلاء] قال: «فَجَلَسَ عِيسَى (علیه السلام) وَ جَلَسَ الْحَوَارِيُّونَ مَعَهُ فَبَكَى وَ بَكَى الْحَوَارِيُّونَ وَ هُمْ لَا يَدْرُونَ لِمَ جَلَسَ وَ لِمَ بَكَى؟! فَقَالُوا: يَا رُوحَ اللَّهِ وَ كَلِمَتَهُ، مَا يُبْكِيكَ؟ قَالَ: أَ تَعْلَمُونَ أَیُّ أَرْضٍ هَذِهِ؟ قَالُوا: لَا. قَالَ: هَذِهِ أَرْضٌ يُقْتَلُ فِيهَا فَرْخُ الرَّسُولِ أَحْمَدَ وَ فَرْخُ الْحُرَّةِ الطَّاهِرَةِ الْبَتُولِ شَبِيهَةِ أُمِّی، وَ يُلْحَدُ فِيهَا…» (محمد جواد محمودی، ترتیب الامالی، ج 5، ص 158، 177؛ شیخ صدوق، الامالی، تحقیق قسم الدراسات الاسلامیة مؤسسة البعثة، ص 695، مجلس 87، ح 5).

[2]. … عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ‏ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) يَقُولُ: إِنَّ الَّذِي قَالَ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ: «وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ إِنَّهُ كانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ كانَ رَسُولًا نَبِيَّا» (مریم، 54)؛ سَلَّطَ اللَّهُ عَلَيْهِ قَوْمَهُ، فَكَشَطُوا وَجْهَهُ وَ فَرْوَةَ رَأْسِهِ؛ فَبَعَثَ اللَّهُ إِلَيْهِ مَلَكاً فَقَالَ لَهُ: إِنَّ رَبَّ الْعَالَمِينَ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ [إِنَّهُ] قَدْ رَأَيْتُ مَا صَنَعَ بِكَ قَوْمُكَ، فَسَلْنِي مَا شِئْتَ. فَقَالَ: يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ لِي بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) أُسْوَةٌ. قَالَ: أَبُو عَبْدِ اللَّهِ وَ لَيْسَ هُوَ إِسْمَاعِيلَ بْنَ إِبْرَاهِيمَ‏ (شیخ مفید، الامالی، تحقیق حسین استاد ولی و علی اکبر غفاری، ص 39 – 40)، مجلس 5، ح 7 با کمی تفاوت در تعبیرات و تفصیل بیشتر و اختلاف در سندها ابن قولویه‌ی قمی، کامل الزیارات، تحقیق نشر الفقاهه، باب 19، ص 137 – 139).

[3]. … عن أمّ سلمة قالت کان الحسن و الحسین –رضی الله عنهما- یلعبان بین یدی النّبی (صلی الله علیه و آله و سلم) فی بیتی، فنزل جبرئیل (علیه السلام) فقال: یا محمّد‌ إنّ أمّتک تقتل ابنک هذا من بعدک، فأومأ بیده الی الحسین (علیه السلام) فبکی رسول الله و ضمّه الی صدره… (طبرانی، المُعجَم الکبیر، تحقیق حمدی عبد المجید سلفی، ج 3، ص 108). نزدیک به این مضامین، روایات بسیاری از ام سلمه نقل شده است (ر. ک: همان، ص 108 – 110؛ محمد جواد محمودی، ترتیب الامالی، ج 5، ص 161؛ شیخ صدوق، الامالی، تحقیق قسم الدراسات الاسلامیة مؤسسة العبثة، ص 203، مجلس 29، ح 3).

[4]. … عَنْ أَبِی بَصِيرٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام)، قَالَ: سَمِعْتُهُ يَقُولُ: «بَيْنَا الْحُسَيْنُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) إِذْ أَتَاهُ جَبْرَئِيلُ فَقَالَ: يَا مُحَمَّدُ، أَ تُحِبُّهُ؟ قَالَ: نَعَمْ. قَالَ: أَمَا إِنَّ أُمَّتَكَ سَتَقْتُلُهُ. فَحَزِنَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) لِذَلِكَ حُزْناً شَدِيداً، فَقَالَ جَبْرَئِيلُ: أَ يَسُرُّكَ أَنْ أُرِيَكَ التُّرْبَةَ الَّتِی يُقْتَلُ فِيهَا؟ قَالَ: نَعَمْ. قَالَ: فَخَسَفَ جَبْرَئِيلُ (علیه السلام) مَا بَيْنَ مَجْلِسِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) إِلَى كَرْبَلَاءَ حَتَّى الْتَقَتِ الْقِطْعَتَانِ هَكَذَا- وَ جَمَعَ بَيْنَ السَّبَّابَتَيْنِ- فَتَنَاوَلَ بِجَنَاحَيْهِ مِنَ التُّرْبَةِ، فَنَاوَلَهَا لِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم)، ثُمَّ دَحَا الْأَرْضَ مِنْ طَرَفِ الْعَيْنِ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): طُوبَى لَكَ مِنْ تُرْبَةٍ، وَ طُوبَى لِمَنْ يُقْتَلُ فِيكَ» (محمد جواد محمودی، همان، ص 162؛ شیخ طوسی، الامالی، تحقیق قسم الدراسات الاسلامیه مؤسسة البعثه، ص 314، مجلس 11، ح 85؛ ابن قولویه‌ی قمی، کامل الزّیارات، تحقیق نشر الفقاهه، باب 17، ص 129 – 130، ح 5؛ با کمی تفاوت محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 44، ص 228، 235).

[5]. … عَنْ أَبِی سَلَمَةَ عَنْ عَائِشَةَ: أَنَّ رَسُول‏ الله (صلی الله علیه و آله و سلم) أَجْلَسَ حُسَيْناً عَلَى فَخِذِهِ فَجَعَلَ يُقَبِّلُهُ، فَقَالَ جَبْرَئِيلُ: «أَ تُحِبُّ ابْنَكَ هَذَا؟ قَالَ: نَعَمْ. قَالَ: فَإِنَّ أُمَّتَكَ سَتَقْتُلُهُ بَعْدَكَ، فَدَمَعَتْ عَيْنَا رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) فَقَالَ لَهُ: إِنْ شِئْتَ أَرَيْتُكَ مِنْ تُرْبَتِهِ الَّتِي يُقْتَلُ عَلَيْهَا؟ قَالَ: نَعَمْ، فَأَرَاهُ جَبْرَئِيلُ (علیه السلام) تُرَاباً مِنْ تُرَابِ الْأَرْضِ الَّتِی يُقْتَلُ عَلَيْهَا وَ قَالَ: تُدْعَى الطَّفَّ» (محمد جواد محمودی، همان، ص 166؛ شیخ طوسی، همان، ص 316 – 317، مجلس 11، ح 89؛ به همین مضمون ابن سعد، «ترجمة الحسین (علیه السلام) و مقتله»، فصلنامه‌ی تراثنا، ش 10، ص 155. برای آگاهی بیشتر از مأخذ این حدیث ر. ک: محمد جواد محمودی، همان، پاورقی ص 166). «طَف» به معنای کناره‌ی رود و ساحل آن است و در این‌جا، مقصود سرزمینی در ساحل فرات است که امام حسین (علیه السلام) با یارانش در آن‌جا به شهادت رسیده‌اند.

[6]. … عن محمّد بن صالح: أنّ رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) حین أخبره جبرئیل أنّ امته ستقتل حسین بن علی (علیه السلام)، فقال (علیه السلام): یا جبرئیل، أفلا أراجع فیه؟ قال: لا، لأنّه امرٌ قَدْ کَتَبَهُ الله (ابن عساکر، تاریخ مَدینة دِمَشْق الکبیر، ج 14، ص 196؛ همو، ترجمة الامام الحسین (علیه السلام) من تاریخ مَدینة دِمَشق، تحقیق محمد باقر محمودی، ص 185).

[7]. … عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: الْمَلَكُ الَّذِي جَاءَ إِلَى مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله و سلم) يُخْبِرُهُ بِقَتْلِ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) كَانَ جَبْرَئِيلَ الرُّوحَ الْأَمِينَ مَنْشُورَ الْأَجْنِحَةِ بَاكِياً صَارِخاً قَدْ حَمَلَ مِنْ تُرْبَتِهِ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) وَ هُوَ تَفُوحُ كَالْمِسْكِ؛ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) وَ تُفْلِحُ أُمَّةٌ تَقْتُلُ فَرْخِي أَوْ قَالَ فَرْخَ ابْنَتِي؟ قَالَ جَبْرَئِيلُ: يَضْرِبُهَا اللَّهُ بِالاخْتِلَافِ فَيَخْتَلِفُ قُلُوبُهُمْ. (ابن قولویه‌ی قمی، کامل الزّیارات، تحقیق نشر الفقاهه، باب 17، ص 131، ح 7؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 44، ص 237).

[8].  … عن أنس بن الحارث یقول: سمعتُ رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) یقول: «إنَّ ابْنِی هذا – یَعنِی الحُسَیْنَ – یُقْتَلُ بِاَرْضٍ مِنَ العِراقِ فَمَنْ اَدْرَکهُ مِنْکمْ فَلْیَنْصُرْهُ» (طبری، ذخائر العُقْبی فی مناقب ذوی القُرْبی، ص 146؛ ابن کثیر، البِدایة و النّهایة، تحقیق مکتب تحقیق التراث، ج 8، ص 217؛ ابن عساکر، تاریخ مَدینة دِمَشْق الکَبیر، تحقیق علی عاشور الجنوبی، ج 14، ص 217؛ همو، ترجمة الامام الحسین من تاریخ مَدینة دِمَشق، تحقیق محمد باقر محمودی، ص 239؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 44، ص 247. برای آگاهی از منابع بیشتر این خبر، ر. ک: ابن سعد، «ترجمة الحسین و مقتله»، فصلنامه‌ی تراثنا، ش10، پاورقی ص 161).

[9]. عن ابی جعفر (علیه السلام) عن امّ سلمة قالت: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): «یُقتل الحسین (علیه السلام) حِینَ یَعلوهُ القَتیر» (طبرانی، المُعجَم الکبیر، تحقیق حمدی عبد المجید سلفی، ج 3، ص 105). طبرانی در ذیل این خبر می‌گوید: «قَتیر» به معنای «سفیدی مو» است.

[10]. عن ابن عباس قال: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): … وَ ايْمُ اللَّهِ لَيَقْتُلُنَ‏ بَعْدِي‏ ابْنِيَ‏ الْحُسَيْنَ‏ لَا أَنَالَهُمُ اللَّهُ شَفَاعَتِي (محمد جواد محمودی، ترتیب الامالی، ج 5، ص 167؛ با اندکی تفاوت ابن قولویه‌ی قمی، کامل الزیارات، ص 146. برای اطلاع از منابع بیشتر این حدیث، ر. ک: محمد جواد محمودی، همان، پاورقی ص 167 – 168).

[11]. … عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّنْعَانِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا دَخَلَ الْحُسَيْنُ (علیه السلام) جذَبَهُ إِلَيْهِ ثُمَّ يَقُولُ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ أَمْسِكْهُ ثُمَّ يَقَعُ عَلَيْهِ فَيُقَبِّلُهُ وَ يَبْكِي ،فَيَقُولُ يَا أَبَهْ لِمَ تَبْكِي فَيَقُولُ يَا بُنَيَ‏ أُقَبِّلُ‏ مَوْضِعَ‏ السُّيُوفِ‏ مِنْكَ‏ وَ أَبْكِي‏ قَالَ يَا أَبَهْ وَ أُقْتَلُ قَالَ إِي وَ اللَّهِ وَ أَبُوكَ وَ أَخُوكَ وَ أَنْتَ قَالَ يَا أَبَهْ فَمَصَارعنَا شَتَّى قَالَ نَعَمْ يَا بُنَيَّ …) (ابن قولویة قمی، همان، باب 22، ص 146 – 147؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 44، ص 261 و ج 97، ص 119).

[12]. لَمَّا أَتَى عَلَى الْحُسَيْنِ سنتان مِنْ مَوْلِدِهِ خَرَجَ النَّبِيُّ فِي سَفَرٍ لَهُ فَوَقَفَ‏ فِي‏ بَعْضِ‏ الطَّرِيقِ‏ وَ اسْتَرْجَعَ وَ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ فَسُئِلَ عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ هَذَا جَبْرَئِيلُ يُخْبِرُنِي عَنْ أَرْضٍ بِشَطِّ الْفُرَاتِ يُقَالُ لَهَا كَرْبَلَاءُ يُقْتَلُ بها وَلَدِيَ الْحُسَيْنُ بْنُ فَاطِمَةَ فَقِيلَ لَهُ مَنْ يَقْتُلُهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ رَجُلٌ اسْمُهُ يَزِيدُ لَعَنَهُ اللَّهُ وَ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى مَصْرَعِهِ وَ مَدْفَنِهِ (سید بن طاووس، الملهوف علی قبلی الطفوف، تحقیق فارس تبریزیان، ص 93؛ با اندکی اختلاف ابن اعثم، کتاب الفتوح، تحقیق علی شیری، ج 4، ص 325).