انسان در صورتى مى تواند مسير كمال را طى كند كه بر اساس آموزه هاى دينى كليه نيازهاى خود از جمله غرايز جنسى و عاطفى را در حدّ اعتدال تأمين و ارضا كند؛ زيرا اگر اين غريزه به شكل صحيح ارضا نشود پيامدها و ضررهاى زيادى به انسان وارد مى شود. بقاء نسل سالم به مخاطره مى افتد، انحرافات اخلاقى شيوع پيدا مى كند، كانون خانواده به عنوان اصيل ترين نهاد اجتماعى آسيب جدى ديده، بيمارى هاى روانى گسترش پيدا نموده و به طور كلّى آسيب هاى اساسى بر پيكر فرد و جامعه وارد مى شود.
اسلام به ازدواج و در پى آن به آميزش جنسى به ديده قداست مى نگرد. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در روز جمعه اى به يكى از اصحاب خود فرمود: «آيا روزه گرفته اى؟ او گفت: نه، يا رسول الله. حضرت فرمود: آيا صدقه داده اى؟ او گفت: نه، پس حضرت پيامبر فرمودند: برخيز و برو با همسرت آميزش كن كه عمل زناشويى براى تو پاداش صدقه دارد».[1] همچنين امام رضا عليه السلام فرموده اند: «ان من اخلاق الانبياء التنظف والتطيب و خلق الشعر و كثرة المطروقه»؛[2] «همانا از ويژگى هاى اخلاقى پيامبران، پاكيزگى و عطر زدن و خوشبو بودن و زدودن و تراشيدن مو و فراوانى آميزش بوده است».
ارتباط جنسى در پرتو ازدواج، آثار و بركات زيادى در زندگى مادى، معنوى، تربيتى و روان شناختى انسان دارد كه نمونه هايى از آن عبارت است از:
1 – زمينه ساز كمالات معنوى
رسول گرامى اسلام حضرت محمّد صلى الله عليه و آله در حديث ديگرى فرمودند: «هرگاه مرد موثنى با همسرش آميزش مى كند، دو فرشته آنها را ملازم و مراقب مى شوند و اين مرد مانند مجاهد راه خدا ثواب مى برد. وقتى از آميزش فارغ مى شود، گناهانش مى ريزد مانند ريزش برگ درختان در فصل خزان، وقتى غسل مى كند از گناهان جدا مى شود». زنى سوثل كرد يا رسول الله پدر و مادرم به فدايت، اين پاداش ها مربوط به مرد بود، ثواب زنان و سهم آنان چيست؟ حضرت فرمود: «وقتى زنان حامله مى شوند پاداش روزه دار و شب زنده دار را مى برند و وقتى درد زايمان را تحمل مى كنند پاداش بى نهايتى دارند و وقتى بچه ها را شير مى دهند ثواب زيادى برده و گناهانشان محو مى شود».[3]
2 – زمينه عفت و دورى از گناه
ارضاى ميل جنسى در پرتو ازدواج موجب مى گردد فرد، تا حدّ زيادى از روابط جنسى نامشروع مصون مانده و دامن خود را به گناه آلوده نسازد، به همين دليل در مسير كمال و خودسازى معنوى قدم مى گذارد.
حضرت رسول صلى الله عليه و آله در اين زمينه مى فرمايد: «اى گروه جوانان! هر يك از شما كه مى تواند ازدواج كند، اقدام نمايد؛ زيرا ازدواج موجب مى گردد تا چشم و دامن انسان از گناه باز داشته شود و عفت انسان حفظ گردد».[4]
3 – زمينه آرامش و رضايت خاطر
مهم ترين نيازى كه در پرتو ازدواج و ارتباط جنسى، برآورده و تأمين مى گردد، نياز به آرامش و امنيت خاطر است. اين نياز، كه در سرشت انسان ريشه دارد، چنان قابل توجه است كه خداوند در قرآن كريم، ايجاد آرامش خاطر از طريق ازدواج را يكى از آيات خود معرفى كرده است.[5]
چنانچه نيازهاى جنسى همسران ارضاء نشود و يا به صورت مطلوب برآورده نگردد، اختلاف هاى زيادى به وجود مى آورد. تحقيقات نشان مى دهد كه همسرانى كه روابط جنسى مطلوبى دارند، رضايت خاطرشان از زندگى بيشتر است و همچنين اثبات شده كه ردّ درخواست هاى جنسى مرد از سوى همسر، آشفتگى زياد مرد را به همراه دارد.[6]
همچنين تحقيقات زيادى اثبات كرده كه روابط خوب جنسى يكى از عوامل رضايت از تشكيل خانواده و رضامندى زناشويى است. مطالعات نشان مى دهد كه 44درصد از اختلافات خانوادگى و زناشويى ناشى از مشكلات روابط جنسى بوده و حدود 25درصد نيز به عللى با روابط جنسى ارتباط دارد.[7]
در مطالعات طولى ادوارد وبوث مشخص شد كه كاهش رضايت جنسى و ارتباط جنسى با احتمال وقوع طلاق و اختلافات همبستگى دارد. همچنين تحقيقات نشان مى دهد كه رضايت جنسى در پايدارى زناشويى سهيم است.[8] در تحقيقى كه توسط لومن انجام شد اين نتيجه به دست آمد كه رضايت جنسى با تعداد دفعات فعاليت جنسى همبستگى دارد و زوجينى كه دفعات بيشترى به ارتباط جنسى مى پردازند، رضايت بيشترى دارند.[9] در تحقيق ديگرى كه توسط گريلى انجام شد، چنين به دست آمد كه نارضايتى جنسى باعث گرايش به فحشا و بى عفّتى و همچنين سردى روابط مى گردد.[10]
4 – تأمين نيازهاى عاطفى
روابط جنسى همسران علاوه بر تأمين نيازهاى جنسى و زيستى زوجين، نيازهاى عاطفى آنان را نيز تأمين مى كند. زيرا وقتى رابطه جنسى واقعى و عميق برقرار مى شود در ضمن آن، رابطه عاطفى صميمى نيز وجود دارد. وقتى همسران با همديگر هم آغوش مى شوند و تمايل به برقراى ارتباط جنسى پيدا مى كنند، در كنار همديگر خوابيده و با اظهار علاقه و محبت، يكديگر را نوازش نموده و نسبت به همديگر اظهار عشق و علاقه مندى مى نمايند. اين اظهار محبت و علاقه، نقش زيادى در آرامش روانى آنان دارد. به طورى كه عده اى از خانم ها ارتباط عاطفى را به ارتباط جنسى ترجيح مى دهند و حتى ارتباط جنسى را بيشتر به دليل نيازهاى عاطفى مى خواهند.[11]
داده ها و تحقيقات حاكى از آن است كه افراد متأهل به طور كلى از لحاظ جسمانى و روانى نسبت به افراد مجرد كاركرد بهترى دارند و اين به خاطر حمايت عاطفى و روانى كه در ازدواج و رابطه زناشويى وجود دارد، به وجود آمده. همچنين تحقيقات ثابت كرده، افرادى كه رابطه زناشويى موفق و صحيحى دارند، با نشاط تر و شاداب تر بوده و رضايت مندى آنان از زندگى بيشتر است و كمتر گرفتار افسردگى و اضطراب مى شوند.[12]
5 – ايجاد سلامتى جسمانى
نتايج مطالعات نشان مى دهد، افراد متأهلى كه زندگى شان پايدار بوده و رضايت جنسى داشته اند، عموماً عمر طولانى دارند، از نظر جسمانى سالم تر و كمتر مبتلا به سرطان مى شوند. از سوى ديگر اختلاف زناشويى و عدم رضايت از روابط جنسى، با سطح سلامت پايين تر و بيمارى هاى جسمانى خاص نظير سرطان، بيمارى قلبى و درد مزمن، رابطه دارد. بررسى هاى مربوط به تعامل زناشويى حاكى از احتمال وجود مكانيزم هايى است كه نشان مى دهند رفتارهاى خصمانه و اختلاف در طول مدت زندگى زناشويى، با كاركردهاى ايمنى غدد درون ريز و قلبى عروقى ارتباط دارد (كريگهد و نمروف)[13] ، بلوم، اشر و وايت[14] نيز در بررسى هاى خود به اين نتيجه رسيده اند كه ميان ناآرامى هاى زناشويى و اختلال جسمانى و عاطفى يك رابطه آشكار وجود دارد.[15]
6 – باعث شادى و نشاط
بسيارى از مطالعات نشان داده كه افراد متأهل شادتر از افراد مجرد هستند. بررسى هاى تحليلى كه توسط اينگل هارت[16] بر روى نمونه بزرگى حدود163000 نفر انجام شد. نشان داده كه كسانى كه ازدواج كرده و رضايت از رابطه زناشويى دارند، به طور متوسط شادتر و بانشاط تر از ديگران هستند. وود[17]و همكاران در يك مطالعه فراتحليلى بر روى 93 مطالعه، دريافتند كه ازدواج و رضايت جنسى، مفيدترين شادى و رضايت را براى زنان ايجاد مى كند.[18]
7 – باعث عزت نفس
فرايندهاى شناختى زيادى وجود دارد كه باعث افزايش عزت نفس و احساس ارزشمندى افراد مى شود. دوست داشتن و تمجيد شدن از عواملى هستند كه عزت نفس را بالا مى برند، اين دو ويژگى در همسرانى كه رضايت جنسى دارند و رابطه جنسى خوبى برقرار مى كنند، به وفور يافت مى شود يعنى آنان با اظهار علاقه و عشق نسبت به همديگر و با رعايت احوال آميزش، آن را رضايت مند مى كنند و در نتيجه يك ديدگاه مطلوب نسبت به خود و ديگران پيدا مى كنند و از تعارض و خودبينى خارج مى شوند و به طرف واقعيت ها ميل پيدا مى كنند.[19]
با توجه به مطالب ذكر شده مشخص مى شود كه رابطه زناشويى، سنگ زيربنايى عملكرد خوب خانواده است كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم با عملكرد والدين ارتباط دارد. همسرانى كه تحت تأثير رابطه جنسى موفق از سلامتى عاطفى، جسمانى و روان شناختى، برخوردار باشند، روابطشان با همديگر و با فرزندان، رضايت بخش بوده و اين خانواده از استحكام و پويايى برخوردار خواهد بود. علاوه بر اينكه فرزندان اين خانواده، سالم تر، پوياتر، موفق تر و از نظر روحى و جسمانى، بهنجار خواهند بود. تحقيقات ثابت كرده كه اختلاف و تعارض زناشويى پدر و مادر موجب بزه كارى فرزندان شده است (كريگهد و نمروف). همچنين اختلاف والدين بر تحصيلات، روابط اجتماعى، همسردارى، صميميت، اظهار محبت، تعارضات زناشويى، فساد و فحشا و… فرزندان تأثير زيادى داشته است.[20]
منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:علی احمد پناهی/پرسش وپاسخ دانشجویی
[1] – «اصبحت صائماً؟ فقال: لا. قال: فاطعمت مسكيناً ؟ قال: لا. فارجع الى اهلك فاصبهم فانّه منك عليهم صدقه»؛ كلينى، كافى، ج 5، ص 495.
[2] – كافى، ج 5، ص 567؛ وسايل، ج 20، ص 243.
[3] – همان، ص 155.
[4] – «يامعشر الشباب من استطاع منكم الباه فليتزوج فانّه اغضّ للبصر و احصن للفرج»؛ همان، ص 153.
[5] – «وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكمْ مِنْ أَنْفُسِكمْ أَزْواجاً لِتَسْكنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً»؛ «از آياتو نشانه هاى خداوندى اين است كه براى شما از جنس خودتان جفتى بيافريد، كه در كنار او آرامش يابيد، و ميان شما عشق و محبت و مهربانى قرار داد». روم (30، آيه 21).
[6] – حسين بستان، اسلام و جامعه شناسى خانواده، ص182.
[7] – جعفر جديدى، بررسى رابطه رضامندى زناشويى براساس معيارهاى دينى با ثبات هيجانى، پايان نامه كارشناسى ارشد، ص72.
[8] – همان.
[9] – همان، ص74.
[10] – همان، ص77.
[11] – مسعود آذربايجانى و همكاران، روان شناسى عمومى، ص222.
[12] – جعفر جديدى، بررسى رابطه رضامندى زناشويى براساس معيارهاى دينى با ثبات هيجانى، پايان نامه كارشناسى ارشد، ص 1213.
[13] – همان، ص 13.
[14] – Bloom Asher and White.
[15] – همان.
[16] – Ingle hart.
[17] – Wood.
[18] – مايكل آرگايل، روان شناسى شادى، ترجمه مسعود گوهرى اناركى و همكاران، ص 129.
[19] – همان، ص128.
[20] – همان، ص1516.