مسلم روایت کرده است که:
وقتی آیه‌ی شریفه‌ی (فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ…)[1] نازل شد. پیامبر اکرم (ص) علی، فاطمه، حسن، حسین (ع) را پیش خود فرا خواند و فرمود: خدایا! اینانف خاندان من هستند، پس از آن، مدّت شش تا نه ماه هر روز هنگام خروج از منزل برای نماز صبح از در خانه ی فاطمه (ع) می‌گذشت و می‌فرمود:
ای اهل بیت محمّد! الصلاة، وآیه‌ی (إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً)[2] را می‌خواند.
همه‌ی این‌ها موجب شد تا پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، فراق و دوری آن حضرت بر فاطمه (ع) سنگین و دشوار گردد، به ویژه که ارتداد از دین و بازگشت گروهی از مردم به جاهلیّت و آداب و رسوم آن و فراموشی دستاوردهای اسلام و آثار ارزشمند پیامبر اکرم (ص) که با سختی‌ها و مصایب بی‌شماری به دست آمده بود، را مشاهده می‌کرد، و آن بانوی مکرّمه می‌دید که امّت اسلامی، پس از پیامبر اکرم (ص) سیاست‌های الهی را که آن حضرت، ترسیم و اجرا کرده و از طرف خداوند به مردم ابلاغ فرموده بود، رها ساخته‌اند و به سیاست‌های مرتجعانه عربی و ملّی جاهلیت روی آورده‌اند. حضرت فاطمه (ع)، نخستین کسی بود که این انحراف را احساس کرد و در برابرش ایستاد و از حق دفاع نمود.
علاوه، بر این حضرت فاطمه (ع) از سوی جفاکاران و تند خویان قریش و افراد پست، متکبّر و حسود، رنج‌های فراوانی را تحمل کرد و توسط این قشر از جامعه، مورد ظلم و ستم قرار گرفت، آن‌ها حریم او را شکستند! و در حق وی، بی احترامی‌ها روا داشتند!
و روی مسلم:
أَنَه لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ: (فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ…)[3] دَعَا رَسُولُ اللَّهِ عَلِيّاً وَ فَاطِمَةَ وَ حَسَناً وَ حُسَيْناً فَقَالَ: اللَّهُمَّ هَؤُلَاءِ أَهْلِي.[4]
و کان یمرّ ببیت فاطمة ستّة أشهر[5] أو سبعة5 أو ثمانیة 6 أو تسعة أشهر7 إذا خرج إلی صّلاة الفجر یقول: الصّلاة یا أهل بیت محمّد (إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً).
کلّ ذلک ممّا أوجب أن یکون فراق رسول الله (ص) ثقیل علی فاطمة (ع) مع ما أحسّت من ارتداد النّاس و عود الجاهلیّة و معالمها و نسیانهم مأثر رسول الله (ص) و مأسیه و شدائده، و من انحراف الأمّة عن سیاستها الإلهیّة الّتي رسّمها النّبيّ (ص) و بلّغها عن الله تعالی إلی سیاسة رجعیّة قومیّة عربیّة، بما أنّها أوّل من أحسّ الانحراف و قامت تعارضها و تدافع عن الحقّ. أضف إلی کلّ هذه ما أصابها من أهل الجفاء و الغلظة من قریش، أصحاب البذخ و الکبر و الحسد و ما تحمّل منهم من الظّلم و الاعتداء و أخذ حقّها و نحلة ابیها و نقض حریمها.
فلنورد المأسی الّتي رابها و أحزنها و أبکاها و آذابها في فصول صلاثة علی ترتیب ما ذکرناه.
[1] ـ سوره‌ی آل عمران، آیه 61، ای پیامبر! به آن‌ها بگوبیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم و شما هم فرزندان خود را، ما زنان خویش را بخوانیم و شما هم زنان خود را، ما نفوس خود را بیاوریم و شما هم نفوس خود را…
[2] ـ خدا می‌خواهد از شما اهل بیت (ع) رجس و پلیدی را بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.
[3] ـ آل عمران : 61.
[4] ـ صحیح مسلم 2: 448، اسد الغابة 7: 222.
[5] و 5 و 6 و 7- تاریخ ابن عساکر1: 272، 273، 274، احادیث 320، 321، 322، اسد الغابة 7: 223، و لیراجع ذل التاریخ272، و في تفسیر البرهان 3: 50 ذیل آیة20ـ طهفلم یزل یفعل ذلک کل یوم إذا شاهد المدینة حتّی فارق الدّنیا، شواهد التنزیل 2: 45 ح 666، امالی الطّوسيّ: 248 ح 438، المناقب للخوارزمی:60 ح28 و 29.