«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ»
الحَمدُللهِ رَبِّ العَالَمِین وَ صَلَّی الله عَلَی سَیّدِنا وَ نَبیّنَا مُحَمَّدٍ وَ أهلِ بَیتِهِ الطّاهِرین
یکی از سنن مهمّی که در زندگیِ فردی و اجتماعی ما جاری و ساری است نوعِ رفتارِ ما با دیگران است، یعنی رفتارِ ملایمِ ما، رفتارِ نرم و مهربانانهی ما با دیگران بازخوردِ بسیار خوبی در زندگیِ ما دارد، همانطور که رفتارِ تند و سخت و خشنِ ما با دیگران تأثیرِ منفی در زندگیِ ما خواهد داشت.
طبق نقل حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودهاند: «اَلرِّفْقُ يُمْنٌ وَ اَلْخُرْقُ شُؤْمٌ»[1]، مدارا کردن با دیگران و نرمخویی برکتِ زندگیِ شماست، و خشونت و تندیِ شما با دیگران باعثِ بیبرکتی و از بین رفتنِ فزونی از زندگیِ شما میشود.
در روایتِ دیگری داریم که «إِنَّ فِي اَلرِّفْقِ اَلزِّيَادَةَ وَ اَلْبَرَكَةَ»[2]، در نرمخویی و مدارا کردن با مردم زیادت و برکت خواهد بود.
در روایتِ دیگری داریم که «مَنْ دَارَى اَلنَّاسَ أَمِنَ مَكْرَهُمْ»[3]، اگر شما با نرمی با دیگران برخورد کنید از مکر و دسیسهی آنها در امنیّت بسر خواهید برد.
معمولاً وقتی انسان میبیند کسی با او با مهربانی و ملاطفت و نرمخویی برخورد میکند… «اَلإنسانُ عَبدُ الإحسانِ»[4] دیگر! مردم بندهی احسان و محبّت هستند، وقتی میبینند کسی با آنها با احترام و نرمی و ملاطفت برخورد میکنند خودبخود بر علیهِ او دسیسه نمیکنند، برعکس اگر کسی با دیگران با تندی و خشونت رفتار میکند از دسیسهی آنها در امان نخواهد بود.
در روایتی داریم که «مَنْ هَجَرَ اَلْمُدَارَاةَ قَارَبَهُ اَلْمَكْرُوهُ»[5] اگر کسی از مدارات و نرمخویی دوری کند، ناخوشی و نااحوالی به سراغِ او میآید.
باز روایت داریم که «اَلرِّفْقُ يُيَسِّرُ اَلصِّعَابَ وَ يُسَهِّلُ اَلْأَسْبَابَ»[6]، کارهای سخت برای کسانی که در خانه و خانواده و زندگی با همسایهها و محل کار با مردم با ملاطفت و نرمی و مهربانی برخورد میکنند آسان میشود، و میتوانند کارهای سخت را بصورتِ راحت و آسان مدیریت کنند و بدست بیاورند.
پس رفتارِ ما خیلی تأثیر دارد، خشونت و بدرفتاری و تندی باعثِ ایجادِ دشمنی میشود، اما نرمخویی باعثِ ایجادِ محبّت و جلبِ محبّتِ دیگران میشود.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
[1] الکافي، جلد ۲، صفحه ۱۱۹
[2] همان
[3] غرر الحکم و درر الکلم، جلد ۱، صفحه ۶۱۷
[4] غررالحكم و دررالكلم، حدیث ۲۶۳
[5] بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام، جلد ۷۵ ، صفحه ۳۶۳ (اَلدُّرَّةُ اَلْبَاهِرَةُ ، قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ اَلْجَوَادُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : كَيْفَ يُضَيَّعُ مَنِ اَللَّهُ كَافِلُهُ وَ كَيْفَ يَنْجُو مَنِ اَللَّهُ طَالِبُهُ وَ مَنِ اِنْقَطَعَ إِلَى غَيْرِ اَللَّهِ وَكَلَهُ اَللَّهُ إِلَيْهِ وَ مَنْ عَمِلَ عَلَى غَيْرِ عِلْمٍ مَا يُفْسِدُ أَكْثَرُ مِمَّا يُصْلِحُ اَلْقَصْدُ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى بِالْقُلُوبِ أَبْلَغُ مِنْ إِتْعَابِ اَلْجَوَارِحِ بِالْأَعْمَالِ – مَنْ أَطَاعَ هَوَاهُ أَعْطَى عَدُوَّهُ مُنَاهُ مَنْ هَجَرَ اَلْمُدَارَاةَ قَارَبَهُ اَلْمَكْرُوهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفِ اَلْمَوَارِدَ أَعْيَتْهُ اَلْمَصَادِرُ وَ مَنِ اِنْقَادَ إِلَى اَلطُّمَأْنِينَةِ قَبْلَ اَلْخِبْرَةِ فَقَدْ عَرَضَ نَفْسَهُ لِلْهَلَكَةِ وَ لِلْعَاقِبَةِ اَلْمُتْعِبَةِ مَنْ عَتَبَ مِنْ غَيْرِ اِرْتِيَابٍ أَعْتَبَ مِنْ غَيْرِ اِسْتِعْتَابٍ رَاكِبُ اَلشَّهَوَاتِ لاَ تُسْتَقَالُ لَهُ عَثْرَةٌ اِتَّئِدْ تُصِبْ أَوْ تَكَدْ اَلثِّقَةُ بِاللَّهِ ثَمَنٌ لِكُلِّ غَالٍ وَ سُلَّمٌ إِلَى كُلِّ عَالٍ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ اَلشَّرِيرِ فَإِنَّهُ كَالسَّيْفِ اَلْمَسْلُولِ يَحْسُنُ مَنْظَرُهُ وَ يَقْبُحُ أَثَرُهُ إِذَا نَزَلَ اَلْقَضَاءُ ضَاقَ اَلْفَضَاءُ كَفَى بِالْمَرْءِ خِيَانَةً أَنْ يَكُونَ أَمِيناً لِلْخَوَنَةِ غِنَى اَلْمُؤْمِنِ غِنَاهُ عَنِ اَلنَّاسِ – نِعْمَةٌ لاَ تُشْكَرُ كَسَيِّئَةٍ لاَ تُغْفَرُ – لاَ يَضُرُّكَ سَخَطُ مَنْ رِضَاهُ اَلْجَوْرُ – مَنْ لَمْ يَرْضَ مِنْ أَخِيهِ بِحُسْنِ اَلنِّيَّةِ لَمْ يَرْضَ بِالْعَطِيَّةِ.)
[6] مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد ۱۱، صفحه ۲۹۵